Όλοι οι διεθνείς και εθνικοί οργανισμοί υγείας, ανάμεσά τους και η Εθνική Επιτροπή Εμβολιασμών του υπουργείου Υγείας, τονίζουν ότι ορισμένες ομάδες ατόμων θα πρέπει να κάνουν το εμβόλιο της γρίπης κάθε χρόνο, συνήθως το φθινόπωρο ή τον χειμώνα. Για την Ελλάδα, ο μήνας του Νοεμβρίου θεωρείται ιδανική περίοδος χορήγησης του συγκεκριμένου εμβολίου.
Σύμφωνα με την πρόεδρο της Εθνικής Επιτροπής Εμβολιασμών, Ομ. Καθ. Μαρία Θεοδωρίδου, ο εμβολιασμός συστήνεται κατά προτεραιότητα για τα άτομα αυξημένου κινδύνου, όπως είναι τα ηλικιωμένα άτομα, λόγω ανοσογήρανσης >60 ετών, τα μικρά παιδιά, άτομα με υποκείμενα χρόνια νοσήματα ή με ειδικές θεραπείες, οι έγκυοι και άτομα με αυξημένο κίνδυνο έκθεσης και μετάδοσης του ιού (όπως π.χ. ιατρονοσηλευτικό προσωπικό).
Σημειώνουμε εμβολιασμός δεν προστατεύει μόνο από τη λοίμωξη από τον ιό της γρίπης, αλλά μειώνει και τον κίνδυνο σοβαρών επιπλοκών που μπορεί να προκαλέσει στις προαναφερθείσες ευάλωτες ομάδες.
Σε γενικές γραμμές, εμβόλια κατά της γρίπης είναι ασφαλή και αποτελεσματικά, ωστόσο ορισμένοι άνθρωποι εξακολουθούν να ανησυχούν για πιθανές παρενέργειες. Οι πιο συνηθισμένες είναι ήπιες και σύντομες, όπως χαμηλός πυρετός, πονοκέφαλος, μυϊκοί πόνοι και ναυτία.
Αυτές οι αντιδράσεις θεωρούνται φυσιολογικές και αποτελούν ένδειξη ότι το εμβόλιο δρα, εκπαιδεύοντας το ανοσοποιητικό σύστημα να αναγνωρίσει τον ιό της γρίπης.
Κάποιοι επίσης φοβούνται μήπως νιώσουν αδυναμία ή λιποθυμία την ώρα του εμβολιασμού, κάτι που συχνά σχετίζεται με το άγχος γύρω από τις βελόνες ή τα εμβόλια γενικότερα.
Τι μπορείτε να κάνετε, λοιπόν, για να προλάβετε ή να μετριάσετε αυτές τις αντιδράσεις πριν και μετά το εμβόλιο; Η σωστή διατροφή και ενυδάτωση μπορούν να βοηθήσουν ώστε η εμπειρία να είναι πιο ομαλή.
Για να δώσει πρακτικές συμβουλές, το Medical News Today μίλησε με τη Michelle Routhenstein, διαιτολόγο προληπτικής καρδιολογίας στην EntirelyNourished, με τη διατροφολόγο Elena Rolt, και με τη Sebnem Unluisler, γενετική μηχανικό και Chief Longevity Officer στο London Regenerative Institute στο Ηνωμένο Βασίλειο.
Τι να φάτε και να πιείτε πριν από το εμβόλιο της γρίπης
Για όσους φοβούνται ότι μπορεί να ζαλιστούν ή να νιώσουν αδυναμία κατά τη διάρκεια ή αμέσως μετά τον εμβολιασμό, η Routhenstein προτείνει καλή ενυδάτωση και ελαφριά, υγιεινά τρόφιμα.
«Για να αποφύγετε τη ζάλη ή την αδυναμία, φροντίστε να πίνετε αρκετά υγρά και να καταναλώσετε ένα ελαφρύ, ισορροπημένο σνακ πριν τον εμβολιασμό», τονίζει.
Εξηγεί επίσης ότι το νερό ή ένα ρόφημα βοτάνων βοηθούν την κυκλοφορία του αίματος και διατηρούν σταθερά τα επίπεδα ενέργειας, ενώ ένα σνακ με πρωτεΐνη και σύνθετους υδατάνθρακες (όπως μια μπανάνα με ξηρούς καρπούς) σταθεροποιεί το σάκχαρο και μειώνει τον κίνδυνο ζάλης.
