Η γρήγορη απώλεια βάρους είναι κάτι που πολλοί επιδιώκουν στη σημερινή κοινωνία, όμως είναι πραγματικά ασφαλής;

Όπως έχει φανεί μέσα από τη διεθνή βιβλιογραφία, όσοι χάνουν κιλά πολύ γρήγορα είναι αρκετά πιθανό να τα ξαναπάρουν (ή να πάρουν ακόμα περισσότερα από αυτά που έχασαν) συγκριτικά με εκείνους που χάνουν βάρος πιο σταδιακά.

Ωστόσο, τα αποτελέσματα μιας δίαιτας – εξπρές δεν περιορίζονται μόνο στη ζυγαριά. Δείτε παρακάτω τι μπορεί να συμβεί στο σώμα σας εάν χάσετε αρκετά κιλά πολύ γρήγορα και γιατί η σταδιακή απώλεια βάρους (2 έως 4 κιλά το μήνα το πολύ, ανάλογα και με το αρχικό σας βάρος) είναι τελικά η πιο υγιής επιλογή.

Μπορεί να χάσετε μυϊκή μάζα

Οι δύο πιο συχνές στρατηγικές για απώλεια βάρους είναι η μείωση των θερμίδων και η αύξηση της άσκησης. Αυτά τα δύο δημιουργούν θερμιδικό έλλειμμα, το οποίο είναι η βασική προϋπόθεση για να χάσετε βάρος.

Όταν όμως το σώμα βρίσκεται σε καίει περισσότερες θερμίδες από αυτές που προσλαμβάνει μέσω της τροφής, αναζητά ενέργεια διασπώντας ιστούς και δεν καίει μόνο λίπος, αλλά και μυϊκό ιστό. Αυτό το φαινόμενο είναι ακόμα πιο έντονο όταν ακολουθείτε μια δίαιτα πολύ χαμηλή σε θερμίδες.

«Όταν κάποιος χάνει κιλά πολύ γρήγορα, μεγάλο μέρος αυτής της απώλειας αφορά μυϊκή μάζα και νερό, όχι λίπος», εξήγησε στο Eating Well η διαιτολόγος Melissa Mitri.

Η απώλεια μυών επηρεάζει πολύ περισσότερα από τη δύναμη ή την ισορροπία. Οι μύες είναι απαραίτητοι για τη λειτουργία ζωτικών οργάνων, όπως η καρδιά (που είναι μυς) και οι πνεύμονες. Επίσης, βοηθούν στην προστασία των αρθρώσεων, στη ρύθμιση του σακχάρου και στη διατήρηση της συνολικής υγείας.

Έρευνες δείχνουν ότι η επαρκής πρόσληψη πρωτεΐνης σε συνδυασμό με προπόνηση με ενδυνάμωσης με βάρη ή αντιστάσεις βοηθά στη διατήρηση της μυϊκής μάζας κατά την απώλεια βάρους. Μπορεί να μην βλέπετε τη ζυγαριά να πέφτει τόσο γρήγορα όταν γυμνάζεστε με βάρη (ίσως μάλιστα να δείτε και μικρή αύξηση) αλλά αυτό το «βάρος» είναι χρήσιμο.

Μπορεί να ξαναπάρετε τα κιλά που χάσατε

Η απώλεια μυών μειώνει τον βασικό μεταβολικό ρυθμό, δηλαδή την ικανότητα του σώματος να καίει θερμίδες σε κατάσταση ηρεμίας. Όσο λιγότερη μυϊκή μάζα έχετε, τόσο πιο αργά λειτουργεί ο μεταβολισμός σας.

Η διαιτολόγος και ειδικός στη διατροφή Johna Burdeos εξήγησε ότι «όταν χάνετε βάρος απότομα, το σώμα αντιδρά ενεργοποιώντας τον μηχανισμό επιβίωσης. Ο μεταβολισμός επιβραδύνεται και κάθε θερμίδα που καταναλώνετε αποθηκεύεται, με αποτέλεσμα να ξαναπαίρνετε βάρος όταν σταματάτε τη δίαιτα».

Για να αποφύγετε αυτόν τον φαύλο κύκλο, προτιμήστε μικρές και σταθερές αλλαγές που υποστηρίζουν τον μεταβολισμό και βοηθούν στη διατήρηση της μυϊκής μάζας.

