Για περισσότερα από 22 χρόνια, η Susie DiGiovanna βοηθά ηλικιωμένους και τις οικογένειές τους να διαχειριστούν τα διαφορετικά στάδια της γήρανσης. Μέσα από τα προγράμματα που συντονίζει, τη συμβουλευτική που προσφέρει και τις επισκέψεις σε σπίτια και νοσοκομεία, έχει δει στην πράξη τι σημαίνει να γερνά κανείς με υγεία, και τι μπορεί να σταθεί εμπόδιο σε αυτό.
«Μου αρέσει να λέω ότι έχω θέση στην πρώτη σειρά για να βλέπω τι σημαίνει υγιής και τι μη υγιής γήρανση», είπε η γεροντολόγος στο EatingWell. «Ήταν πολύ διδακτικό για μένα, προσωπικά και επαγγελματικά, γιατί μέσα από τη δουλειά μου σε ένα πολύ δραστήριο κέντρο ηλικιωμένων έχω γνωρίσει χιλιάδες ανθρώπους».
Από την εμπειρία της αυτή, η DiGiovanna κατέληξε σε τρεις βασικές αρχές που, όπως λέει, αποτελούν τα θεμέλια της καλής γήρανσης.
Ενεργοποιήστε τον εαυτό σας
Η DiGiovanna τόνισε ότι οι άνθρωποι που διατηρούν την υγεία και τη ζωντάνια τους μεγαλώνοντας φροντίζουν να «ενεργοποιούν» τον εαυτό τους μέσα από την κίνηση, την κοινωνική επαφή και τη διατήρηση της περιέργειάς τους.
«Πρέπει να κάνετε συνειδητή προσπάθεια να κοινωνικοποιείστε, να είστε σωματικά δραστήριοι και να φροντίζετε πραγματικά τον εαυτό σας. Αυτά δεν γίνονται από μόνα τους ούτε κατά τύχη», είπε.
Η άποψή της επιβεβαιώνεται και από την επιστήμη. Σύμφωνα με πρόσφατη μελέτη που δημοσιεύτηκε στο Journal of the American Geriatrics Society, τα άτομα με μεγαλύτερη κοινωνική δραστηριότητα είχαν χαμηλότερο κίνδυνο θνησιμότητας από κάθε αιτία. Η κοινωνική δραστηριότητα μπορεί να σημαίνει συμμετοχή σε μια ομάδα περιπάτου, σε μάθημα γυμναστικής στο κέντρο ηλικιωμένων, σε γεύμα με τη γειτονιά ή σε λέσχη βιβλίου. Μπορεί όμως να είναι και κάτι απλό, όπως πιο συχνές συναντήσεις με φίλους και συγγενείς. Όλα αυτά προσφέρουν χαρά, δομή και αίσθηση σκοπού, στοιχεία που ενισχύουν τη σωματική και ψυχική υγεία.
«Πολλοί ηλικιωμένοι μου λένε ‘εγώ δεν είμαι τύπος της παρέας, ποτέ δεν ήμουν΄. Αυτό όμως δεν είναι θετικό», εξήγησε. «Είναι καλό να περνάτε χρόνο μόνοι, αλλά το να αποφεύγετε τη συμμετοχή σε ομάδες θα λειτουργήσει εναντίον σας με τα χρόνια».
Αναλάβετε τις ευθύνες σας
Το «να είστε ενήλικες» μπορεί να ακούγεται αυτονόητο, όμως δεν είναι πάντα. Πολλοί αποφεύγουν να τακτοποιήσουν βασικά ζητήματα, ακόμη και σε προχωρημένη ηλικία.
«Δεν μπορείτε να φανταστείτε πόσοι άνθρωποι στα 80 ή 90 τους δεν έχουν φτιάξει διαθήκη, δεν έχουν ορίσει ιατρική εντολή ή δεν έχουν πει καν στους δικούς τους τι θέλουν να γίνει όταν πεθάνουν», είπε η DiGiovanna. «Θέλουν να ταφούν ή να αποτεφρωθούν; Αυτά είναι πολύ σημαντικά θέματα που τελικά προκαλούν περισσότερη ταλαιπωρία στους συγγενείς παρά στους ίδιους».
Αν και μπορεί να είναι άβολο να ασχοληθείτε με αυτά, πρόκειται για πρακτικά και απαραίτητα βήματα για να αποδεχθείτε τη ζωή και τη γήρανση με ωριμότητα. Αν δεν το έχετε κάνει ακόμη, είναι η κατάλληλη στιγμή να συντάξετε διαθήκη, να ορίσετε πληρεξούσιο για οικονομικά ζητήματα, να συμπληρώσετε ιατρική εντολή και να μιλήσετε ανοιχτά με την οικογένειά σας.
Η ίδια η DiGiovanna, που είναι 64 ετών, έχει κάνει όλα τα παραπάνω. «Όταν τα ολοκλήρωσα, ένιωσα υπέροχα», είπε. «Είναι μια πολύ όμορφη αίσθηση να μπορείς να πεις στους δικούς σου: ‘Τα έχω φροντίσει όλα, ξέρετε τι θέλω’. Φέρνει ηρεμία».
Αποδεχθείτε τις νέες πραγματικότητες
Αυτή είναι ίσως η πιο δύσκολη αρχή, αλλά και η πιο αναπόφευκτη. Το να αποδέχεστε τις αλλαγές και να προσαρμόζετε τη ζωή σας στις ανάγκες σας είναι μια υγιής στάση που βοηθά να αντιμετωπίζετε τη γήρανση με θετικό τρόπο.
«Το μόνο σίγουρο είναι η αλλαγή», είπε η DiGiovanna. «Αλλάζουμε σε όλη μας τη ζωή». Παρατήρησε ότι πολλοί άνθρωποι προσπαθούν να αντισταθούν στη γήρανση, αρνούμενοι να δεχθούν ότι αλλάζουν. Όμως αυτό μπορεί να τους κάνει περισσότερο κακό παρά καλό.
Μια μελέτη του 2024 που δημοσιεύτηκε στο BMJ Mental Health έδειξε ότι οι ηλικιωμένοι που αντιμετωπίζουν τις προκλήσεις της ζωής με μεγαλύτερη ψυχική ανθεκτικότητα έχουν χαμηλότερο κίνδυνο θνησιμότητας.
Η DiGiovanna ξεκαθάρισε ότι η αποδοχή δεν σημαίνει παραίτηση, αλλά προσαρμογή. Μπορεί να σημαίνει συμμετοχή σε ειδικά προγράμματα άσκησης ή εστίαση σε πράγματα που σας δίνουν χαρά και ευχαρίστηση.
