Η δίαιτα του Πυθαγόρα: Ποια τρόφιμα απαγορεύονται

Η δίαιτα του Πυθαγόρα: Ποια τρόφιμα απαγορεύονται
Louis Hansel / Unsplash
Τρίτη, 13/06/2023 - 07:32

Η διατροφή που ακολουθούσε ο αρχαίος Έλληνας φιλόσοφος και οι ακόλουθοί του.

Αν και ο Πυθαγόρας είναι γνωστός κυρίως για το Πυθαγόρειο Θεώρημα, το οποίο ακόμα και σήμερα διδάσκεται στα σχολεία ως εμβληματικός γεωμετρικός τύπος, στην πραγματικότητα ο αρχαίος Έλληνας ήταν γνωστός και για την ανάπτυξη της Πυθαγόρειας Φιλοσοφίας η οποία είχε φιλοσοφικές, θρησκευτικές, ακόμα και διατροφικές προεκτάσεις.

Ο Πυθαγόρας παραμένει δικαίως μια από τις σημαντικότερες φιγούρες της παγκόσμιας ιστορίας και δεν επηρέασε μόνο τους μεταγενέστερους Πλάτωνα και Αριστοτέλη, όπως οι περισσότεροι νομίζουν. Όπως είναι γνωστό ανάμεσα στους ιστορικούς, ο ίδιος είχε διατυπώσει και δίδασκε την θεωρία της μετεμψύχωσης, εμπνεόμενος από το δάσκαλό του, ποιητή και φιλόσοφο Φερεκύδη της Σύρου.

Σημειώνουμε ότι ο Πυθαγόρας γεννήθηκε στο νησί της Σάμου περί το 580 π.Χ., όπου και ξεκίνησε τις σπουδές του. Στη συνέχεια, μελέτησε στην Ελλάδα, καθώς και στις χώρες που σήμερα βρίσκεται η Αίγυπτος και το Ιράκ, προτού ιδρύσει τη σχολή του στην πόλη του Κρότωνα, της Νότιας Ιταλίας. Εκεί, δίδασκε μαθηματικά, μουσική, φιλοσοφία και διάφορες επιστήμες.

Η δίαιτα του Πυθαγόρα

Η δίαιτα που πρέσβευε η Πυθαγόρεια φιλοσοφία ήταν ως επί το πλείστον χορτοφαγική, ωστόσο υπάρχουν διαφωνίες σε σχέση με τις λεπτομέρειες της διατροφής του. Παράλληλα, ο Πυθαγόρας και οι ακόλουθοί του απείχαν και από την κατανάλωση φασολιών (και κυρίως της φάβας), ωστόσο οι ιστορικοί δεν είναι βέβαιοι για το λόγο αυτής της αποχής.

Σύμφωνα με την εγκυκλοπαίδεια «Britannica», ο Πυθαγόρας ήταν ο πρώτος δυτικός φιλόσοφος που άφησε πίσω του διδαχές σε σχέση με τη χορτοφαγία. Ειδικότερα, ο ίδιος πίστευε ότι όχι μόνο οι άνθρωποι, αλλά και τα ζώα είχαν ψυχή, η οποία ήταν αθάνατη και ξαναγεννιόταν μετά τον θάνατο.

Καθώς ο άνθρωπος θα μπορούσε να μεταμορφωθεί σε κάποιο ζώο στην επόμενη ζωή του, και το αντίστροφο, ο Πυθαγόρας θεωρούσε ότι η κατανάλωση ζώων «μόλυνε την ψυχή», ενώ πίστευε ότι ήταν ανθυγιεινή και για το σώμα. Σύμφωνα με το φιλόσοφο, ο μόνος λόγος για να σκοτώσει ή να βλάψει ο άνθρωπος κάποιο ζώο θα ήταν εάν βρισκόταν σε αυτοάμυνα, εφόσον εκείνο πρώτο του είχε επιτεθεί.

Ο ίδιος ακολουθούσε μια διατροφή που βασιζόταν στο ψωμί, στα λαχανικά και το μέλι, ενώ λέγεται και ότι διαφωνούσε και με την πρακτική της θυσίας προς τους θεούς, κατά την οποία οι αρχαίοι Έλληνες έσφαζαν και στη συνέχεια έψηναν διάφορα ζώα σε μεγάλες θρησκευτικές εορτές και άλλες περιστάσεις.

Ο Εύδοξος της Κνίδου, μαθητής του Πλάτωνα ο οποίος ήταν με τη σειρά του μαθητής του Πυθαγόρα, έχει γράψει σχετικά: «Ο Πυθαγόρας χαρακτηριζόταν από τόση αγνότητα και απέφευγε σε τέτοιο βαθμό το φόνο και εκείνους που τον διέπρατταν, που κρατούσε απόσταση ακόμα και από τους κυνηγούς και τους μάγειρες».

Τα οφέλη της χορτοφαγικής δίαιτας του Πυθαγόρα

Σύμφωνα με σχετική ανάλυση του πανεπιστημίου του Harvard, οι χορτοφάγοι κατά μέσο όρο προσλαμβάνουν λιγότερα κορεσμένα λίπη και χοληστερόλη και περισσότερες βιταμίνες C και E, μέσω της διατροφής τους. Παράλληλα, οι χορτοφαγικές διατροφές τείνουν να είναι πλουσιότερες σε φυτικές ίνες, φυλλικό οξύ, κάλιο, μαγνήσιο και διάφορες άλλες φυτικές ουσίες, όπως είναι τα καροτενοϊδή.

Το αποτέλεσμα είναι, ότι ο μέσος χορτοφάγος διαθέτει χαμηλότερη LDL (κακή χοληστερίνη), πίεση αίματος και ποσοστά παχυσαρκίας σε σχέση με το γενικό πληθυσμό. Σημειώνουμε ότι η υψηλή πίεση αίματος, καθώς και η υψηλή χοληστερίνη και το αυξημένο σωματικό βάρος συνδέονται με χαμηλότερο προσδόκιμο ζωής και μεγαλύτερες πιθανότητες εμφάνισης χρόνιων παθήσεων.

Ειδικότερα, όπως αναφέρει η ιστοσελίδα του Harvard, μελέτες έχουν δείξει ότι οι χορτοφάγοι έχουν μικρότερες πιθανότητες εμφάνισης των παρακάτω προβλημάτων υγείας, σε σχέση με εκείνους που τρώνε κρέας:

  • Καρδιαγγειακά νοσήματα (έμφραγμα κ.τ.λ.)
  • Καρκίνος
  • Διαβήτης τύπου 2

Αξίζει να αναφερθεί, ωστόσο, ότι τα άτομα που ακολουθούν χορτοφαγική διατροφή τείνουν να καπνίζουν λιγότερο, να πίνουν μικρότερες ποσότητες αλκοόλ και να καπνίζουν λιγότερο, γεγονός που επίσης επηρεάζει τις παραπάνω τιμές. Φυσικά, σημαντικό ρόλο παίζει η vegetarian διατροφή να στηρίζεται κυρίως στα φρούτα και στα λαχανικά και όχι σε επεξεργασμένους υδατάνθρακες, τηγανιτά και άλλα τρόφιμα.

Τελευταία τροποποίηση στις 20/06/2023 - 17:34