Έχετε συνηθίσει να ξεκινάτε ή να κλείνετε την ημέρα σας με ένα ντους; Αν ναι, δεν είστε οι μόνοι. Για πολλούς ανθρώπους, το καθημερινό ντους έχει καθιερωθεί ως δείγμα καθαριότητας και υγείας. Στην πραγματικότητα, όμως, πρόκειται περισσότερο για μια πολιτισμική συνήθεια και λιγότερο για επιστημονική ανάγκη.

Οι λόγοι που οδηγούν στο καθημερινό ντους ποικίλλουν: η αίσθηση φρεσκάδας, η απομάκρυνση της σωματικής οσμής, η ανάγκη τόνωσης το πρωί ή η χαλάρωση το βράδυ. Ωστόσο, σύμφωνα με το Χάρβαντ, η υπερβολική καθαριότητα δεν ισοδυναμεί πάντα με καλύτερη υγεία. Αντιθέτως, το καθημερινό ντους μπορεί να δημιουργήσει περισσότερα προβλήματα απ’ όσα λύνει.

Το δέρμα μας διαθέτει ένα φυσικό φραγμό που το προστατεύει: ένα λεπτό στρώμα λιπαρότητας και «καλών» βακτηρίων, γνωστό και ως μικροβίωμα. Αυτό το οικοσύστημα διατηρεί την ισορροπία, ενισχύει την άμυνα του οργανισμού και συμβάλλει στην πρόληψη λοιμώξεων. Το συχνό ντους με ζεστό νερό και ισχυρά σαπούνια απομακρύνει τα προστατευτικά αυτά στοιχεία, οδηγώντας σε ξηρότητα, φαγούρα, ερεθισμούς ή ακόμη και αλλεργικές αντιδράσεις.

Επιπλέον, η χρήση αντιβακτηριακών προϊόντων μπορεί να αποδυναμώσει το μικροβίωμα του δέρματος, σκοτώνοντας όχι μόνο τα παθογόνα, αλλά και τα ωφέλιμα βακτήρια. Η διαταραχή αυτή αφήνει χώρο σε πιο ανθεκτικούς μικροοργανισμούς να αναπτυχθούν, αυξάνοντας τον κίνδυνο λοιμώξεων. Παράλληλα, το ανοσοποιητικό σας σύστημα χρειάζεται έκθεση σε ήπιους μικροοργανισμούς για να «εκπαιδευτεί». Όταν αποστειρώνετε συνεχώς το δέρμα, μειώνετε αυτή τη φυσική διαδικασία άμυνας.

Πέρα από τις επιπτώσεις στην υγεία, υπάρχει και η περιβαλλοντική διάσταση: το καθημερινό ντους σπαταλά τεράστιες ποσότητες νερού, επιβαρύνοντας το περιβάλλον. Επίσης, τα σαπούνια, τα σαμπουάν και τα αφρόλουτρα συχνά περιέχουν χημικά που μπορεί να ερεθίσουν το δέρμα ή να προκαλέσουν αλλεργίες.

Τι προτείνουν οι ειδικοί; Για τους περισσότερους ανθρώπους, 2 έως 3 σύντομα ντους την εβδομάδα είναι αρκετά, εστιάζοντας στις περιοχές που πραγματικά χρειάζονται καθαρισμό, όπως οι μασχάλες. Αν βέβαια έχετε γυμναστεί, ιδρώσει ή εκτεθεί σε σκόνη και ρύπους, το επιπλέον ντους είναι δικαιολογημένο.

Η ουσία είναι πως το καθημερινό ντους δεν αποτελεί ιατρική αναγκαιότητα. Αντιθέτως, η μείωση της συχνότητας μπορεί να βοηθήσει το δέρμα σας να παραμείνει υγιές, να προστατεύσει το μικροβίωμα και να στηρίξει την άμυνα του οργανισμού σας, ενώ παράλληλα θα μειώσει το οικολογικό σας αποτύπωμα.