Καθώς πλέον το φθινόπωρο έχει μπει για τα καλά, η περίοδος εμβολιασμού κατά του κορωνοϊού και της γρίπης έχει ήδη ξεκινήσει.

Αξίζει να σημειωθεί ότι, σύμφωνα με την τελευταία έκθεση του ΕΟΔΥ, το χρονικό διάστημα 6-12 Οκτωβρίου το σταθμισμένο ιικό φορτίο στα λύματα παρουσίασε έντονη αύξηση, της τάξεως του 43,25%, σε σύγκριση με μία εβδομάδα νωρίτερα. Στις περισσότερες περιοχές που ελέγχθηκαν, το ιικό φορτίο είναι σε υψηλά επίπεδα. Μάλιστα, στην Αθήνα η αύξηση σε μία εβδομάδα έφτασε στο 129,77%.

Με βάση αυτά τα δεδομένα, ο ΕΟΔΥ κάλεσε τις ευάλωτες ομάδες να προχωρήσουν σε εμβολιασμό. Σύμφωνα με τις συστάσεις της Εθνικής Επιτροπής Εμβολιασμών, για την χρονική περίοδο 2025/26, σε αυξημένο κίνδυνο για σοβαρή νόσο από τον ιό SARS-CoV-2 είναι:

• άτομα ηλικίας 60 ετών και άνω,
• 6 μηνών έως 59 ετών με υποκείμενα νοσήματα και καταστάσεις που αυξάνουν τον κίνδυνο σοβαρής νόσου και
• άτομα με ανοσοκαταστολή.

Επιπρόσθετα, συνιστάται ο εμβολιασμός των εγκύων γυναικών με υποκείμενα νοσήματα που αυξάνουν τον κίνδυνο της σοβαρής νόσου καθώς και των επαγγελματιών υγείας.

Εμβόλιο κορωνοϊού: Η διατροφή που συνιστάται να ακολουθήσετε

Οι πιθανές παρενέργειες του εμβολίου είναι πλέον γνωστές: πόνος στο χέρι, μυϊκοί πόνοι ή ρίγη, σύμφωνα με το CDC. Όμως, ποιο ρόλο μπορεί να παίξει η διατροφή; Υπάρχουν τροφές που βοηθούν να μειωθούν τα συμπτώματα ή να στηριχθεί το ανοσοποιητικό σύστημα; Και υπάρχουν τροφές που καλό είναι να αποφύγετε;

Σε γενικές γραμμές, δε χρειάζεται να ακολουθήσετε κάποια ειδική διατροφή για να κάνετε το εμβόλιο, ωστόσο υπάρχουν κάποια πράγματα που καλό είναι να προσέχετε.

Επιλέξτε αντιφλεγμονώδεις τροφές

«Δεν υπάρχουν αρκετά επιστημονικά δεδομένα που να δείχνουν ότι οι αντιφλεγμονώδεις τροφές ή τα συμπληρώματα όπως η βιταμίνη C κάνουν το εμβόλιο πιο αποτελεσματικό. Ωστόσο, γενικά, μια διατροφή πλούσια σε θρεπτικά συστατικά και η βιταμίνη C βοηθούν το ανοσοποιητικό σύστημα», εξήγησε στο Eating Well η γιατρός Heather Koza, MD, ειδική στην οικογενειακή ιατρική.

Ο γιατρός και ερευνητής William Li, MD, πρόσθεσε: «Δεν υπάρχει καμία απόδειξη ότι κάποιο συμπλήρωμα μπορεί να ενισχύσει την αποτελεσματικότητα του εμβολίου. Τα εμβόλια για την COVID δοκιμάστηκαν σε ανθρώπους που έτρωγαν κανονικά, επομένως γνωρίζουμε ότι λειτουργούν χωρίς ειδική διατροφική προετοιμασία. Οι άνθρωποι πρέπει να είναι προσεκτικοί με προϊόντα που υπόσχονται ότι ενισχύουν την απόκριση στο εμβόλιο».

