Τα κρεμμύδια ανήκουν βοτανικά στην οικογένεια των κρίνων (Liliaceae), μαζί με το σκόρδο, τα σχοινόπρασα και τα πράσα. Αν και δεν εκτιμώνται τόσο όσο το σκόρδο, περιέχουν ισχυρές ενώσεις που είναι γνωστό ότι ωφελούν την υγεία.
Αποτελούν τη βάση για μεγάλη ποικιλία πιάτων, είτε τρώγονται ωμά, σοταρισμένα, ψητά, στον ατμό ή βραστά.
Διατροφικό προφίλ (ανά 80g ωμού κρεμμυδιού)
- 28 kcal / 120 kJ
- 0,8 g πρωτεΐνη
- 6,4 g υδατάνθρακες
- 5,0 g σάκχαρα
- 1,8 g φυτικές ίνες
- 2,0 mg βιταμίνη C
Ένα μέτριο κρεμμύδι ή 80g αντιστοιχεί σε μία από τις πέντε ημερήσιες μερίδες λαχανικών.
1. Πλούσια σε αντιοξειδωτικές ενώσεις
Τα κρεμμύδια είναι γεμάτα φυτοχημικές ουσίες, κυρίως φλαβονοειδή, που προσφέρουν προστατευτική και αντιφλεγμονώδη δράση. Η τακτική κατανάλωση μπορεί να προστατεύσει από χρόνιες ασθένειες όπως ο καρκίνος και ο διαβήτης. Μάλιστα, τα κρεμμύδια περιέχουν πάνω από 25 διαφορετικά φλαβονοειδή, όντας από τις πλουσιότερες πηγές τους στη διατροφή μας.
2. Περιέχουν αντικαρκινικές ενώσεις
Περιέχουν ενώσεις θείου που φαίνεται να προστατεύουν από ορισμένες μορφές καρκίνου. Μελέτες δείχνουν πως η διατροφή πλούσια σε λαχανικά της οικογένειας allium (όπως τα κρεμμύδια) σχετίζεται με χαμηλότερο κίνδυνο καρκίνων, όπως του παχέος εντέρου.
3. Έχουν αντιβακτηριακή δράση
Παραδοσιακά χρησιμοποιούνταν για ανακούφιση από βήχα, κρυολογήματα και καταρροή, και σήμερα η επιστήμη επιβεβαιώνει τις αντιβακτηριακές τους ιδιότητες. Είναι δραστικά ενάντια σε βακτήρια όπως τα E. coli, Pseudomonas aeruginosa και Staphylococcus aureus (MRSA).
Τα παλαιωμένα κρεμμύδια φαίνεται να είναι πιο ισχυρά χάρη στη φλαβονοειδή ουσία κερσετίνη, η οποία μπορεί να εμποδίσει την ανάπτυξη βακτηρίων όπως Helicobacter pylori και MRSA.
4. Μπορεί να στηρίξουν την καρδιαγγειακή υγεία
Η κερσετίνη έχει ισχυρή αντιφλεγμονώδη δράση και, μαζί με άλλα ωφέλιμα συστατικά του κρεμμυδιού, ενισχύει την καρδιακή υγεία. Τα κόκκινα κρεμμύδια έχουν διπλάσια ποσότητα κερσετίνης από τα λευκά και 14 φορές περισσότερη από το σκόρδο.
Μελέτες δείχνουν ότι τα κρεμμύδια μπορεί να μειώσουν τον κίνδυνο καρδιοπαθειών μέσω μείωσης της πίεσης, διαχείρισης της χοληστερίνης και μείωσης της φλεγμονής.
5. Μπορεί να ενισχύσουν την υγεία των οστών
Η κατανάλωση κρεμμυδιών συνδέεται με αυξημένη οστική πυκνότητα, πιθανόν λόγω της αντιοξειδωτικής προστασίας που μειώνει το οξειδωτικό στρες και προλαμβάνει την απώλεια οστικής μάζας. Μελέτη σε γυναίκες μετά την εμμηνόπαυση έδειξε ότι η συχνή κατανάλωση κρεμμυδιών μείωσε τον κίνδυνο κατάγματος ισχίου. Άλλη μελέτη έδειξε πως ο χυμός κρεμμυδιού βελτίωσε την οστική πυκνότητα.
