Οι Ηνωμένες Πολιτείες επιβεβαίωσαν ότι ένα άτομο έχει μολυνθεί από τη γρίπη των πτηνών στο Τέξας. Συγκεκριμένα, βρέθηκε θετικός στον ιό της γρίπης των πτηνών H5N1, έναν υποτύπο υψηλής παθογονικότητας (HPAI).

Η λοίμωξη, η οποία προκάλεσε επιπεφυκίτιδα ως μοναδικό σύμπτωμα, πιστεύεται ότι προκλήθηκε από έκθεση σε μολυσμένα γαλακτοπαραγωγά βοοειδή, σύμφωνα με τα Κέντρα Ελέγχου και Πρόληψης Νοσημάτων (CDC). Συγκεκριμένα, η μόλυνση έχει αναφερθεί σε κοπάδια στο Τέξας, το Αϊντάχο, το Κάνσας, το Μίσιγκαν και το Νέο Μεξικό. Αυτό επιβεβαιώθηκε από μη παστεριωμένα κλινικά δείγματα γάλακτος από άρρωστα βοοειδή που συλλέχθηκαν από διάφορες φάρμες.

Πράγματι, αν και αυτό δεν είναι ένα συνηθισμένο σενάριο, δεν είναι η πρώτη φορά που συμβαίνει. Η εξάπλωση του ιού της γρίπης των πτηνών μεταξύ των άγριων πτηνών παγκοσμίως έχει επίσης προκαλέσει κρούσματα σε πουλερικά και ακόμη και σποραδικές μολύνσεις σε θηλαστικά, όπως συμβαίνει εδώ. Πρόσφατα, ένα ξέσπασμα της γρίπης των πτηνών σε μια φάρμα μαζικής αναπαραγωγής βιζόν στη Γαλικία σήμανε επίσης συναγερμό. Η εξάπλωση του παθογόνου συνέπεσε με ένα κύμα μολύνσεων H5N1 σε θαλασσοπούλια στην περιοχή, οπότε πιθανότατα ήταν άγρια πτηνά που ευθύνονται για την επιδημία. Η Ευρωπαϊκή Αρχή για την Ασφάλεια των Τροφίμων (EFSA) αναφέρει ότι η κατάσταση της γρίπης των πτηνών στην Ευρώπη έχει αυξηθεί τα τελευταία χρόνια.

Τα κρούσματα που εντοπίστηκαν στις Ηνωμένες Πολιτείες είναι μια ακόμη απόδειξη αυτού που οι ειδικοί προειδοποιούν εδώ και αρκετό καιρό: οι ιοί της γρίπης των πτηνών είναι ανησυχητικοί επειδή, αν και προσβάλλουν τους ανθρώπους μόνο σποραδικά μέχρι στιγμής, έχουν μεγάλη ικανότητα μετάλλαξης. Έτσι, οι αλλαγές σε ορισμένους από τους υπότυπους θα μπορούσαν να οδηγήσουν σε μετάδοση από άνθρωπο σε άνθρωπο. Μέχρι στιγμής, πρόκειται για νόσο των ζώων που μεταδίδεται από πτηνό σε πτηνό και, όπως αναφέρθηκε, από πτηνό σε άνθρωπο μόνο κατ' εξαίρεση, αλλά όχι από άνθρωπο σε άνθρωπο.

Όσον αφορά το ξέσπασμα στις ΗΠΑ, το CDC έχει προσδιορίσει την αλληλουχία του γονιδιώματος του ιού σε ένα δείγμα που συλλέχθηκε από τον μολυσμένο ασθενή και το συνέκρινε με εκείνο των βοοειδών, των άγριων πτηνών και των πουλερικών. Αν και εντοπίστηκαν μικρές μεταβολές μεταξύ των δύο, «τόσο οι αλληλουχίες των βοοειδών όσο και οι ανθρώπινες αλληλουχίες διατηρούν κυρίως γενετικά χαρακτηριστικά των πτηνών και, ως επί το πλείστον, στερούνται αλλαγών που θα τους καθιστούσαν καλύτερα προσαρμοσμένους στη μόλυνση των θηλαστικών», ανέφερε το CDC σε ανακοίνωσή του, η οποία διευκρίνισε ότι στο γονιδίωμα του ανθρώπινου περιστατικού παρατηρήθηκε μια αλλαγή που είναι γνωστό ότι σχετίζεται με την προσαρμογή του ιού στους ξενιστές των θηλαστικών και η οποία είχε ήδη ανιχνευθεί σε ανθρώπους που είχαν μολυνθεί με τη γρίπη των πτηνών Η5Ν1, αλλά χωρίς ενδείξεις εξάπλωσης από άνθρωπο σε άνθρωπο. «Οι ιοί μπορούν να υποστούν αλλαγές σε έναν ξενιστή καθώς αναπαράγονται μετά τη μόλυνση», επιμένει το CDC.

