Η υπέρταση αποτελεί μείζονα παράγοντα κινδύνου για καρδιοπάθειες και αυξάνει την πιθανότητα εμφράγματος, εγκεφαλικού επεισοδίου ή καρδιακής ανεπάρκειας. Σύμφωνα με τη διεθνή βιβλιογραφία, ακόμη και μικρές μειώσεις στην αρτηριακή πίεση συνδέονται με μείωση καρδιαγγειακών επεισοδίων.
Ένας από τους λιγότερο γνωστούς παράγοντες που μπορούν να επηρεάσουν την υπέρταση είναι η ατμοσφαιρική ρύπανση. Σύμφωνα με τους ειδικούς, η διαμονή κοντά σε δρόμους υψηλής κυκλοφορίας μπορεί να εκθέσει τους ανθρώπους σε διάφορες ρυπογόνες ουσίες, αυξάνοντας την αρτηριακή πίεση.
Ωστόσο, μια νέα μελέτη που δημοσιεύτηκε στις 6 Αυγούστου στο Journal of the American College of Cardiology υποστηρίζει πως υπάρχει μια πολύ απλή λύση που μπορεί να αντισταθμίσει τις επιπτώσεις της ρύπανσης στο κυκλοφορικό μας σύστημα: οι καθαριστές αέρα.
Ποιοι καθαριστές αέρα μείωσαν την υψηλή πίεση
Οι ερευνητές μελέτησαν 154 άτομα (εκ των οποίων σχεδόν οι μισοί είχαν υπέρταση) που ζούσαν σε απόσταση έως 200 μέτρων από τουλάχιστον έναν πολυσύχναστο αυτοκινητόδρομο. Οι συμμετέχοντες χωρίστηκαν σε 2 ομάδες: η πρώτη χρησιμοποιούσε καθαριστή αέρα με φίλτρα HEPA και η άλλη χωρίς.
Διαπιστώθηκε ότι τα άτομα που ζούσαν κοντά σε έναν πολυσύχναστο αυτοκινητόδρομο και είχαν αυξημένη αρτηριακή πίεση είδαν μείωση στις μετρήσεις τους όταν χρησιμοποιούσαν φίλτρο HEPA αλλά όχι όταν χρησιμοποιούσαν καθαριστή αέρα χωρίς φίλτρα HEPA.
Κατά μέσο όρο, η συστολική πίεση σε όσους είχαν αυξημένες τιμές στην αρχή μειώθηκε κατά 2,8 mm Hg μετά από έναν μήνα χρήσης φίλτρου HEPA, ενώ τα επίπεδα PM2.5 στα σπίτια τους μειώθηκαν στο μισό.
Αντίθετα, η συστολική πίεση αυξήθηκε κατά 0,2 mm μετά από έναν μήνα χρήσης καθαριστή χωρίς φίλτρο HEPA. Δεν υπήρξε σημαντική αλλαγή στην πίεση για όσους είχαν φυσιολογικές τιμές.
«Το εύρημα ότι τα φίλτρα HEPA σχετίζονται με μείωση της πίεσης συμβαδίζει με προηγούμενες έρευνες», δήλωσε στη σελίδα Health ο Christopher Carlsten, MD, MPH, καθηγητής στο Πανεπιστήμιο της Βρετανικής Κολομβίας, που επίσης δεν συμμετείχε στη μελέτη.
Ωστόσο, οι συγγραφείς της νέας μελέτης σημειώνουν ότι η δική τους ήταν μεγαλύτερη από προηγούμενες και δεν περιόριζε τις καθημερινές δραστηριότητες των συμμετεχόντων, σε αντίθεση με άλλες.
Σύμφωνα με τη σελίδα Health, τα φίλτρα HEPA θεωρούνται συχνά τα πιο αποτελεσματικά φίλτρα καθαρισμού αέρα και έχουν σχεδιαστεί ώστε να απομακρύνουν έως και το 99,97% μικροσκοπικών αερομεταφερόμενων ρύπων (ακόμη και μεγέθους 0,3 μικρομέτρων), συμπεριλαμβανομένων των καυσαερίων των οχημάτων και των σωματιδίων που προκύπτουν από τη φθορά των ελαστικών.
Ποιοι συνιστάται να χρησιμοποιούν φίλτρα HEPA
Τα αποτελέσματα της παραπάνω μελέτης δείχνουν ότι η χρήση καθαριστή αέρα HEPA μπορεί να αντισταθμίσει την αύξηση της αρτηριακής πίεσης που σχετίζεται με τη διαμονή κοντά σε δρόμους με έντονη κυκλοφορία.
Ωστόσο, οι ερευνητές υπογραμμίζουν ότι τα ευρήματα ίσως να μην ισχύουν για το ευρύτερο κοινό, αφού η μελέτη εστίασε σε «μια σχετικά συγκεκριμένη ομάδα πληθυσμού», χωρίς σοβαρά καρδιαγγειακά προβλήματα και χωρίς φαρμακευτική αγωγή για πίεση.
Επιπλέον, δεν υπάρχει ακόμη αρκετή έρευνα σχετικά με την αποτελεσματικότητα των φίλτρων HEPA σε καρδιαγγειακά ζητήματα, όπως εξήγησε στο Health η Rachel Goodman, MD, επικεφαλής καρδιολογίας στο Tufts Medical Center, η οποία επίσης δεν συμμετείχε στη μελέτη. Η χρήση τους δεν αποτελεί τμήμα των επίσημων οδηγιών για την καρδιαγγειακή υγεία.
Παρόλα αυτά, «οι καθαριστές αέρα έχουν πολλά οφέλη και καμία προφανή αρνητική πλευρά, πέρα από το κόστος», είπε ο Doug Brugge, συγγραφέας της μελέτης και καθηγητής στο Πανεπιστήμιο του Κονέκτικατ. Ο ίδιος σημείωσε ότι χρησιμοποιεί φίλτρα HEPA στο σπίτι του. Οι συσκευές μπορούν επίσης να απομακρύνουν μούχλα, σκόνη και ρύπους από πυρκαγιές, αλλά και να βοηθήσουν στη μείωση της διασποράς παθογόνων όπως ο SARS-CoV-2 και η γρίπη.
Ο Brugge προτείνει να επιλέγετε καθαριστές με φίλτρα HEPA αλλά όχι ιονιστές, καθώς αυτοί μπορεί να είναι λιγότερο αποτελεσματικοί και να εκπέμπουν περισσότερους ρύπους. Είναι επίσης σημαντικό να ελέγχετε τις προδιαγραφές, ώστε να βεβαιώνεστε ότι το φίλτρο καλύπτει επαρκώς τον χώρο.
Τα άτομα που διατρέχουν κίνδυνο ενδέχεται να επωφεληθούν περισσότερο. «Ένας καθαριστής αέρα σε εσωτερικό χώρο μπορεί να δώσει τη δυνατότητα στους ανθρώπους να προστατεύσουν τον εαυτό τους εάν ζουν κοντά σε δρόμους με μεγάλη κυκλοφορία, κάτι που μπορεί να είναι ιδιαίτερα ωφέλιμο αν έχουν ήδη αυξημένη πίεση ή άλλους παράγοντες κινδύνου για καρδιαγγειακή νόσο», δήλωσε η JoAnn E. Manson, επικεφαλής προληπτικής ιατρικής στο Brigham and Women’s Hospital, η οποία δεν συμμετείχε στην έρευνα.
