Ο καφές είναι το αγαπημένο πρωινό «καύσιμο» για πολλούς, αλλά για ορισμένους ανθρώπους μπορεί να έχει το αντίθετο αποτέλεσμα, προκαλώντας υπνηλία αντί να προσφέρει ενέργεια. Η αιτία δεν είναι μόνο η καφεΐνη, αλλά και ο τρόπος που το σώμα σας μεταβολίζει αυτήν, η ανοχή που έχετε αναπτύξει, η ποιότητα του ύπνου, ακόμη οι ορμονικές και μεταβολικές σας αντιδράσεις. Κατανοώντας πώς και γιατί συμβαίνει αυτό, μπορείτε να χρησιμοποιήσετε τον καφέ πιο αποτελεσματικά για να νιώθετε ξύπνιοι και ενεργητικοί καθ’ όλη τη διάρκεια της ημέρας.

Μεταβολισμός της καφεΐνης και υπνηλία

Η καφεΐνη προάγει την εγρήγορση μπλοκάροντας τους υποδοχείς αδενοσίνης στον εγκέφαλο, μια χημική ουσία που προκαλεί φυσική υπνηλία. Ωστόσο, μόλις οι επιδράσεις της υποχωρήσουν, η αδενοσίνη μπορεί να συνδεθεί ξανά με τους υποδοχείς της, προκαλώντας ένα ξαφνικό αίσθημα κόπωσης. Ο χρόνος μεταβολισμού της καφεΐνης διαφέρει από άτομο σε άτομο και όσοι την επεξεργάζονται γρήγορα μπορεί να αισθανθούν υπνηλία λίγες ώρες μετά την κατανάλωση καφέ, ακόμη κι αν αρχικά νιώθουν ενεργητικοί, σύμφωνα με το Verywell Health.

Επιπλέον, η τακτική κατανάλωση καφέ μπορεί να οδηγήσει σε ανοχή, μειώνοντας την ικανότητα της καφεΐνης να σας κρατά ξύπνιους. Το σώμα αντιδρά αυξάνοντας τα επίπεδα αδενοσίνης ή τον αριθμό των υποδοχέων της, με αποτέλεσμα ο ίδιος ο καφές να φαίνεται ότι προκαλεί υπνηλία. Η ανοχή μπορεί να έχει και γενετική διάσταση, κάτι που σημαίνει ότι ορισμένοι άνθρωποι είναι φυσικά πιο ανεκτικοί ή ευάλωτοι στις επιδράσεις της καφεΐνης.

Διαταραχή ύπνου και κύκλος κόπωσης

Η κατανάλωση καφέ αργά μέσα στην ημέρα μπορεί να διαταράξει τον νυχτερινό ύπνο. Ένας κακός ύπνος μειώνει την ενεργητικότητα και αυξάνει την ανάγκη για περισσότερη καφεΐνη, δημιουργώντας έναν κύκλο υπνηλίας και εξάντλησης. Ακόμη και η κατανάλωση καφέ έξι ώρες πριν τον ύπνο μπορεί να επηρεάσει την ποιότητα του ύπνου και να οδηγήσει σε κόπωση την επόμενη ημέρα.

Πώς να παραμείνετε ξύπνιοι μετά τον καφέ

Για να μεγιστοποιήσετε την ενέργεια από τον καφέ, φροντίστε να κοιμάστε αρκετά και αποφύγετε την κατανάλωση καφέ εντός έξι ωρών πριν τον ύπνο. Η μείωση της συνολικής ποσότητας καφέ κατά τη διάρκεια της ημέρας μπορεί επίσης να περιορίσει την υπνηλία που προκαλείται από την ανοχή. Σε συνδυασμό με ισορροπημένη διατροφή και μικρά διαλείμματα κίνησης, ο καφές μπορεί να ενισχύσει την εγρήγορση χωρίς να προκαλεί κόπωση.