Όταν φτάνει η στιγμή να αποκτήσει ένα παιδί το πρώτο του κινητό τηλέφωνο, πολλοί γονείς αναρωτιούνται ποια είναι η σωστή ηλικία. Η αλήθεια είναι πως δεν υπάρχει μία και μοναδική απάντηση, γιατί κάθε παιδί είναι διαφορετικό: κάποιο παιδί μπορεί να είναι έτοιμο να αναλάβει την ευθύνη ενός κινητού στα 10 του χρόνια, ενώ κάποιο άλλο ίσως όχι πριν από τα 13 ή και αργότερα.

Σε σχετική έρευνα, το 45% των γονέων δήλωσε ότι η κατάλληλη ηλικία για smartphone είναι μεταξύ 12 και 14 ετών, το 16% προτιμά τις ηλικίες 9 έως 11, ενώ το 28% θεωρεί πιο σωστές τις ηλικίες 15 έως 17.

Σύμφωνα με στοιχεία του οργανισμού Common Sense Media, τα παιδιά αποκτούν κινητό ολοένα και νωρίτερα. Ο αριθμός των παιδιών και εφήβων με κινητό αυξάνεται σταθερά, με ορισμένα παιδιά να αποκτούν το πρώτο τους τηλέφωνο ακόμη και στα οκτώ τους χρόνια.

Το 2015, το 24% των παιδιών ηλικίας 9 έως 12 ετών είχε smartphone. Το 2021, το ποσοστό αυτό αυξήθηκε στο 43%. Όσον αφορά εφήβους, το 67% είχε smartphone το 2015, ενώ το 2021 το ποσοστό ανέβηκε στο 88%.

Οι κίνδυνοι του κινητού τηλεφώνου για τα παιδιά

Σύμφωνα με μια μεγάλη μελέτη που δημοσιεύθηκε τον Ιούλιο του 2025 στο περιοδικό Journal of Human Development and Capabilities έδειξε ότι η απόκτηση κινητού smartphone από παιδιά πριν από την ηλικία των 13 ετών φαίνεται να σχετίζεται με χειρότερη ψυχική υγεία και ευημερία στην πρώιμη ενήλικη ζωή

Ειδικότερα, οι επιστήμονες διαπίστωσαν ότι τα άτομα 18-24 ετών που απέκτησαν το πρώτο τους smartphone στα 12 ή και νωρίτερα είχαν περισσότερες πιθανότητες να εμφανίσουν αυτοκτονικές σκέψεις, αυξημένη επιθετικότητα, αποσύνδεση από την πραγματικότητα, δυσκολία στη ρύθμιση των συναισθημάτων και χαμηλή αυτοεκτίμηση.
«Η πρόωρη απόκτηση smartphone και η πρόσβαση στα social media που συχνά συνεπάγεται συνδέεται με βαθιές αλλαγές στην ψυχική υγεία και την ευημερία στην πρώιμη ενήλικη ζωή. Οι επιπτώσεις αυτές φαίνεται να σχετίζονται με την πρόσβαση στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης, τον διαδικτυακό εκφοβισμό, τον διαταραγμένο ύπνο και τις κακές οικογενειακές σχέσεις, οδηγώντας σε συμπτώματα που συχνά δεν καταγράφονται από τις τυπικές μεθόδους αξιολόγησης, όπως η αυξημένη επιθετικότητα, η αποσύνδεση από την πραγματικότητα και οι αυτοκτονικές σκέψεις. Η αύξηση αυτών των συμπτωμάτων στις νεότερες γενιές μπορεί να έχει σοβαρές κοινωνικές συνέπειες», είχε σχολιάσει σχετικά η πικεφαλής της μελέτης, νευροεπιστήμονας δρ. Tara Thiagarajan.

Η ίδια προτείνει μια προληπτική προσέγγιση αντίστοιχη με τις ρυθμίσεις για το αλκοόλ και τον καπνό: περιορισμό της πρόσβασης σε smartphones για παιδιά κάτω των 13 ετών, υποχρεωτική εκπαίδευση στον ψηφιακό αλφαβητισμό και αυστηρή εταιρική λογοδοσία.

Είναι το παιδί σας έτοιμο για κινητό;

Υπάρχουν πολλοί λόγοι για τους οποίους τα παιδιά και οι προέφηβοι ζητούν κινητό:

• Μπορεί να νιώθουν ότι μένουν «εκτός», επειδή οι φίλοι τους έχουν κινητά και επικοινωνούν μεταξύ τους.
• Θεωρούν ότι το κινητό δείχνει ωριμότητα.
• Θέλουν να χρησιμοποιήσουν κάποια εφαρμογή ή παιχνίδι.
• Θέλουν να επικοινωνούν πιο εύκολα με φίλους και συγγενείς.

