Με αφορμή το ξέσπασμα επιδημίας γρίπης των πτηνών σε πολλές πολιτείες των ΗΠΑ και μάλιστα υψηλής παθογονικότητας Α (H5N1) σε αγελάδες παραγωγής γάλακτος, οι ειδικοί δήλωσαν στα ΜΜΕ των ΗΠΑ ότι έχει ήδη αναπτυχθεί και εγκριθεί στη χώρα ένα τρίο εμβολίων H5N1 για τον άνθρωπο.

Εάν οι λοιμώξεις μεταξύ των ανθρώπων που εργάζονται με ζώα γίνουν πιο συχνές, αυτή θα μπορούσε να είναι μια υποομάδα ανθρώπων που θα πρέπει να εμβολιαστεί, αναφέρουν. Μέχρι στιγμής, μόνο ένα κρούσμα γρίπης των πτηνών σε άνθρωπο στις ΗΠΑ έχει αναφερθεί φέτος.

Ο Nahid Bhadelia, MD, του Κέντρου Αναδυόμενων Λοιμωδών Νοσημάτων του Πανεπιστημίου της Βοστώνης, σημείωσε ότι είναι «σημαντικό να μιλάμε για τα εμβόλια», συμπεριλαμβανομένου του σημερινού αποθέματος, της ικανότητας παρασκευής νέων δόσεων εάν χρειαστεί, και των σχεδίων των σημερινών εμβολίων.

Εκπρόσωπος της Διοίκησης Στρατηγικής Ετοιμότητας και Απόκρισης (ASPR) σε δήλωση που έστειλε με ηλεκτρονικό ταχυδρομείο στα ΜΜΕ επισημαίνει ό,τι παρακολουθεί στενά την κατάσταση μαζί με τους εταίρους από το CDC, το FDA, το Υπουργείο Γεωργίας και τον Λευκό Οίκο.

Άμεση παραγωγή μαζικών δόσεων εμβολίων

Το Εθνικό Προ-Πανδημικό Απόθεμα Εμβολίων Γρίπης (NPIVS) της ASPR «επιτρέπει την ταχεία ανταπόκριση στα στελέχη γρίπης καθώς εξελίσσονται», δήλωσε ο εκπρόσωπος, προσθέτοντας ότι το πρόγραμμα «συνεργάζεται στενά με τους εταίρους της βιομηχανίας για την παραγωγή και τη δοκιμή ενημερωμένων εμβολίων που ταιριάζουν με νέα στελέχη ιών γρίπης με πανδημικό δυναμικό, όπως αυτά εμφανίζονται, ενώ ταυτόχρονα υποστηρίζει την παραγωγική ικανότητα για να επιτρέψει την παραγωγή εμβολίων μεγάλης κλίμακας, εάν χρειαστεί».

Το NPIVS «παράγει συνεχώς αντιγόνα που ταιριάζουν με στελέχη ιών που παρουσιάζουν ενδιαφέρον και έχουμε δύο αντιγόνα που ταιριάζουν καλά με το στέλεχος H5N1 που κυκλοφορεί σήμερα», πρόσθεσε ο εκπρόσωπος. «Εκατοντάδες χιλιάδες δόσεις θα μπορούσαν να αναπτυχθούν εντός εβδομάδων, εν αναμονή της λήψης ρυθμιστικών μέτρων, και πάνω από 100 εκατομμύρια δόσεις θα μπορούσαν να αναπτυχθούν τους επόμενους μήνες», διευκρίνισε.

Οι παρασκευαστές εμβολίων είναι έτοιμοι

Στους βιομηχανικούς εταίρους της ASPR περιλαμβάνονται η CSL Seqirus, η GSK και η Sanofi, οι οποίες διαθέτουν εμβόλια H5N1 με άδεια χρήσης στις ΗΠΑ.

Η Sanofi ανέπτυξε εμβόλια A/H5N1 ήδη από το 2004 και έλαβε την πρώτη άδεια χρήσης στις ΗΠΑ για ένα τέτοιο εμβόλιο το 2007, αναφέρει η εταιρία στις ΗΠΑ.

«Η προμήθειά μας σε εμβόλια με βάση τα αυγά θα μπορούσε κάλλιστα να συμβάλει στην υποστήριξη μιας παγκόσμιας αντίδρασης σε πανδημία γρίπης, εάν αυτή προκύψει είτε από τον A/H5N1 είτε από οποιοδήποτε άλλο στέλεχος γρίπης», δήλωσε ο εκπρόσωπος, προσθέτοντας ότι τον Δεκέμβριο του 2019, η Sanofi σύναψε συμφωνία με την Αρχή Προηγμένης Έρευνας και Ανάπτυξης Βιοϊατρικής (BARDA) για «τη δημιουργία βιώσιμης παραγωγής ενός ανασυνδυασμένου εμβολίου για χρήση σε περίπτωση πανδημίας».

Αυτό θα επιτρέψει στην εταιρεία «να αξιοποιήσει την τεχνολογία που χρησιμοποιείται για ένα από τα εγκεκριμένα εμβόλια εποχικής γρίπης για την παραγωγή ενός εμβολίου κατά της πανδημίας», δήλωσε ο εκπρόσωπος.

