Περισσότερα από τρία εκατομμύρια παιδιά σε όλο τον κόσμο εκτιμάται ότι πέθαναν το 2022 εξαιτίας λοιμώξεων που ήταν ανθεκτικές στα αντιβιοτικά και οι περισσότεροι θάνατοι παιδιών, καταγράφηκαν στην Αφρική και τη Νοτιοανατολική Ασία.
Η μικροβιακή αντοχή, γνωστή και ως AMR, αναπτύσσεται όταν τα μικρόβια που προκαλούν λοιμώξεις εξελίσσονται με τέτοιον τρόπο ώστε τα αντιβιοτικά να μην είναι πλέον αποτελεσματικά. Πρόκειται για μια από τις σοβαρότερες απειλές για τη δημόσια υγεία παγκοσμίως.
Χρησιμοποιώντας δεδομένα από πολλαπλές πηγές, όπως ο Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας (ΠΟΥ) και η Παγκόσμια Τράπεζα, οι συγγραφείς της έκθεσης υπολογίζουν ότι πάνω από τρία εκατομμύρια παιδικοί θάνατοι συνδέονται με λοιμώξεις ανθεκτικές στα φάρμακα το 2022.
Οι ειδικοί αναφέρουν ότι η μελέτη αυτή δείχνει μια αύξηση μεγαλύτερη από δέκα φορές στις λοιμώξεις λόγω AMR σε παιδιά μέσα σε μόλις τρία χρόνια.
Η κατάσταση ενδέχεται να επιδεινώθηκε εξαιτίας της πανδημίας Covid-19.
Αυξημένη χρήση αντιβιοτικών
Τα αντιβιοτικά χρησιμοποιούνται για τη θεραπεία ή πρόληψη ενός ευρέος φάσματος βακτηριακών λοιμώξεων, από δερματικές λοιμώξεις έως πνευμονία.
Χορηγούνται επίσης προληπτικά σε περιπτώσεις χειρουργικών επεμβάσεων ή θεραπειών όπως η χημειοθεραπεία. Δεν έχουν καμία επίδραση όμως σε ιογενείς λοιμώξεις, όπως το κοινό κρυολόγημα, η γρίπη ή η Covid.
Ορισμένα βακτήρια έχουν αναπτύξει πλέον αντοχή σε αντιβιοτικά λόγω της υπερβολικής και ακατάλληλης χρήσης τους, ενώ η παραγωγή νέων αντιβιοτικών έχει επιβραδυνθεί σημαντικά, καθώς είναι μια διαδικασία χρονοβόρα και δαπανηρή.
Οι επικεφαλής της έκθεσης, η Δρ. Yanhong Jessika Hu από το Murdoch Children's Research Institute στην Αυστραλία και ο καθηγητής Herb Harwell από την Clinton Health Access Initiative, επισημαίνουν τη μεγάλη αύξηση στη χρήση αντιβιοτικών που προορίζονται για σοβαρές περιπτώσεις.
Από το 2019 έως το 2021, η χρήση των λεγόμενων «αντιβιοτικών παρακολούθησης», δηλαδή φαρμάκων με υψηλό κίνδυνο αντοχής, αυξήθηκε κατά 160% στη Νοτιοανατολική Ασία και 126% στην Αφρική.
Την ίδια περίοδο, τα «εφεδρικά αντιβιοτικά», θεραπείες ύστατης λύσης για βαριές, πολυανθεκτικές λοιμώξεις, αυξήθηκαν κατά 45% στη Νοτιοανατολική Ασία και 125% στην Αφρική.
Οι συγγραφείς προειδοποιούν πως αν τα βακτήρια γίνουν ανθεκτικά και σε αυτά τα φάρμακα, οι θεραπευτικές επιλογές θα είναι ελάχιστες ή και ανύπαρκτες.
«Η AMR είναι ένα παγκόσμιο πρόβλημα. Επηρεάζει τους πάντες. Κάναμε αυτή τη μελέτη για να αναδείξουμε πόσο δυσανάλογα επηρεάζει τα παιδιά», ανέφεραν οι ερευνητές.
«Εκτιμούμε πως τρία εκατομμύρια παιδικοί θάνατοι παγκοσμίως σχετίζονται με μικροβιακή αντοχή».
Υπάρχει λύση στην AMR;
Ο ΠΟΥ περιγράφει τη μικροβιακή αντοχή ως μία από τις σοβαρότερες παγκόσμιες απειλές για την υγεία.
Ο καθηγητής Harwell προειδοποιεί πως δεν υπάρχουν εύκολες λύσεις: «Είναι ένα πολυπαραγοντικό πρόβλημα που διαπερνά όλη την ιατρική και γενικά την ανθρώπινη ζωή», ανέφερε.
Η καλύτερη προστασία από ανθεκτική λοίμωξη είναι η πρόληψη της λοίμωξης, κάτι που απαιτεί υψηλότερα επίπεδα εμβολιασμού, καθαρού νερού και υγιεινής.
«Θα υπάρξει αυξημένη χρήση αντιβιοτικών καθώς μεγαλώνει ο πληθυσμός που τα χρειάζεται, αλλά πρέπει να διασφαλίσουμε ότι χρησιμοποιούνται σωστά και επιλέγονται τα κατάλληλα φάρμακα», συμπλήρωσε.
Η Δρ. Lindsey Edwards, ανώτερη λέκτορας μικροβιολογίας στο King’s College London, δήλωσε πως η νέα μελέτη «δείχνει μια σημαντική και ανησυχητική αύξηση σε σχέση με τα προηγούμενα στοιχεία».
Αυτά τα ευρήματα πρέπει να λειτουργήσουν ως καμπανάκι κινδύνου για τους παγκόσμιους ηγέτες στον τομέα της υγείας. Χωρίς άμεση δράση, η μικροβιακή αντοχή μπορεί να υπονομεύσει δεκαετίες προόδου στην παιδική υγεία, ιδιαίτερα στις πιο ευάλωτες περιοχές του κόσμου.