6. Μπορεί να ενισχύσουν την υγεία του εντέρου
Τα κρεμμύδια είναι πλούσια σε ίνες, ιδιαίτερα μη αφομοιώσιμες, που ωφελούν το μικροβίωμα του εντέρου. Οι «καλές» βακτηριακές αποικίες του εντέρου τρέφονται από αυτές τις ίνες, παράγοντας ευεργετικά λιπαρά οξέα βραχείας αλύσου (SCFAs).
Αυτές οι ενώσεις υποστηρίζουν την ανοσία, την πέψη και τη γενική υγεία του εντέρου. Ωστόσο, τα κρεμμύδια περιέχουν ινουλίνη και φρουκτο-ολιγοσακχαρίτες (FODMAPs), που μπορεί να προκαλέσουν προβλήματα σε ευαίσθητα άτομα.
7. Μπορεί να βοηθήσουν στη ρύθμιση του σακχάρου
Τα κρεμμύδια ίσως βοηθούν στη ρύθμιση του σακχάρου. Μια μικρή μελέτη σε άτομα με διαβήτη τύπου 1 και 2 έδειξε ότι η κατανάλωση 100g ωμού κόκκινου κρεμμυδιού μείωσε σημαντικά τα επίπεδα σακχάρου νηστείας μετά από τέσσερις ώρες. Αυτό το αποτέλεσμα ίσως οφείλεται και πάλι στην κερσετίνη, η οποία αλληλεπιδρά με κύτταρα του εντέρου, του παγκρέατος, του ήπατος και των μυών.
8. Μπορεί να ενισχύσουν το αναπνευστικό σύστημα
Ορισμένες μελέτες δείχνουν ότι οι ενώσεις των κρεμμυδιών μπορούν να βοηθήσουν στην ανακούφιση του άσθματος και της βρογχίτιδας, χαλαρώνοντας τους μύες των αεραγωγών και μειώνοντας τη φλεγμονή στους πνεύμονες.
9. Μπορεί να προστατεύσουν το πεπτικό σύστημα
Η ένταξη κρεμμυδιών στη διατροφή φαίνεται να έχει προστατευτική δράση στο πεπτικό σύστημα. Παρότι οι περισσότερες μελέτες έχουν γίνει σε ζώα, τα αποτελέσματα δείχνουν ότι τα κρεμμύδια μπορεί να μειώσουν την εμφάνιση γαστρικών ελκών και να ανακουφίσουν από την κολίτιδα. Χρειάζεται, ωστόσο, περισσότερη έρευνα σε ανθρώπους.
10. Μπορεί να βοηθήσουν στη διαχείριση του βάρους
Αρκετές μελέτες σε ζώα και ανθρώπους δείχνουν ότι το κρεμμύδι μπορεί να βοηθήσει στην πρόληψη και διαχείριση της παχυσαρκίας. Μια μελέτη με 9g σκόνης κρεμμυδιού ημερησίως για 12 εβδομάδες έδειξε ότι μπορεί να μειώσει τον κίνδυνο παχυσαρκίας και να βελτιώσει τη λειτουργία του ήπατος.
Επιπλέον, εκχύλισμα από μαγειρεμένο κρεμμύδι φάνηκε να μειώνει το συνολικό και κυρίως το κοιλιακό λίπος σε υπέρβαρα άτομα.
Είναι τα κρεμμύδια ασφαλή για όλους;
Αν και η αλλεργία στα κρεμμύδια είναι σπάνια, ορισμένα άτομα εμφανίζουν ευαισθησία. Αυτό μπορεί να προκαλέσει πεπτικά προβλήματα όπως καούρα και αέρια. Επειδή τα κρεμμύδια περιέχουν FODMAPs (τύποι υδατανθράκων και ινών που κάποιοι δεν μπορούν να αφομοιώσουν), είναι σημαντικό να προσέχουν ιδιαίτερα όσοι έχουν διαγνωσθεί με σύνδρομο ευερέθιστου εντέρου (IBS).
