Η καταπόνηση των ματιών είναι μια συχνή δυσκολία για όσους εργάζονται ή αφιερώνουν πολλές ώρες σε ψηφιακές συσκευές, όπως υπολογιστές, smartphones και tablet. Συχνά προκαλείται από παρατεταμένη εστίαση σε δραστηριότητες όπως η ανάγνωση ή η οδήγηση, και είναι γνωστή ως σύνδρομο ψηφιακής όρασης. Αν και γενικά αντιμετωπίζεται με απλές, μη επεμβατικές μεθόδους, η παρατεταμένη κούραση μπορεί να αποτελεί ένδειξη σοβαρότερου προβλήματος και χρειάζεται ιατρική καθοδήγηση.
Ο πρώτος τρόπος να προστατεύσετε τα μάτια σας είναι να εφαρμόζετε τον κανόνα 20-20-20. Αυτό σημαίνει ότι κάθε 20 λεπτά θα πρέπει να μετατοπίζετε την εστίασή σας σε κάτι σε απόσταση περίπου 20 ποδιών (περίπου 6 μέτρων) για τουλάχιστον 20 δευτερόλεπτα. Η πρακτική αυτή μειώνει την ένταση στα μάτια και τα βοηθά να ξεκουράζονται. Επιπλέον, φροντίστε να μην παραμένει η όρασή σας έντονα εστιασμένη σε συγκεκριμένο σημείο για πολλές ώρες συνεχόμενα. Εντάξτε στο πρόγραμμα σας διαλείμματα που περιλαμβάνουν φυσικό φως και αλλαγή περιβάλλοντος.
Η σωστή τοποθέτηση της οθόνης είναι επίσης κρίσιμη. Η οθόνη πρέπει να βρίσκεται περίπου στο μήκος του βραχίονα από τα μάτια σας και στο ύψος των ματιών ή ελαφρώς χαμηλότερα. Το ίδιο ισχύει και για τις φορητές συσκευές. Επιπλέον, η προσαρμογή του μεγέθους του κειμένου στις ρυθμίσεις της συσκευής μπορεί να προσφέρει μεγαλύτερη άνεση κατά την ανάγνωση.
Ο φωτισμός του χώρου όπου εργάζεστε ή διαβάζετε παίζει καθοριστικό ρόλο στην κόπωση των ματιών, σύμφωνα με το Healthline. Το φως δεν πρέπει να είναι ούτε υπερβολικά έντονο, ούτε πολύ χαμηλό. Ιδανικά, θα πρέπει να προέρχεται από πίσω σας κατά την ανάγνωση ή τη χρήση οθονών, ενώ η μείωση των αντανακλάσεων στις οθόνες και η σωστή φωτεινότητα θα βοηθήσουν. Εάν χρειάζεται να ανατρέχετε συχνά σε έγγραφα ή σημειώσεις ενώ εργάζεστε στον υπολογιστή, τοποθετήστε τα σε βάσεις εγγράφων που βρίσκονται κοντά στην οθόνη ώστε να μειωθεί η κίνηση των ματιών και η καταπόνηση του λαιμού και της κεφαλής.
Η χρήση οφθαλμικών σταγόνων μπορεί να προσφέρει ανακούφιση, καθώς η παρατεταμένη εστίαση μειώνει τις φορές που ανοιγοκλείνετε αυθόρμητα τα μάτια σας, προκαλώντας ξηρότητα και ερεθισμό. Τα τεχνητά δάκρυα ή η συνειδητή προσπάθεια να ανοιγοκλείνετε τα μάτια πιο συχνά μπορεί να αποτρέψει την εμφάνιση δυσφορίας.
Η ποιότητα του αέρα στον χώρο σας επηρεάζει επίσης τα μάτια. Ξηρά ή μολυσμένα περιβάλλοντα, καθώς και ανεμιστήρες ή συστήματα θέρμανσης και ψύξης που φυσούν κατευθείαν στο πρόσωπο, μπορούν να ερεθίσουν τα μάτια. Η χρήση υγραντήρα, η μείωση της θερμοκρασίας ή η μετακίνηση σε διαφορετικό σημείο μπορεί να μειώσει σημαντικά την καταπόνηση.
Τέλος, η σωστή επιλογή γυαλιών ή φακών επαφής κάνει τη διαφορά. Συμβουλευτείτε τον οφθαλμίατρό σας, για να καθορίσετε αν χρειάζεστε ειδικούς φακούς ή γυαλιά για δραστηριότητες που προκαλούν καταπόνηση των ματιών. Ορισμένα φίλτρα και επιστρώσεις φακών μπορούν να μειώσουν τη δυσφορία, ενώ η περιορισμένη χρήση φακών επαφής βοηθάει τα μάτια να ξεκουραστούν.
Σε πολλές περιπτώσεις, η εφαρμογή αυτών των απλών αλλαγών στην καθημερινότητά σας αρκεί για να προληφθεί και να αντιμετωπιστεί η καταπόνηση των ματιών σας. Ωστόσο, εάν παρατηρείτε έντονη ή μακροχρόνια δυσφορία, είναι σημαντικό να συμβουλευτείτε τον γιατρό σας, καθώς μπορεί να απαιτούνται ειδικοί διορθωτικοί φακοί ή να αποτελεί ένδειξη σοβαρότερης οφθαλμολογικής πάθησης.