Δάγκωμα από νυχτερίδα: Και όμως μπορεί να συμβεί - Τι πρέπει να ξέρουμε

Δάγκωμα από νυχτερίδα: Και όμως μπορεί να συμβεί - Τι πρέπει να ξέρουμε
Παρασκευή, 04/07/2025 - 18:46

Το δάγκωμα της νυχτερίδας μπορεί να αποδειχθεί μοιραίο για τον άνθρωπο σε ορισμένες περιπτώσεις.

Ένας άνδρας περίπου 50 ετών πέθανε από τον ιό της λύσσας της νυχτερίδας στη Νέα Νότια Ουαλία. Τον άτυχο άνδρα δάγκωσε μια νυχτερίδα και κατέληξε αρκετούς μήνες μετά από το συμβάν.

Αυτό είναι το τέταρτο ανθρώπινο κρούσμα ιού λύσσας της νυχτερίδας στην Αυστραλία και το πρώτο επιβεβαιωμένο κρούσμα στη Νέα Νότια Ουαλία από τότε που ο ιός εντοπίστηκε για πρώτη φορά το 1996 στο Κουίνσλαντ.

Τι είναι ο ιός της λύσσας της νυχτερίδας

Ο ιός της λύσσας της αυστραλιανής νυχτερίδας ανήκει στην οικογένεια Rhabdoviridae, την ίδια ομάδα ιών που προκαλεί λύσσα. Μολύνει κυρίως τις νυχτερίδες. Η ενεργή παρακολούθηση υποδηλώνει ότι λιγότερο από το 1% των υγιών νυχτερίδων φέρουν τον ιό, αν και η συχνότητα εμφάνισης αυξάνεται στο 5-10% σε άρρωστες ή τραυματισμένες νυχτερίδες.

Στις νυχτερίδες, ο ιός συχνά δεν προκαλεί εμφανή συμπτώματα, αν και μερικές εμφανίζουν νευρολογικά σημάδια όπως αποπροσανατολισμό, επιθετικότητα, μυϊκούς σπασμούς και παράλυση. Κάποιες θα πεθάνουν.

Ο ιός έχει επιβεβαιωθεί και στα τέσσερα είδη μαύρης νυχτερίδας φρούτων της ηπειρωτικής χώρας (Pteropus alecto, P. poliocephalus, P. scapulatus και P. conspicillatus), καθώς και στη νυχτερίδα Saccolaimus flaviventris, ένα είδος μικρής νυχτερίδας.

Ωστόσο, τα δεδομένα από τους ελέγχους των επιστημόνων σε αντισώματα στο αίμα των νυχτερίδων υποδηλώνουν ότι και άλλες μικρές νυχτερίδες θα μπορούσαν να είναι ευάλωτες. Επομένως, θα πρέπει να είμαστε προσεκτικοί με όλα τα είδη νυχτερίδων της Αυστραλίας όσον αφορά τον ιό της λύσσας.

Σε αντίθεση με τη λύσσα, η οποία προκαλεί περίπου 59.000 θανάτους ανθρώπων ετησίως, κυρίως στην Αφρική και την Ασία, η ανθρώπινη μόλυνση από τον ιό της λύσσας της νυχτερίδας είναι εξαιρετικά σπάνια.

Ο αυστραλιανός ιός της λύσσας της νυχτερίδας, όπως υποδηλώνει το όνομα, είναι μοναδικός στην Αυστραλία. Αλλά και άλλοι ιοί της λύσσας της νυχτερίδας, όπως ο ευρωπαϊκός ιός της λύσσας της νυχτερίδας, έχουν προκαλέσει με παρόμοιο τρόπο σπάνιες ανθρώπινες λοιμώξεις.

