H Αμερικανική Ακαδημία Οφθαλμολογίας (American Academy of Ophthalmology – AAO) υπογραμμίζει ότι τα παιδιά χρειάζεται να ελέγχονται για την όρασή τους από μικρή ηλικία και να παρακολουθούνται συστηματικά σε όλη τη διάρκεια της παιδικής τους ανάπτυξης. Εκτιμάται ότι ένα στα τέσσερα παιδιά παρουσιάζει κάποιο πρόβλημα όρασης που μπορεί να επηρεάσει αρνητικά την απόδοσή του στο σχολείο.

«Αν ένα παιδί έχει αδιάγνωστο πρόβλημα όρασης, είναι πιθανό να δυσκολευτεί στα μαθήματά του. Συχνά μάλιστα το ίδιο δεν το αντιλαμβάνεται. Οι δυσκολίες αυτές μπορεί να παρερμηνευθούν ως μαθησιακές ή συμπεριφορικές διαταραχές. Στην πραγματικότητα, όταν δεν βλέπει καθαρά στον πίνακα ή στο βιβλίο, είναι φυσικό να χάνει τη συγκέντρωσή του, να δείχνει μειωμένο ενδιαφέρον ή ακόμη και να έχει χαμηλότερη αυτοεκτίμηση», εξηγεί η Χειρουργός Οφθαλμίατρος Μαρία Ζώζολου, MD, PhD, FEBO, από την Athens Vision Οφθαλμολογική Μονάδα Ημερήσιας Νοσηλείας.

Οι δεξιότητες που χρειάζεται το παιδί

Όπως τονίζει η κ. Ζώζολου, η σχολική επιτυχία δεν εξαρτάται μόνο από την καθαρή όραση αλλά και από άλλες οπτικές δεξιότητες, όπως:

• η ικανότητα εστίασης και προσαρμογής από κοντά σε μακριά,
• ο σωστός συντονισμός των δύο ματιών,
• η παρακολούθηση κειμένου ή κινούμενων αντικειμένων,
• η οπτική αντίληψη και η διάκριση σχημάτων ή χρωμάτων.

«Με τον ετήσιο προληπτικό έλεγχο μπορούμε να εντοπίσουμε έγκαιρα διαθλαστικά σφάλματα όπως μυωπία, υπερμετρωπία και αστιγματισμό, αλλά και πιο σύνθετα προβλήματα όπως ο στραβισμός ή η αμβλυωπία. Εντοπίζουμε ακόμη δυσχρωματοψίες και δυσκολίες συνεργασίας των ματιών, οι οποίες συχνά περνούν απαρατήρητες από τους γονείς», υπογραμμίζει.

Σημάδια που πρέπει να προσέξουν οι γονείς

Τα παιδιά σπάνια παραπονιούνται ότι δεν βλέπουν καλά. Υπάρχουν όμως συμπεριφορές που πρέπει να κινητοποιήσουν τους γονείς, όπως:

• να μισοκλείνουν τα μάτια, να γέρνουν το κεφάλι ή να κλείνουν το ένα μάτι για να δουν
• να κάθονται πολύ κοντά στην τηλεόραση ή να σκύβουν κοντά πάνω στο βιβλίο
• να τρίβουν συχνά τα μάτια ή να αναφέρουν πονοκεφάλους,
• να παραλείπουν λέξεις στο διάβασμα ή να χάνουν τη σειρά τους
• να αποφεύγουν δραστηριότητες όπως το διάβασμα και η ζωγραφική

«Εάν παρατηρήσετε τέτοια σημάδια στο παιδί σας, είναι σημαντικό να επισκεφθείτε τον οφθαλμίατρο», αναφέρει η κ. Ζώζολου. «Η έγκαιρη διάγνωση είναι καθοριστική. Για παράδειγμα, η αμβλυωπία, το λεγόμενο “τεμπέλικο μάτι”, μπορεί να οδηγήσει σε μόνιμη απώλεια όρασης εάν δεν αντιμετωπιστεί πριν από τα 8–9 χρόνια».

Το μήνυμα προς τους γονείς

Η ειδικός καταλήγει: «Ο ετήσιος οφθαλμολογικός έλεγχος εξασφαλίζει ότι τα παιδιά ξεκινούν τη σχολική χρονιά χωρίς εμπόδια στην όραση. Ακόμη και αν φορούν γυαλιά ή έχουν ήδη διαγνωσθεί με κάποιο πρόβλημα, είναι σημαντικό να ακολουθούνται πιστά οι οδηγίες του θεράποντος οφθαλμιάτρου. Η πρόληψη είναι το «κλειδί» για να μάθουν, να παίξουν και να μεγαλώσουν με αυτοπεποίθηση».