Εκπρόσωπος της GSK δήλωσε ότι η εταιρεία παρακολουθεί επίσης την κατάσταση, μαζί με την εξελισσόμενη επιδημιολογία: «Είμαστε άμεσα συνδεδεμένοι με τους συμβατικούς μας εταίρους για να εκπληρώσουμε τις δεσμεύσεις μας σε περίπτωση κήρυξης πανδημίας γρίπης».

Ωστόσο, «η GSK δεν σχεδιάζει να διακόψει τα σχέδια παραγωγής της εποχικής γρίπης όσο δεν υπάρχει έκτακτη ανάγκη για την παγκόσμια υγεία», πρόσθεσε ο εκπρόσωπος.

Το 2022, η εταιρεία απέκτησε πολυετείς συμβάσεις με τις ΗΠΑ, τον Καναδά, την Ευρωπαϊκή Ένωση και τον ΠΟΥ για την προμήθεια του εμβολίου ετοιμότητας για πανδημία σε περίπτωση που ο ΠΟΥ κηρύξει πανδημία γρίπης, δήλωσε ο εκπρόσωπος. «Αυτές οι συμβάσεις θα υποστηρίξουν την έτοιμη παραγωγή και προμήθεια αυτού του εμβολίου και μαζί θα μπορούσαν να παράσχουν τουλάχιστον 200 εκατομμύρια δόσεις εμβολίου κατά της πανδημίας γρίπης σε όλο τον κόσμο».

Όσον αφορά το τι μπορεί να είναι σήμερα διαθέσιμο προς χρήση, ο εκπρόσωπος δήλωσε ότι το πανδημικό εμβόλιο της εταιρείας «αναπτύσσεται για να ενημερώνεται με τα τελευταία κυκλοφορούντα στελέχη και αυτό ακολουθεί τη διαδικασία για την εποχική γρίπη, όπου τα στελέχη προσδιορίζονται από τον ΠΟΥ και τα εμβόλια ενημερώνονται κάθε εποχή».

Το χρονοδιάγραμμα

«Το χρονοδιάγραμμα για αυτό εξαρτάται από διάφορους παράγοντες, συμπεριλαμβανομένων των διαδικασιών αδειοδότησης, οι οποίες θα καθοριστούν όταν κηρυχθεί πανδημία», σημείωσε ο εκπρόσωπος.

Από την πλευρά της, η CSL Seqirus ανέφερε σε ανακοίνωσή της ότι είναι σε θέση να «παρασκευάσει ένα εμβόλιο σε απάντηση κυβερνητικών εντολών για χρήση σε μια επιδημία νόσου, για άτομα που θα μπορούσαν να εκτεθούν επαγγελματικά σε άρρωστα ζώα ή για πλήρη παραγωγή εμβολίου για πανδημία γρίπης σε περίπτωση που κηρυχθεί πανδημία».

Η μονάδα παραγωγής της εταιρείας στο Holly Springs της Βόρειας Καρολίνας, η οποία κατασκευάστηκε μέσω μιας σύμπραξης δημόσιου και ιδιωτικού τομέα με το BARDA, «χρησιμοποιεί μια εξαιρετικά κλιμακούμενη μέθοδο παραγωγής και είναι σε θέση να παραδώσει έως και 150 εκατομμύρια δόσεις εμβολίου κατά της πανδημικής γρίπης για την υποστήριξη μιας πανδημικής αντίδρασης, εάν χρειαστεί», αναφέρεται στην ανακοίνωση, «επιπλέον της ετήσιας συνήθους παραγωγής εμβολίου κατά της εποχικής γρίπης».

Ο Bhadelia εξέφρασε επίσης την ανησυχία του σχετικά με το ενδεχόμενο περισσότερων λοιμώξεων μεταξύ των ζώων και τυχόν σημαντικής εξάπλωσης μεταξύ των ανθρώπων, γεγονός που θα αυξήσει τις πιθανότητες εξέλιξης του ιού πιο μακριά από τα τρέχοντα εμβόλια.

Όσον αφορά τη συνεχιζόμενη ανάπτυξη εμβολίων, επεσήμανε το πιθανό ενδιαφέρον για εμβόλια που δεν έχουν ως βάση το αυγό, ιδίως σε περίπτωση επιδημίας που επηρεάζει την προμήθεια αυγών, καθώς και για εμβόλια που δεν είναι μονοδύναμα, όπως τα καθολικά εμβόλια γρίπης.

Είναι επίσης ζωτικής σημασίας να σκεφτούμε πέρα από τα εμβόλια και μόνο, πρόσθεσε, ειδικά όταν πρόκειται για ανοσοκατεσταλμένα άτομα και άλλα πιο ευάλωτα άτομα, συμπεριλαμβανομένης της διασφάλισης ότι μια στρατηγική εμβολιασμού κατά του Η5Ν1 υποστηρίζεται από τη διαθεσιμότητα αντιικών θεραπειών.