Ποιους κινδύνους εγκυμονεί αυτό το νέο ξέσπασμα;

Οι υγειονομικές αρχές των ΗΠΑ δηλώνουν ότι το κρούσμα αυτό δεν αλλάζει την εκτίμηση του κινδύνου για την ανθρώπινη υγεία από τη γρίπη των πτηνών H5N1, την οποία θεωρούν χαμηλή. «Οι αρχικές δοκιμές από τα Εθνικά Εργαστήρια Κτηνιατρικών Υπηρεσιών δεν διαπίστωσαν αλλαγές στον ιό που θα τον καθιστούσαν πιο μεταδοτικό στον άνθρωπο, γεγονός που υποδηλώνει ότι ο τρέχων κίνδυνος για το κοινό παραμένει χαμηλός», αναφέρει το Υπουργείο Γεωργίας των ΗΠΑ (USDA).

Ωστόσο, το CDC προειδοποιεί ότι οι άνθρωποι με στενή ή παρατεταμένη απροστάτευτη έκθεση σε μολυσμένα πτηνά ή άλλα ζώα, καθώς και σε περιβάλλοντα που έχουν μολυνθεί από αυτά τα ζώα, διατρέχουν αυξημένο κίνδυνο μόλυνσης.

Όσον αφορά την πιθανότητα μόλυνσης μέσω του γάλακτος, οι ειδικοί επισημαίνουν ότι δεν υπάρχει λόγος ανησυχίας για την ασφάλεια της εμπορικής του προμήθειας, καθώς τα προϊόντα παστεριώνονται πριν φτάσουν στην αγορά. Η παστερίωση αδρανοποιεί τα βακτήρια και τους ιούς, όπως η γρίπη. Ο Αμερικανικός Οργανισμός Τροφίμων και Φαρμάκων (FDA) αναφέρει ότι η περιορισμένη διαθέσιμη έρευνα δεν μπορεί να επιβεβαιώσει ότι η γρίπη των πτηνών μπορεί να μεταδοθεί μέσω της κατανάλωσης μη παστεριωμένου, δηλαδή νωπού, γάλακτος. Ωστόσο, προειδοποιούν ότι μπορεί να φιλοξενεί επικίνδυνους μικροοργανισμούς με σοβαρούς κινδύνους για την υγεία των καταναλωτών. Αυτά τα κρούσματα έχουν γενικά προκληθεί από βακτήρια όπως E.coli, Salmonella ή Listeria, μεταξύ άλλων.

Προληπτικά μέτρα κατά της γρίπης των πτηνών

Σύμφωνα με το CDC, ορισμένες προσωρινές συστάσεις είναι οι εξής:

• Αποφύγετε την απροστάτευτη έκθεση σε άρρωστα ή νεκρά ζώα, συμπεριλαμβανομένων των άγριων πτηνών, των πουλερικών, άλλων οικόσιτων πτηνών, καθώς και ζώων με επιβεβαιωμένη ή ύποπτη μόλυνση από τον ιό αυτό.
• Να φοράτε εξοπλισμό ατομικής προστασίας (ΜΑΠ) σε περίπτωση επαφής με τα ζώα αυτά, καθώς και με τα περιττώματά τους, τα σκουπίδια ή πιθανώς μολυσμένα αντικείμενα.
• Μην προετοιμάζετε και μην τρώτε ωμά ή ατελώς μαγειρεμένα τρόφιμα.
• Τα άτομα που εκτέθηκαν ή ενδέχεται να μολυνθούν θα πρέπει να παρακολουθούνται για συμπτώματα της νόσου για 10 ημέρες μετά την τελευταία έκθεση.