Η όσφρηση είναι η αίσθηση που μας επιτρέπει να αντιλαμβανόμαστε τις οσμές. Η κακή όσφρηση μπορεί να αποτελεί ένδειξη ότι κάποιος έχει ή κινδυνεύει να αναπτύξει μια σειρά από ασθένειες, εκτιμούν ερευνητές.
Εκτιμάται ότι οι παθήσεις που προκαλούν απώλεια της όσφρησης - γνωστές ως διαταραχές όσφρησης - επηρεάζουν το ένα πέμπτο του γενικού πληθυσμού, με υψηλότερα ποσοστά σε ενήλικες άνω των 60 ετών και ειδικότερα σε άνδρες.
Σε μια ανασκόπηση που δημοσιεύτηκε στο περιοδικό Clinical Otolaryngology, μια ομάδα διεθνών εμπειρογνωμόνων από το Ηνωμένο Βασίλειο, τις ΗΠΑ και τη Γερμανία δήλωσε ότι οι οσφρητικές διαταραχές έχουν σε μεγάλο βαθμό αγνοηθεί από την ιατρική κοινότητα.
Αυτό συμβαίνει παρά το γεγονός ότι, όπως λένε, υπάρχουν αυξανόμενες ενδείξεις ότι η κακή όσφρηση συνδέεται με πάνω από 130 νευρολογικές, σωματικές και γενετικές διαταραχές, και είναι πιο συχνή από τη σοβαρή απώλεια ακοής και την τύφλωση.
Η κύρια αιτία, εξήγησαν οι ερευνητές, είναι η χρόνια ρινοκολπίτιδα (CRS). Πρόκειται για φλεγμονή των ρινικών κόλπων, η οποία μπορεί να προκληθεί από παθήσεις που φράζουν τους αεραγωγούς, όπως το άσθμα, οι αλλεργίες ή η κυστική ίνωση.
Και ενώ οι ερευνητές επισημαίνουν ότι η απώλεια όσφρησης δεν είναι κάτι καινούργιο για λοιμώξεις του ανώτερου αναπνευστικού συστήματος, όπως η γρίπη και ο ρινοϊός, μελέτες έχουν δείξει ότι είναι οκτώ έως δέκα φορές πιο συχνή σε ασθενείς με Covid.
Ωστόσο, οι ερευνητές εξηγούν ότι υπάρχουν επίσης αναδυόμενα στοιχεία ότι η απώλεια όσφρησης μπορεί να είναι ένα πρώιμο προειδοποιητικό σημάδι αρκετών ασθενειών, όπως η άνοια, η νόσος του Πάρκινσον ή ακόμα και οι καρδιακές παθήσεις. Μια πρόσφατη μελέτη που δημοσιεύτηκε στο ιατρικό περιοδικό Nature Communications έδειξε ότι η απώλεια της αίσθησης της όσφρησης μπορεί να είναι ένα από τα πρώτα σημάδια ανάπτυξης της άνοιας, της ασθένειας που «κλέβει» τη μνήμη.
Στη νέα ανασκόπηση, οι ειδικοί εστίασαν στο γεγονός ότι οι επιβλαβείς πρωτεΐνες σε άτομα με άνοια θα μπορούσαν να έχουν αρχίσει να συσσωρεύονται στο τμήμα του εγκεφάλου που είναι υπεύθυνο για την όσφρηση.
Οι ειδικοί επικαλέστηκαν επίσης μια μελέτη που έδειξε ότι η απώλεια της όσφρησης μπορεί να εμφανιστεί πριν από τις παραδοσιακές κινητικές δυσκολίες της νόσου του Πάρκινσον στο 90% των ασθενών - ήδη από πέντε χρόνια πριν.
Πρόσθεσαν ότι υπάρχουν τώρα αναδυόμενα στοιχεία ότι η απώλεια της αίσθησης της όσφρησης συνδέεται με αυξημένο κίνδυνο εγκεφαλικού επεισοδίου και καρδιακής ανεπάρκειας σε προηγουμένως υγιείς ενήλικες. Η μειωμένη ή κακή αίσθηση της όσφρησης μπορεί να θεωρηθεί ως αιτία ατυχημάτων και άλλων ασθενειών. Η νέα ανασκόπηση τονίζει επίσης ότι πολλοί άνθρωποι με απώλεια όσφρησης ανησυχούν για την ασφάλειά τους, λόγω της αδυναμίας τους να ανιχνεύσουν αέριο, φωτιά και καπνό, καθώς και να παρατηρήσουν ότι τα τρόφιμα είναι χαλασμένα, κάτι που θα μπορούσε να προκαλέσει τροφική δηλητηρίαση.
Άλλες έρευνες έχουν δείξει ότι η απώλεια της αίσθησης της όσφρησης συνδέεται με υψηλότερα ποσοστά διατροφικών διαταραχών, κοινωνικής απομόνωσης, δυσκολιών στις σχέσεις, άγχους και κατάθλιψης. Υπάρχουν επίσης αυξανόμενες ενδείξεις, που λένε, ότι οι ασθενείς με απώλεια όσφρησης έχουν φτωχότερη διατροφή, καθώς μελέτες έχουν δείξει ότι δεν τρώνε μια ποικιλία τροφίμων.
