Βρίσκεται πάντα στο επίκεντρο του ενδιαφέροντος, αλλά στις 8 Μαρτίου την θυμόμαστε περισσότερο από ποτέ. Για την Παγκόσμια Ημέρα της Γυναίκας, θέτουμε τα φώτα της δημοσιότητας πάνω της. Σε αυτήν και στην υγεία της.

Ρίχνουμε μια ματιά σε μερικές από τις ασθένειες που πλήττουν περισσότερο τις γυναίκες.

Καρκίνος του μαστού και του τραχήλου της μήτρας

Ο καρκίνος του μαστού είναι ο πιο συχνός όγκος μεταξύ των γυναικών. Σύμφωνα με τα τελευταία στοιχεία της Ισπανικής Εταιρείας Ιατρικής Ογκολογίας (SEOM), το 2024 αναμένεται να διαγνωστούν 36.395 νέες περιπτώσεις. Αν και οι άνδρες μπορούν επίσης να υποφέρουν από αυτή τη νόσο, είναι πολύ σπάνια στους άνδρες.

Μία στις οκτώ γυναίκες θα υποφέρει από αυτόν τον τύπο καρκίνου. Η ευαισθητοποίηση έχει οδηγήσει σε σημαντικές προόδους στην έρευνα και σε αύξηση του ποσοστού συμμετοχής σε προγράμματα προσυμπτωματικού ελέγχου. Στην πραγματικότητα, χάρη στην πρόληψη και την έγκαιρη ανίχνευση, το μέσο ποσοστό πενταετούς επιβίωσης έχει αυξηθεί στο 85%.

Σε αυτό το σημείο, οι τακτικές μαστογραφίες είναι θεμελιώδους σημασίας για την ανίχνευση αυτής της παθολογίας, διότι χάρη σε αυτές, οι επαγγελματίες μπορούν να προλάβουν τη διάγνωση ακόμη και κατά χρόνια. Επιπλέον, η αυτοεξέταση είναι πολύ χρήσιμη για την ανεύρεση ύποπτων εξογκωμάτων στο στήθος. Η εμφάνιση ενός εξογκώματος στο στήθος (συνήθως ανώδυνου), η σύσπαση του δέρματος της θηλής ή η αιματηρή έκκριση από τη θηλή είναι από τα πιο συνηθισμένα συμπτώματα.

Ο ιός των ανθρώπινων θηλωμάτων (HPV), ο οποίος μεταδίδεται σεξουαλικά, είναι η αιτία του καρκίνου του τραχήλου της μήτρας στο 98% των περιπτώσεων. Μπορεί να ανιχνευθεί και να προληφθεί τόσο με τη λήψη επιχρίσματος από τον κόλπο ή τον τράχηλο όσο και με την πρωτογενή πρόληψη μέσω εμβολιασμού κατά του HPV, αντίστοιχα.

Κατάθλιψη

Τα προβλήματα ψυχικής υγείας είναι πιο διαδεδομένα μεταξύ των γυναικών. Στην περίπτωση της καταθλιπτικής διαταραχής, σχεδόν τριπλάσιες γυναίκες (58,5%) υποφέρουν από αυτήν σε σχέση με τους άνδρες (23,3%), σύμφωνα με την Κλινική Βάση Δεδομένων Πρωτοβάθμιας Φροντίδας Υγείας του Εθνικού Συστήματος Υγείας (BDCAP).

Δεν υπάρχει κάποια μεμονωμένη αιτία πίσω από αυτή τη διαφορά. Από τη μία πλευρά, η ορμονική συνιστώσα παίζει βασικό ρόλο, καθώς συνδέεται με τη σχέση μεταξύ της αύξησης των οιστρογόνων (θηλυκές ορμόνες του φύλου) και της μείωσης της σεροτονίνης, ενός νευροδιαβιβαστή που σχετίζεται με τον έλεγχο της διάθεσης και των συναισθημάτων. Ωστόσο, δεν είναι μόνο οι ορμονικοί παράγοντες που εμπλέκονται, αλλά και οι πολιτιστικοί και εκπαιδευτικοί παράγοντες που μεταφράζονται σε κοινωνικούς ρόλους που έχουν τεράστιο αντίκτυπο.

Χρόνια αποφρακτική πνευμονοπάθεια (ΧΑΠ)

Η ΧΑΠ έχει θεωρηθεί ανδρική ασθένεια. Ωστόσο, η πραγματικότητα είναι ότι όλο και περισσότερες γυναίκες διαγιγνώσκονται με τη νόσο, ιδίως λόγω της αύξησης του ποσοστού των γυναικών καπνιστριών τον τελευταίο καιρό.

Αυτή η χρόνια αναπνευστική νόσος χαρακτηρίζεται από φλεγμονή των πνευμόνων, η οποία οδηγεί σε απόφραξη των αεραγωγών. Αυτό εμποδίζει τόσο την είσοδο όσο και την έξοδο του αέρα και συνεπώς μειώνει το οξυγόνο που φτάνει στο αίμα. Ο επιπολασμός στην Ισπανία εκτιμάται σε 33,9 περιπτώσεις ανά 100.000 κατοίκους ηλικίας άνω των 40 ετών. Σύμφωνα με τον ΠΟΥ, είναι η τρίτη κύρια αιτία θανάτου στον κόσμο.