Η κατανάλωση κυρίως φυσικών, ανεπεξέργαστων τροφών όπως φρούτα και λαχανικά και ο περιορισμός των επεξεργασμένων προϊόντων βοηθούν το ανοσοποιητικό να λειτουργεί καλύτερα, επειδή μειώνεται η φλεγμονή στον οργανισμό. «Μια υγιεινή διατροφή που διατηρείται σταθερά με την πάροδο του χρόνου μπορεί να βελτιώσει την ανοσολογική απόκριση και να μας βοηθήσει να καταπολεμούμε πιο αποτελεσματικά τις λοιμώξεις. Ωστόσο, είναι απίθανο να έχει σημασία τι θα φάτε το πρωί του εμβολιασμού», ανέφερε ο Louis Malinow, MD, γιατρός εσωτερικής ιατρικής.

Προτιμήστε ολόκληρες, φυσικές τροφές και μειώστε την κατανάλωση υπερεπεξεργασμένων προϊόντων σε σταθερή βάση, όχι μόνο πριν από το εμβόλιο. «Τα φυτικά έλαια όπως το καλαμποκέλαιο και το σογιέλαιο, που υπάρχουν σε πολλά επεξεργασμένα τρόφιμα και σνακ, είναι ιδιαίτερα φλεγμονώδη και καλό είναι να αποφεύγονται», είπε ο Dr. Malinow. Αντίθετα, προτείνει να δίνετε έμφαση σε ξηρούς καρπούς, ψάρια, φρούτα και λαχανικά. «Οι αγαπημένες μου αντιφλεγμονώδεις τροφές είναι το εξαιρετικό παρθένο ελαιόλαδο, τα αμύγδαλα, τα καρύδια, τα ψάρια, τα φρούτα και τα λαχανικά».

Το να καταναλώσετε αντιφλεγμονώδεις τροφές μετά το εμβόλιο δεν θα βλάψει, αλλά μάλλον δεν θα αλλάξει αισθητά το πώς θα νιώθετε. «Ο κουρκουμάς είναι μπαχαρικό με αντιφλεγμονώδεις ιδιότητες και μπορεί να προστεθεί στο φαγητό ή να καταναλωθεί σε τσάι. Αντιφλεγμονώδη δράση έχουν και τα ψάρια όπως ο σολομός, το σκουμπρί, οι σαρδέλες, ο γαύρος και η ρέγγα, που είναι πλούσια σε ωμέγα-3 λιπαρά, τα οποία έχουν αντιφλεγμονώδη δράση», ανέφερε ο Dr. Malinow.

Αυτές οι τροφές είναι καλό να υπάρχουν στη διατροφή σας καθ’ όλη τη διάρκεια του χρόνου. Αν μετά τον εμβολιασμό δεν αισθάνεστε καλά για να μαγειρέψετε, μπορείτε να επιλέξετε κάτι απλό και θρεπτικό, όπως σούπα με κοτόπουλο ή ένα εύκολο, ζεστό γεύμα.

Μην πάτε νηστικοί

Δεν χρειάζεται να νηστέψετε πριν από το εμβόλιο, όπως ίσως κάνετε σε άλλες ιατρικές εξετάσεις. Αν πάτε νηστικοί, υπάρχει πιθανότητα να νιώσετε ζάλη ή να λιποθυμήσετε, ειδικά αν αγχώνεστε με τις βελόνες. «Η συμβουλή μου είναι να φάτε κάτι σπιτικό και όσο γίνεται λιγότερο επεξεργασμένο, όπως στραγγιστό γιαούρτι με φρούτα, αυγά με φρούτα ή μια υγιεινή μπάρα», είπε ο Dr. Malinow.

Μετά τον εμβολιασμό, μπορεί να έχετε ήπιες παρενέργειες όπως πόνο στο χέρι, χαμηλό πυρετό ή μυϊκούς πόνους. Αυτά είναι σημάδια ότι το ανοσοποιητικό σας λειτουργεί. Συμβουλευθείτε τον γιατρό σας για παυσίπονα χωρίς συνταγή, αν τα χρειάζεστε.

Ενυδατωθείτε σωστά

Η επαρκής ενυδάτωση πριν και μετά το εμβόλιο είναι πολύ σημαντική. «Όταν ο οργανισμός είναι καλά ενυδατωμένος, όλα λειτουργούν καλύτερα. Επίσης, όσοι έχουν φοβία με τις βελόνες ή τάση για λιποθυμία θα αισθανθούν καλύτερα αν είναι ενυδατωμένοι», είπε ο Dr. Malinow.

