Η εξάπλωση της ευλογιάς των αιγοπροβάτων συνεχίζει να προκαλεί ανησυχία με την Εθνική Επιστημονική Επιτροπή για τη Διαχείριση και τον Έλεγχο της Ευλογιάς να εισηγείται 20 νέα μέτρα. Στο μεταξύ, έως τώρα έχουν θανατωθεί 417.365 αιγοπρόβατα, εξαιτίας της νόσου.
Στην αυστηροποίηση της επιτήρησης, τη διακοπή των αλυσίδων μετάδοσης και την στήριξη των συνεπών κτηνοτρόφων, με ένα νέο πλαίσιο κανόνων και κινήτρων, στοχεύουν τα νέα μέτρα, σύμφωνα με το υπουργείο Αγροτικής Ανάπτυξης.
«Η επιτροπή, με βάση τα επιδημιολογικά δεδομένα και τη διεθνή εμπειρία, διαμόρφωσε ένα συνεκτικό πλαίσιο μέτρων, που ενισχύει τη βιοασφάλεια σε όλα τα στάδια της παραγωγής και μας επιτρέπει να περιορίσουμε τη διασπορά της νόσου, προστατεύοντας ταυτόχρονα το ζωικό κεφάλαιο και το εισόδημα των κτηνοτρόφων», δήλωσε ο πρόεδρος της ΕΕΕΔΕΕ, πρύτανης του πανεπιστημίου Θεσσαλίας, Χαράλαμπος Μπιλλίνης.
Τα 20 νέα μέτρα για την ευλογιά
Τα νέα μέτρα συγκροτούν έναν ολοκληρωμένο οδικό χάρτη για την επόμενη φάση διαχείρισης της κρίσης, σύμφωνα με το υπουργείο και αφορούν σε έξι βασικούς άξονες παρεμβάσεων.
1. Γενικά μέτρα:
• αυστηροποίηση του πλαισίου κυρώσεων,
• καμία χαλάρωση περιορισμών ενόψει εορτών,
• ενίσχυση κτηνιατρικού προσωπικού,
• νέα πιστοποιημένα εργαστήρια,
• απαγόρευση κυνηγιού με υποχρεωτική απολύμανση,
• δειγματοληπτικές εξετάσεις σε «καθαρές» περιοχές.
2. Μέτρα ελέγχου μετακινήσεων:
• απαγόρευση εισόδου οχημάτων χωρίς προειδοποίηση,
• υποχρεωτική απολύμανση εκτροφών και οχημάτων,
• τήρηση βιβλίων εισόδου - εξόδου,
• σταθμοί απολύμανσης 24ωρης λειτουργίας,
• έλεγχος στη διακίνηση ζωοτροφών.
3. Μέτρα σε επίπεδο εκτροφής:
• εξουσιοδοτημένοι κτηνίατροι με σαφή ευθύνη παρακολούθησης,
• υποχρεωτική εκπαίδευση και ενημέρωση των κτηνοτρόφων,
• πιστοποιητικό εμπορευσιμότητας για τη διακίνηση ζώντων ζώων και προϊόντων.
4. Μέτρα σε επίπεδο περιφέρειας:
• λειτουργία σταθμών απομόνωσης - καραντίνα,
• έγκαιρη θανάτωση και ταφή με αυστηρή τήρηση υγειονομικών κανόνων.
5. Μέτρα σε επίπεδο γαλακτοβιομηχανίας:
• ορισμός υπεύθυνων κτηνιάτρων,
• συστηματικές δηλώσεις εκτροφών,
• τήρηση πρωτοκόλλων βιοασφάλειας σε όλη την αλυσίδα.
6. Μέτρα οικονομικής ενίσχυσης κτηνοτρόφων:
• άμεσες αποζημιώσεις με 50% προκαταβολή,
• οικονομική ενίσχυση για 6+6 μήνες,
• ειδικό επίδομα απαγόρευσης βόσκησης όπου απαιτείται.
Συγκεντρωτικά στοιχεία
Από τον Αύγουστο του 2024 έως και τις 14 Νοεμβρίου 2025 έχουν καταγραφεί 1.702 επιβεβαιωμένα κρούσματα ευλογιάς αιγοπροβάτων σε 2.135 εκτροφές και έχουν θανατωθεί 417.365 ζώα.
