Οι φούρνοι μικροκυμάτων χρησιμοποιούν μια μορφή ακτινοβολίας για να θερμαίνουν το φαγητό γρήγορα και εύκολα. Παρότι χρησιμοποιούνται ευρέως εδώ και δεκαετίες, πολλοί εξακολουθούν να αναρωτιούνται πώς επηρεάζουν το φαγητό και αν είναι ασφαλείς.

Πώς ζεσταίνει το φαγητό ο φούρνος μικροκυμάτων

1. Ο ηλεκτρισμός παράγει ηλεκτρομαγνητικά κύματα

Στον φούρνο μικροκυμάτων, ένα μαγνητρόνιο χρησιμοποιεί ηλεκτρισμό για να παράγει ηλεκτρομαγνητικά κύματα. Αυτά τα κύματα, γνωστά ως μικροκύματα, κάνουν τα μόρια του φαγητού να δονούνται και να απορροφούν ενέργεια. Οι δονήσεις αυτές παράγουν θερμότητα, η οποία μαγειρεύει το φαγητό.

2. Τα μόρια του νερού επηρεάζονται περισσότερο

Τα μόρια του νερού στο φαγητό επηρεάζονται περισσότερο από τα μικροκύματα. Τα τρόφιμα με υψηλή περιεκτικότητα σε νερό θερμαίνονται συνήθως ταχύτερα από εκείνα με χαμηλή περιεκτικότητα. Ωστόσο, και τα λίπη, η ζάχαρη και άλλα μόρια τροφίμων μπορούν επίσης να απορροφήσουν μικροκύματα.

3. Η αγωγιμότητα θερμαίνει το φαγητό

Το φαγητό μαγειρεύεται στον φούρνο μικροκυμάτων μέσω αγωγιμότητας. Κατά τη διαδικασία αυτή, το φαγητό μαγειρεύεται από έξω προς τα μέσα, καθώς η θερμότητα μεταφέρεται από τα εξωτερικά, πιο ζεστά στρώματα προς το εσωτερικό.

Ο φούρνος μικροκυμάτων μπορεί να αλλάξει η υφή ορισμένων τροφών

Η χρήση του φούρνου μικροκυμάτων μπορεί να αλλάξει την υφή ορισμένων τροφίμων. Καθώς το νερό στο φαγητό μετατρέπεται σε ατμό κατά τη θέρμανση, τα τρόφιμα με υψηλή περιεκτικότητα σε νερό, όπως τα λαχανικά, μπορεί να γίνουν πιο μαλακά, ενώ άλλα είδη τροφίμων μπορεί να ξεραθούν υπερβολικά αν μείνουν πολλή ώρα στον φούρνο μικροκυμάτων.

Συνολικά, οι φούρνοι μικροκυμάτων θεωρούνται ασφαλείς και πρακτικοί. Επιπλέον, δεν υπάρχουν σοβαρές ενδείξεις ότι μειώνουν τη θρεπτική αξία του φαγητού.

Αλλάζει η θρεπτική αξία του φαγητού όταν μαγειρεύεται στον φούρνο μικροκυμάτων;

Η θρεπτική αξία ενός τροφίμου μπορεί να αλλάξει ανάλογα με τον τρόπο μαγειρέματος, όμως ο βαθμός μεταβολής εξαρτάται από το είδος του τροφίμου και τη μέθοδο που χρησιμοποιείται:

• Ο φούρνος μικροκυμάτων διατηρεί καλύτερα τα θρεπτικά συστατικά σε σχέση με άλλες μεθόδους μαγειρέματος. Σε σύγκριση με μεθόδους υψηλής θερμοκρασίας, όπως το βράσιμο ή το τηγάνισμα, το μαγείρεμα στα μικροκύματα μπορεί να περιορίσει τις απώλειες λόγω χαμηλότερης θερμοκρασίας και μικρότερου χρόνου μαγειρέματος. Μία μελέτη έδειξε ότι το μαγείρεμα λαχανικών στον φούρνο μικροκυμάτων βοηθά στη διατήρηση της βιταμίνης C καλύτερα από το ζεμάτισμα ή το βράσιμο.
• Ο φούρνος μικροκυμάτων μπορεί να αυξήσει τα θρεπτικά συστατικά ορισμένων τροφών. Έρευνες δείχνουν ότι η χρήση μικροκυμάτων αυξάνει τα πολυσακχαρίδια και τα αντιοξειδωτικά σε ορισμένα τρόφιμα. Μπορεί επίσης να αυξήσει την ποσότητα ανθεκτικού αμύλου, το οποίο είναι ωφέλιμο για την πέψη.
• Ορισμένα θρεπτικά συστατικά μπορεί να χαθούν αν το φαγητό υπερθερμανθεί. Οι υδατοδιαλυτές βιταμίνες, όπως η βιταμίνη C και οι βιταμίνες του συμπλέγματος Β, είναι ιδιαίτερα ευαίσθητες στη θερμότητα και μπορεί να καταστραφούν αν το φαγητό παραμείνει πολλή ώρα στον φούρνο μικροκυμάτων.

Συνοψίζοντας, το μαγείρεμα στον φούρνο μικροκυμάτων δεν προκαλεί σημαντικές απώλειες θρεπτικών συστατικών. Σε ορισμένες περιπτώσεις, μπορεί ακόμη και να ενισχύσει τη θρεπτική αξία του φαγητού.

Είναι τα μικροκύματα επιβλαβή;

Οι φούρνοι μικροκυμάτων θεωρούνται γενικά ασφαλείς οικιακές συσκευές, αρκεί να χρησιμοποιούνται σωστά.

Η ακτινοβολία των μικροκυμάτων δεν θεωρείται επικίνδυνη για την υγεία. Οι φούρνοι μικροκυμάτων χρησιμοποιούν μη ιονίζουσα ακτινοβολία, η οποία δεν μπορεί να βλάψει τα κύτταρα ή το DNA, όπως συμβαίνει με άλλες μορφές ακτινοβολίας. Αυτό σημαίνει ότι το φαγητό δεν γίνεται «ραδιενεργό» όταν μαγειρεύεται στα μικροκύματα. Αντίθετα, η ιονίζουσα ακτινοβολία μπορεί να προκαλέσει βλάβες όταν υπάρχει έκθεση σε υψηλά επίπεδα.

Σε σπάνιες περιπτώσεις, μπορεί να υπάρξει διαρροή ακτινοβολίας. Ένας φούρνος μικροκυμάτων που έχει υποστεί ζημιά μπορεί να παρουσιάζει ρωγμές ή τρύπες, με αποτέλεσμα να διαρρέει ακτινοβολία κατά τη λειτουργία του. Για τον λόγο αυτό, συνιστάται να απορρίπτετε φούρνους μικροκυμάτων που έχουν φθορές.

Πρέπει να χρησιμοποιούνται τα κατάλληλα δοχεία. Τα πλαστικά δοχεία ενέχουν κίνδυνο να λιώσουν ή να απελευθερώσουν δυνητικά επιβλαβείς χημικές ουσίες στο φαγητό, αν θερμανθούν. Έρευνες δείχνουν ότι η θέρμανση πλαστικών στον φούρνο μικροκυμάτων μπορεί να απελευθερώνει περισσότερα μικροπλαστικά σε σύγκριση με άλλες μορφές αποθήκευσης ή χρήσης τροφίμων.