Μπορεί να μην παίρνετε αρκετά θρεπτικά συστατικά

Οι ακραίες δίαιτες μπορεί να ρίξουν γρήγορα τη ζυγαριά, αλλά στερούν από τον οργανισμό βασικά θρεπτικά στοιχεία. Όταν κόβετε υπερβολικά τις θερμίδες, είναι δύσκολο να καλύψετε τις ανάγκες του σώματος σε βιταμίνες και μέταλλα. Το αποτέλεσμα μπορεί να είναι ελλείψεις που προκαλούν τριχόπτωση, ωχρότητα, αναιμία, κόπωση και εύθραυστα οστά.

Η ποικιλία τροφών πλούσιων σε θρεπτικά συστατικά, ιδιαίτερα φυτικής προέλευσης, είναι απαραίτητη για καλή υγεία και υγιή γήρανση.

Αυξάνεται ο κίνδυνος για χολόλιθους

«Η πολύ γρήγορη απώλεια βάρους μπορεί να αυξήσει τον κίνδυνο για χολόλιθους», ανέφερε η διαιτολόγος Lisa Andrews. «Όταν το βάρος μειώνεται απότομα, απελευθερώνεται περισσότερη χοληστερίνη στη χολή από το ήπαρ, η οποία μπορεί να δημιουργήσει πέτρες στη χοληδόχο κύστη. Οι χολόλιθοι είναι επώδυνοι σχηματισμοί που μπορεί να προκαλέσουν έντονο πόνο».

Οι πολύ χαμηλοθερμιδικές δίαιτες και οι συνεχείς αυξομειώσεις στο βάρος αυξάνουν ακόμη περισσότερο τον κίνδυνο. Τα συμπτώματα περιλαμβάνουν πόνο, εμετό, δυσπεψία και πυρετό.

Για να περιορίσετε τον κίνδυνο, στοχεύστε σε σταδιακή απώλεια βάρους περίπου 0,5 έως 1 κιλό την εβδομάδα ή 2 έως 4 κιλά τον μήνα.

Μπορεί να νιώθετε υπερβολική κόπωση

Οι θερμίδες είναι ενέργεια. Όταν μειώνονται απότομα, τα επίπεδα ενέργειας πέφτουν και η συγκέντρωση δυσκολεύει.

«Το σώμα πιθανότατα δεν λαμβάνει αρκετή ενέργεια και, ως αποτέλεσμα, αισθάνεστε κούραση και αδυναμία. Αν γυμνάζεστε, οι επιδόσεις σας μπορεί να μειωθούν λόγω έλλειψης ‘καυσίμου’», ανέφερε η διαιτολόγος Colleen Christensen.

Ανασκόπηση 14 μελετών που εξέτασαν την ταχεία απώλεια βάρους σε αθλητές έδειξε ότι η κόπωση αυξάνεται σημαντικά, ενώ ενδέχεται να υπάρχει και σχέση με αφυδάτωση, που προκαλεί νοητική κόπωση. Επιπλέον, επειδή ο εγκέφαλος χρησιμοποιεί αποκλειστικά τη γλυκόζη ως καύσιμο, η έλλειψη υδατανθράκων προκαλεί «θολούρα» και δυσκολία συγκέντρωσης.

Για να λειτουργείτε στο μέγιστο, επιλέξτε διατροφή που προσφέρει σταθερή ενέργεια και προάγει τη σταδιακή απώλεια βάρους.

Η ψυχική υγεία μπορεί να επιβαρυνθεί

Η εμμονή με τη ζυγαριά, ο φόβος για το σωματικό λίπος και η πίεση να έχετε ένα συγκεκριμένο σώμα μπορούν να επηρεάσουν σοβαρά την ψυχική σας υγεία, ενώ υπάρχει ο κίνδυνος να οδηγήσουν σε αρνητική σχέση με το φαγητό, σε απογοήτευση για το σώμα σας ή ακόμη και σε διατροφική διαταραχή.

Η διαιτολόγος Maddie Alfiero ανέφερε ότι «όταν κάποιος προσπαθεί να χάσει κιλά πολύ γρήγορα, μπορεί να απομακρυνθεί από κοινωνικές δραστηριότητες και να αισθάνεται άγχος γύρω από ορισμένα φαγητά».

Ανεξάρτητα από το αν κάνετε δίαιτα ή όχι, φροντίστε να εντάσσετε στη διατροφή σας τροφές που ενισχύουν τη διάθεση και την υγεία του εγκεφάλου.