«Πριν και μετά τον εμβολιασμό, συνιστώ να πίνετε άφθονα υγρά», πρόσθεσε η Dr. Koza, προτείνοντας επίσης φρούτα, λαχανικά και σούπες με ζωμό, που συμβάλλουν στην ενίσχυση του ανοσοποιητικού.

Περιορίστε ή αποφύγετε το αλκοόλ

Δεν υπάρχει αυστηρή απαγόρευση κατανάλωσης αλκοόλ πριν ή μετά το εμβόλιο, αλλά οι ειδικοί συνιστούν να το αποφύγετε ή τουλάχιστον να το περιορίσετε. Το αλκοόλ αφυδατώνει τον οργανισμό και μπορεί προσωρινά να αποδυναμώσει την ανοσολογική απόκριση, κάτι που δεν βοηθά στην αντιμετώπιση των ήπιων παρενεργειών.

«Ακόμη και η μικρή κατανάλωση αλκοόλ προκαλεί αφυδάτωση, γεγονός που μπορεί να κάνει τους μυϊκούς πόνους μετά τη δεύτερη δόση των εμβολίων mRNA πιο έντονους. Όπως και όταν έχετε γρίπη, το αλκοόλ θα σας κάνει να αισθάνεστε χειρότερα, επομένως είναι καλό να το αποφύγετε για μία-δύο ημέρες μετά το εμβόλιο», εξήγησε ο Dr. Li.

Ο Javeed Siddiqui, MD, MPH, τόνισε ότι καλό είναι να είστε νηφάλιοι και συγκεντρωμένοι κατά τον εμβολιασμό. «Οι επαγγελματίες υγείας χρειάζονται να είστε σε καθαρή πνευματική κατάσταση όταν συζητάτε για τα συμπτώματα και τη φροντίδα μετά τον εμβολιασμό», είπε.

Αν και ένα “ποτηράκι για το καλό” μπορεί να φαίνεται αθώο, ο Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας αναφέρει πλέον ότι δεν υπάρχει ασφαλές επίπεδο κατανάλωσης αλκοόλ. Η αποχή για μερικές ημέρες πριν και μετά τον εμβολιασμό βοηθά το ανοσοποιητικό, διατηρεί την ενυδάτωση και επιτρέπει στον οργανισμό να λειτουργεί καλύτερα όσο αναπτύσσει προστασία.

Κοιμηθείτε καλά

Φροντίστε να κοιμηθείτε επαρκώς το βράδυ πριν από το εμβόλιο. «Εκτός από τη σωστή διατροφή, ο επαρκής ύπνος είναι κρίσιμος και πιθανότατα πιο σημαντικός από οτιδήποτε φάτε το πρωί. Ένα μόνο βράδυ κακού ύπνου μπορεί να μειώσει τη λειτουργία του ανοσοποιητικού έως και 70%», ανέφερε ο Dr. Malinow.

«Το σώμα χρησιμοποιεί τον ύπνο για να αναδομήσει τις άμυνές του, ενώ η χρόνια έλλειψη ύπνου αποδυναμώνει το ανοσοποιητικό», εξήγησε ο Dr. Li.

Το στρες επίσης αποδυναμώνει το ανοσοποιητικό, οπότε προσπαθήστε να το κρατήσετε χαμηλά όσο μπορείτε, σημείωσε η Dr. Koza. Αν δεν κοιμηθήκατε καλά, μην ανησυχείτε· απλώς ξεκουραστείτε όσο μπορείτε.

Να ασκηθείτε ή όχι;

Η ξεκούραση είναι προτεραιότητα, ειδικά αν δεν αισθάνεστε καλά μετά το εμβόλιο. Αν όμως έχετε ενέργεια, λίγη άσκηση μπορεί να βοηθήσει. «Αν μπορείτε, κινηθείτε λίγο. Δεν χρειάζεται να κάνετε έντονη προπόνηση· ακόμη και ένας γρήγορος περίπατος βοηθά την κυκλοφορία και ενισχύει τις φυσικές άμυνες του οργανισμού», είπε ο Dr. Li.

Ο Dr. Siddiqui τόνισε επίσης τη σημασία της σωματικής δραστηριότητας και των υγιεινών συνηθειών. «Θέλω να υπενθυμίσω σε όλους πόσο σημαντικά είναι η διατροφή και η άσκηση», είπε. Η τακτική κίνηση, όπως ένας περίπατος, συμβάλλει στην καλή φυσική και ανοσολογική υγεία.