Τον Οκτώβριο και το πρώτο δεκαήμερο του Νοεμβρίου διενεργήθηκαν 6.318 έλεγχοι για την τήρηση των μέτρων, βεβαιώθηκαν 35 παραβάσεις και η αστυνομία προχώρησε σε 26 συλλήψεις.
«Δεν υπάρχει κανένα περιθώριο για παραβίαση των μέτρων βιοασφάλειας. Κάθε παράνομη μετακίνηση ζώων θέτει σε κίνδυνο όλη την κτηνοτροφία και δεν θα γίνεται ανεκτή», υπογράμμισε ο γενικός γραμματέας του υπουργείου Αγροτικής Ανάπτυξης, Σπύρος Πρωτοψάλτης.
Οι παρεμβάσεις βασίζονται στην πρόσφατη Πράξη Νομοθετικού Περιεχομένου για τη στήριξη του πρωτογενούς τομέα και την αντιμετώπιση της ευλογιάς, η οποία «διασφαλίζει ότι οι αποζημιώσεις για τα θανατωμένα ζώα είναι ταχύτερες, αφορολόγητες και ακατάσχετες, ενώ όσοι παραβιάζουν τα μέτρα ή εμβολιάζουν παράνομα δεν αποζημιώνονται και ενισχύεται το ανθρώπινο δυναμικό και ο συντονισμός όλων των συναρμόδιων φορέων», υπογραμμίζει το υπουργείο.
Έως σήμερα έχουν καταβληθεί 48.080.149 ευρώ για λειτουργικές δαπάνες των περιφερειών και αποζημιώσεις κτηνοτρόφων για τα θανατωμένα ζώα λόγω ευλογιάς, καθώς και 45 εκατ. ευρώ για τις ζωοτροφές. Το επόμενο διάστημα προχωρά η 5η κατανομή πληρωμών και επί πλέον στοχευμένες ενισχύσεις, συμπληρώνει το υπουργείο, παραπέμποντας στις σχετικές ανακοινώσεις του Κυριάκου Μητσοτάκη.
Η κατάσταση στην Κρήτη
Παρατείνονται έως τις 27 Νοεμβρίου από την Περιφέρεια Κρήτης τα προληπτικά μέτρα για την προστασία της κτηνοτροφίας από την ευλογιά των αιγοπροβάτων.
Η Περιφέρεια Κρήτης ανακοίνωσε ότι παρ’ όλο που το νησί παραμένει «ελεύθερο» από τη νόσο, η υψηλή μεταδοτικότητα του ιού και η ικανότητα επιβίωσής του στο περιβάλλον έως και 6 μήνες, καθιστούν αναγκαία την αυστηρή εφαρμογή μέτρων βιοασφάλειας και περιορισμού των μετακινήσεων.
Τα μέτρα που ισχύουν στην Κρήτη για την ευλογιά των αιγοπροβάτων
1. Οι μετακινήσεις αιγοπροβάτων για σφαγή και αναπαραγωγή εξακολουθούν να περιορίζονται μόνο εντός της Περιφερειακής Ενότητας.
2. Οι μετακινήσεις αιγοπροβάτων προς χειμερινό βοσκότοπο (αλλαγή βοσκοτόπου) εξακολουθούν να επιτρέπονται τόσο εντός όσο και εκτός εκάστοτε Περιφερειακής Ενότητας εντός Κρήτης σύμφωνα με τις ισχύουσες προϋποθέσεις.
3. Απαγορεύεται η ταυτόχρονη μεταφορά αιγοπροβάτων από διαφορετικές εκτροφές.
4. Η εγκατάσταση προορισμού θα πρέπει να έχει καθαριστεί και απολυμανθεί πριν από την είσοδο των αιγοπροβάτων, τα οποία θα πρέπει να παραμένουν στην εγκατάσταση προορισμού σε καραντίνα για 21 ημέρες.
5. Όλες οι μετακινήσεις αιγοπροβάτων πρέπει να διενεργούνται με υγειονομικά πιστοποιητικά μετακίνησης, με πιστοποιημένα κατάλληλα οχήματα που έχουν απολυμανθεί πριν τη φόρτωση.
6. Εξακολουθεί να απαγορεύεται η είσοδος αιγοπροβάτων στη νήσο Κρήτη από εκτροφές της υπόλοιπης Ελλάδας.
Υπενθυμίζεται ότι, τα παραπάνω μέτρα ισχύουν από την Παρασκευή 21-11-2025 έως την Πέμπτη 27-11-2025, οπότε και θα επανεκτιμηθούν.