Ο Σύλλογος Ασθενών με ΧΑΠ εκφράζει τη λύπη του για το γεγονός ότι οι γυναίκες με ΧΑΠ έχουν λιγότερες πιθανότητες να διαγνωστούν σε σχέση με τους άνδρες και, ως εκ τούτου, λιγότερες πιθανότητες να λάβουν επαρκή θεραπεία. Σύμφωνα με το ίδρυμα, ο επιπολασμός της ΧΑΠ στον γυναικείο πληθυσμό έχει αυξηθεί κατά 70% τα τελευταία 10 χρόνια.

Σκλήρυνση κατά πλάκας

Είναι η πιο συχνή φλεγμονώδης διαταραχή του κεντρικού νευρικού συστήματος και είναι τρεις φορές πιο συχνή στις γυναίκες από ό,τι στους άνδρες. Στην Ισπανία, 55.000 άτομα πάσχουν από σκλήρυνση κατά πλάκας, γνωστή ως η ασθένεια με τα χίλια πρόσωπα λόγω της ποικιλομορφίας των συμπτωμάτων της.

Συγκεκριμένα, η πάθηση αυτή χαρακτηρίζεται από βλάβη ή καταστροφή της μυελίνης (το στρώμα που καλύπτει τις νευρικές ίνες), προκαλώντας προβλήματα επικοινωνίας μεταξύ των νευρώνων. Αυτό σημαίνει ότι μπορεί να επηρεαστεί οποιοδήποτε τμήμα του νευρικού συστήματος, συνεπώς τα συμπτώματα μπορεί να είναι πολλαπλά.

Σε κάθε περίπτωση, όπως αναφέρει η Ισπανική Νευρολογική Εταιρεία (SEN), τόσο από την έναρξη της νόσου όσο και καθ' όλη τη διάρκεια της εξέλιξής της, το 100% των ασθενών θα εμφανίσει οπτικά συμπτώματα (κυρίως μειωμένη όραση) και έως και 95% κινητικά ή/και αισθητηριακά συμπτώματα (μεταβολές στην ισορροπία, απώλεια ευαισθησίας ή δύναμης στα άκρα). Επιπλέον, έως και το 85% των ασθενών θα εμφανίσει παρεγκεφαλιδικά συμπτώματα (τρόμος ή αταξία) και το 68% και το 45% θα αναπτύξει σφιγκτηριακά και γνωστικά προβλήματα, αντίστοιχα.

Λοίμωξη του ουροποιητικού συστήματος

Από 15 έως 50 ετών, η λοίμωξη του ουροποιητικού συστήματος είναι πρακτικά ανύπαρκτη στους άνδρες, ενώ ο επιπολασμός στις γυναίκες μπορεί να φτάσει το 3%. Υπολογίζεται ότι στη χώρα μας περίπου τέσσερα εκατομμύρια γυναίκες ηλικίας 20 έως 44 ετών αναπτύσσουν οξεία κυστίτιδα κάθε χρόνο και, από αυτές, ένα εκατομμύριο θα υποφέρουν από υποτροπιάζοντα επεισόδια.

Οι νεαρές γυναίκες που είναι σεξουαλικά ενεργές ή/και έχουν νεφρική νόσο είναι οι πιο πιθανές να υποφέρουν από ουρολοιμώξεις. Εκτός από αυτούς τους παράγοντες, όσες πάσχουν από διαβήτη ή είναι έγκυες έχουν επίσης περισσότερες πιθανότητες να υποφέρουν από αυτό το πρόβλημα.

Ρευματοειδής αρθρίτιδα

Η ρευματοειδής αρθρίτιδα είναι μια χρόνια ρευματική νόσος που προσβάλλει κυρίως τις γυναίκες. Μέχρι σήμερα, η αιτία της είναι άγνωστη, αν και είναι γνωστό ότι πρόκειται για μια παθολογία με γενετική βάση, ενώ έχουν εντοπιστεί περιβαλλοντικά στοιχεία όπως ο καπνός, ο μικροβιόκοσμος, οι ιοί και η διατροφή στην εμφάνισή της.

Η Ισπανική Ρευματολογική Εταιρεία (SER) επισημαίνει ότι η παρέμβαση σε αυτούς τους καθοριστικούς παράγοντες υγείας θα μπορούσε να μειώσει τον κίνδυνο εμφάνισης της νόσου. Η επιρροή των τροποποιήσιμων παραγόντων κινδύνου σε πληθυσμούς υψηλού κινδύνου είναι επομένως δυνατή, αν και το αποτέλεσμα μιας τέτοιας παρέμβασης είναι άγνωστο.

Οστεοπόρωση

Συνολικά 2.945.000 άτομα πάσχουν από οστεοπόρωση στην Ισπανία. Από αυτούς, το 79,2% είναι γυναίκες. Η ασθένεια αυτή προκαλεί τα οστά να γίνονται εύθραυστα και πιο επιρρεπή στο σπάσιμο, ακόμη και μετά από μια μικρή πτώση. Συχνά ένα κάταγμα είναι αυτό που οδηγεί στη διάγνωση αυτής της πάθησης, η οποία, καθώς είναι ασυμπτωματική, μπορεί να περάσει απαρατήρητη για πολλά χρόνια.

Εκτός από τη γήρανση, γενετικοί και κληρονομικοί παράγοντες παίζουν επίσης ρόλο στην ανάπτυξη της οστεοπόρωσης. Άλλοι λόγοι είναι ο υποσιτισμός, η κακή διατροφή, η έλλειψη σωματικής άσκησης και η χορήγηση ορισμένων φαρμάκων. Από την άλλη πλευρά, η εμμηνόπαυση είναι ένας από τους πιο σημαντικούς παράγοντες για την ανάπτυξή της, καθώς η εξαφάνιση της ωοθηκικής λειτουργίας δημιουργεί αύξηση της οστικής απορρόφησης.