Η Unluisler συμφωνεί, υπογραμμίζοντας ότι «ακόμα και η ήπια αφυδάτωση μπορεί να αυξήσει το αίσθημα ζάλης» και συνιστά νερό ή ροφήματα με ηλεκτρολύτες. Προτείνει επίσης γιαούρτι με βρώμη ή ψωμί ολικής άλεσης πριν το εμβόλιο, για σταθερά επίπεδα σακχάρου.
Τι να φάτε μετά το εμβόλιο και γιατί
Η Rolt τονίζει ότι μετά το εμβόλιο χρειάζεται ένα ισορροπημένο γεύμα με ποικιλία θρεπτικών συστατικών.
«Μετά τον εμβολιασμό, το ανοσοποιητικό σύστημα ενεργοποιείται, προκαλείται φλεγμονώδης αντίδραση και στη συνέχεια τα Β-λεμφοκύτταρα παράγουν αντισώματα», εξηγεί. «Αυτό είναι απαραίτητο για την προστασία, αλλά συνοδεύεται από οξειδωτικό στρες και φλεγμονή, που μπορεί προσωρινά να δυσκολέψουν τον οργανισμό».
Η ειδικός αναφέρει ότι η πρωτεΐνη είναι απαραίτητη για την παραγωγή αντισωμάτων, οι φυτικές ίνες και οι β-γλυκάνες στηρίζουν την άμυνα, τα προβιοτικά ενισχύουν το μικροβίωμα και η βιταμίνη C λειτουργεί ως ισχυρό αντιοξειδωτικό.
Γιατί είναι σημαντικό να μείνετε ενυδατωμένοι μετά τον εμβολιασμό
Η ενυδάτωση δεν έχει αξία μόνο πριν, αλλά και μετά το εμβόλιο.
«Η καλή ενυδάτωση βοηθά τη σωστή κυκλοφορία του αίματος, άρα και την αποτελεσματική μεταφορά θρεπτικών συστατικών και ανοσοκυττάρων», λέει η Rolt. «Επίσης μπορεί να μειώσει συμπτώματα όπως πονοκέφαλο, κόπωση ή μυϊκούς πόνους και βοηθά στη ρύθμιση της θερμοκρασίας του σώματος.»
Σύμφωνα με την Unluisler, νερό, βοτανικά τσάγια ή ζωμοί διευκολύνουν τη διαχείριση ήπιων συμπτωμάτων μετά το εμβόλιο.
Όπως υπογραμμίζει: «Στόχος είναι να δημιουργήσουμε το καλύτερο δυνατό περιβάλλον για το ανοσοποιητικό. Με ενυδάτωση, σωστή διατροφή και αντιφλεγμονώδη στήριξη, η εμπειρία του εμβολιασμού γίνεται πιο άνετη και το σώμα ανταποκρίνεται καλύτερα».
Πώς να τρέφεστε όλη την περίοδο της γρίπης
Η Routhenstein τονίζει ότι μια υγιεινή, θρεπτική διατροφή είναι σημαντική σε όλη τη διάρκεια της περιόδου της γρίπης (η οποία στην Ελλάδα διαρκεί από τον Οκτώβριο έως και τον Απρίλιο).
«Το εμβόλιο μειώνει τον κίνδυνο σοβαρής νόσησης, αλλά δεν εγγυάται ότι δεν θα κολλήσετε. Συνεπώς, είναι κρίσιμο να τρέφεστε με τρόφιμα πλούσια σε θρεπτικά συστατικά και με αντιφλεγμονώδη δράση», επισημαίνει.
Αναφέρει ότι τροφές με πολυφαινόλες, ψευδάργυρο, σελήνιο και βιταμίνες A, C και E στηρίζουν την παραγωγή αντισωμάτων και τη λειτουργία του ανοσοποιητικού.
Ο συνδυασμός του εμβολιασμού με σωστή διατροφή αποτελεί τον πιο ολοκληρωμένο τρόπο για να μειώσετε τον κίνδυνο ιογενών λοιμώξεων και να ενισχύσετε την άμυνα του οργανισμού σας απέναντι στη γρίπη.