Έτσι, η απόφαση ανήκει στους γονείς, που πρέπει να κρίνουν πότε είναι η κατάλληλη στιγμή. Σύμφωνα με το πανεπιστήμιο Brown, πριν αγοράσετε στο παιδί σας το πρώτο του κινητό, θα πρέπει να σκεφτείτε τα εξής:

• Πώς σκοπεύει να το χρησιμοποιήσει;
• Πόσο ώριμο είναι;
• Ακολουθεί τους κανόνες που του θέτετε;

Οι γονείς θα πρέπει επίσης να λάβουν υπόψη και τις κοινωνικές συνέπειες που μπορεί να έχει για ένα παιδί η απουσία κινητού, αφού ενδέχεται να νιώθει αποκλεισμένο από παρέες ή δραστηριότητες που βασίζονται στην τεχνολογία.

Τι είδους κινητό είναι κατάλληλο για παιδιά

Αν αποφασίσετε ότι ήρθε η στιγμή να αποκτήσει κινητό το παιδί σας, το επόμενο βήμα είναι να επιλέξετε ποιο είδος ταιριάζει καλύτερα. Υπάρχουν πολλές επιλογές, ακόμα και συσκευές ειδικά σχεδιασμένες για παιδιά.

Το πρώτο ερώτημα είναι αν θα πάρετε ένα απλό κινητό ή ένα smartphone. Αν επιλέξετε smartphone, λάβετε υπόψη ότι θα δώσει στο παιδί πλήρη πρόσβαση στο διαδίκτυο, κάτι που μπορεί να προκαλεί ανησυχία. Από την άλλη, τα smartphones προσφέρουν περισσότερες δυνατότητες γονικού ελέγχου σε σχέση με ένα απλό κινητό. Πρόκειται τελικά για μια προσωπική απόφαση, ανάλογα με το τι θεωρείτε ότι μπορεί να διαχειριστεί το παιδί σας.

Μιλήστε για την ασφάλεια, τα οφέλη και τους κινδύνους

Οι γονείς καλό είναι να συζητούν με τα παιδιά όχι μόνο τους κινδύνους, αλλά και τα θετικά της χρήσης κινητού. Ρωτήστε το παιδί σας τι το ενθουσιάζει περισσότερο σχετικά με το κινητό και δείξτε ενδιαφέρον για τις δραστηριότητες που του αρέσουν. Αν εστιάζετε μόνο στα αρνητικά, μπορεί να διστάζει να σας μιλήσει για τις εμπειρίες του στο διαδίκτυο.

Ωστόσο, είναι εξίσου σημαντικό να μιλήσετε και για τους πιθανούς κινδύνους. Τα παιδιά πρέπει να κατανοήσουν τις απειλές που υπάρχουν στον ψηφιακό κόσμο. Συζητήστε πώς να χρησιμοποιούν το κινητό με ασφάλεια, πότε είναι κατάλληλο να το χρησιμοποιούν και πώς να το κάνουν υπεύθυνα.

Η παρακολούθηση μπορεί να είναι χρήσιμη για κάποιες οικογένειες, ενώ άλλοι γονείς προτιμούν μια πιο ανοιχτή προσέγγιση χωρίς λογισμικό ελέγχου. Το ουσιώδες είναι η συνεχής επικοινωνία και ο καθορισμός ξεκάθαρων κανόνων και ορίων. Αν πάντως επιλέξετε να παρακολουθείτε τη χρήση, να είστε ειλικρινείς με το παιδί σχετικά με το πώς και γιατί το κάνετε.

Καθορίστε κανόνες και ενισχύστε την υπευθυνότητα

Η απόκτηση του πρώτου κινητού είναι ένα σημαντικό βήμα για το παιδί, που μπορεί να του διδάξει την έννοια της υπευθυνότητας. Είναι σημαντικό να κατανοήσει ότι η χρήση κινητού συνεπάγεται κανόνες και υποχρεώσεις.

Μπορείτε να καθορίσετε μαζί ένα σύνολο κανόνων που θα συμφωνήσετε να τηρούνται, ώστε να κατανοεί το παιδί τι περιμένετε από εκείνο.

Προσέξτε τα σημάδια κινδύνου

Αφού το παιδί αποκτήσει κινητό, είναι σημαντικό να παρακολουθείτε τη συμπεριφορά του. Τυχόν αλλαγές μπορεί να δείχνουν προβλήματα όπως υπερβολική χρήση, διαδικτυακό εκφοβισμό ή ανησυχίες γύρω από την εικόνα σώματος.

Οι γονείς πρέπει να είναι σε εγρήγορση για θέματα που σχετίζονται με τον ύπνο, τη σχολική απόδοση ή τη συναισθηματική κατάσταση του παιδιού. Αν δείχνει αγχωμένο ή αναστατωμένο μετά τη χρήση του κινητού, ίσως χρειάζεται να επανεξετάσετε τα όρια χρήσης.

Δώστε το σωστό παράδειγμα

Οι γονείς αποτελούν το βασικό πρότυπο για τα παιδιά. Αν χρησιμοποιείτε το κινητό την ώρα του φαγητού ή ελέγχετε τα μηνύματά σας κατά τη διάρκεια του οικογενειακού χρόνου, δείχνετε ότι η συσκευή είναι προτεραιότητα.

Το να είστε παρόντες και συγκεντρωμένοι όταν περνάτε χρόνο με την οικογένειά σας είναι το πιο ισχυρό μήνυμα που μπορείτε να δώσετε στα παιδιά σας.