Πώς μπορεί να μολυνθεί ο άνθρωπος από τον ιό της λύσσας της νυχτερίδας

Η ανθρώπινη μόλυνση από τον ιό της λύσσας της νυχτερίδας συμβαίνει μέσω άμεσης επαφής με μολυσμένο σάλιο νυχτερίδας λόγω δαγκώματος, γρατζουνιών ή πληγής. Μπορεί επίσης να συμβεί εάν οι βλεννογόνοι μας (μάτια, μύτη, στόμα) εκτεθούν στο σάλιο της νυχτερίδας. Δεν υπάρχει κίνδυνος που να σχετίζεται με τα κόπρανα, τα ούρα, το αίμα της νυχτερίδας ή την τυχαία εγγύτητα με τις φωλιές.

Εάν κάποιος έχει εκτεθεί, υπάρχει μια περίοδος επώασης που μπορεί να κυμαίνεται από εβδομάδες έως περισσότερα από δύο χρόνια. Κατά τη διάρκεια αυτής της περιόδου, ο ιός μετακινείται αργά μέσω των νεύρων του σώματος στον εγκέφαλο, παραμένοντας κρυμμένος και χωρίς συμπτώματα. Η θεραπεία του ιού κατά την περίοδο επώασης μπορεί να αποτρέψει την ασθένεια. Αλλά αν δεν αντιμετωπιστεί, τα συμπτώματα είναι σοβαρά και είναι πάντα θανατηφόρα.

Εάν κάποιος έχει εκτεθεί στον ιό της λύσσας της νυχτερίδας και αναζητήσει ιατρική βοήθεια, η περίπτωσή του θα αντιμετωπιστεί με αντισώματα κατά της λύσσας και το εμβόλιο κατά της λύσσας.

Αυτή η παρέμβαση είναι ιδιαίτερα αποτελεσματική εάν ξεκινήσει άμεσα - κατά προτίμηση εντός 48 ωρών και το αργότερο επτά ημέρες μετά από την έκθεση - πριν ο ιός εισέλθει στο κεντρικό νευρικό σύστημα. Ωστόσο, δεν υπάρχει αποτελεσματική θεραπεία για τον ιό της λύσσας της νυχτερίδας από την εμφάνιση συμπτωμάτων. Η αναδυόμενη έρευνα για τα μονοκλωνικά αντισώματα προσφέρει πιθανές μελλοντικές θεραπείες, ωστόσο αυτές δεν είναι ακόμη διαθέσιμες.

Ποια είναι λοιπόν η καλύτερη προστασία; Και τι γίνεται αν σας δαγκώσει μια νυχτερίδα;

Ο εμβολιασμός κατά της λύσσας πριν από την έκθεση, που περιλαμβάνει τρεις δόσεις σε διάστημα ενός μήνα, συνιστάται σε ομάδες υψηλού κινδύνου. Σε αυτούς περιλαμβάνονται οι κτηνίατροι, οι χειριστές ζώων, και οι εργαζόμενοι σε εργαστήρια που χειρίζονται ιούς λύσσας.

Είναι σημαντικό για το κοινό να αποφεύγει κάθε άμεση επαφή με νυχτερίδες. Μόνο εμβολιασμένοι, εκπαιδευμένοι επαγγελματίες, όπως οι φροντιστές άγριας ζωής ή οι κτηνίατροι, θα πρέπει να χειρίζονται νυχτερίδες.

Οι εκστρατείες ενημέρωσης του κοινού είναι απαραίτητες για τη μείωση των επικίνδυνων αλληλεπιδράσεων, ειδικά σε περιοχές με νυχτερίδες. Εάν σας δαγκώσει ή σας γρατσουνίσει μια νυχτερίδα, είναι σημαντικό να δράσετε αμέσως. Πλύνετε καλά την πληγή με σαπούνι και νερό για τουλάχιστον 15 λεπτά, εφαρμόστε ένα αντισηπτικό και ζητήστε επείγουσα ιατρική βοήθεια.

Τελευταία τροποποίηση στις 04/07/2025 - 19:07