Μερικά από τα πιο συνηθισμένα συμπτώματα του Συνδρόμου Ευερέθιστου Εντέρου είναι ο πόνος στην κοιλιά, το φούσκωμα, και κάποιες αλλαγές στις συνήθειες του εντέρου όπως η δυσκοιλιότητα και η διάρροια.

Μία από τις αιτίες που μπορεί να ευθύνεται για το Σύνδρομο Ευερέθιστου Εντέρου σχετίζεται με τη διατροφή. Πολλοί ασθενείς θεωρούν ότι τροφές όπως η γλουτένη είναι η κύρια αιτία των συμπτωμάτων τους.

Ωστόσο, μία νέα μελέτη έρχεται να ανατρέψει τα παραπάνω. Μια ελεγχόμενη κλινική δοκιμή που πραγματοποιήθηκε από το Πανεπιστήμιο McMaster στον Καναδά έδειξε ότι ο πραγματικός ένοχος για το IBS μπορεί τελικά να μην είναι τα μόρια γλουτένης. Ας μην ξεχνάμε ότι ένας στους δέκα Καναδούς ζει με Σύνδρομο Ευερέθιστου Εντέρου.

Η … πεποίθηση επηρεάζει το έντερο περισσότερο από τη γλουτένη

«Δεν το κάνουν όλοι οι ασθενείς που πιστεύουν ότι ο οργανισμός τους αντιδρά στη γλουτένη, αλλά κάποιοι το κάνουν», εξήγησε ο Premysl Bercik, ανώτερος ερευνητής και ένας από τους συγγραφείς της μελέτης από το Τμήμα Ιατρικής του Πανεπιστημίου McMaster. Αυτός και οι συνάδελφοί του σχεδίασαν ένα challenge με μπάρες δημητριακών που διαχώριζε την αντίληψη από τη φυσιολογία.

Οι συμμετέχοντες δοκίμασαν τρεις μπάρες που φαίνονταν και είχαν πανομοιότυπη γεύση: μία χωρίς γλουτένη, μία με σιτάρι ολικής αλέσεως και μία εντελώς απαλλαγμένη και από τα δύο. Μόνο μετά από το τέλος της μελέτης έμαθαν λεπτομέρειες για τις μπάρες που κατανάλωσαν.

Τα αρχεία καταγραφής συμπτωμάτων δεν αποκάλυψαν στατιστική διαφορά μεταξύ των τριών μπαρών. Το σνακ χωρίς γλουτένη πυροδότησε ίσες ημέρες κακού εντέρου με τις εκδόσεις με το σιτάρι. Όταν έβγαλαν το μαντήλι από τα μάτια, οι περισσότεροι εθελοντές εξακολούθησαν να επιμένουν ότι το σιτάρι ήταν τοξικό και ορκίστηκαν να παραμείνουν σε μια διατροφή χωρίς γλουτένη. Αυτή η αποσύνδεση μεταξύ δεδομένων και πεποιθήσεων υποδηλώνει έναν ισχυρό ρόλο για τους επίκτητους φόβους.

Το τεστ με την μπάρα δημητριακών δεν βρήκε καμία σύνδεση με τη γλουτένη

Οι εργαστηριακές ομάδες παρακολούθησαν τη συμμόρφωση με τη διατροφή μετρώντας θραύσματα ανοσογόνων πεπτιδίων γλουτένης στα κόπρανα, ένα αντικειμενικό αποτύπωμα της πρόσφατης πρόσληψης γλουτένης.

Ο δείκτης έδειξε ότι πολλοί συμμετέχοντες παρέλειψαν αθόρυβα τις μπάρες, υποδηλώνοντας συμπεριφορά που καθοδηγείται από το άγχος παρά από το πρωτόκολλο της μελέτης. Μόνο περίπου το ένα τρίτο ακολούθησε τις οδηγίες κατά γράμμα.

Ωστόσο, ακόμη και αυτό το υποσύνολο που συμμορφώθηκε δεν έδειξε συνεπή σύνδεση μεταξύ της δόσης γλουτένης και της έξαρσης των συμπτωμάτων, συρρικνώνοντας την ομάδα των πραγματικών αντιδρώντων σιταριού.

Το σιτάρι ολικής αλέσεως περιέχει αναστολείς αμυλάσης τρυψίνης καθώς και πρωτεΐνες γλουτένης, επομένως η ομάδα ανέμενε ότι η μπάρα σιτηρών θα προκαλούσε περισσότερα προβλήματα από την γλουτένη. Πράγμα το οποίο δεν έγινε.

«Πολλοί ασθενείς μπορούν να επωφεληθούν από ψυχολογική υποστήριξη και καθοδήγηση για να βοηθήσουν στην αποστιγματοποίηση της γλουτένης και του σιταριού», δήλωσε ο Bercik, ζητώντας εξατομικευμένη διαχείριση αντί για σαρωτικές απαγορεύσεις. Ο ίδιος θεωρεί ότι οι γιατροί πρέπει να συνδυάζουν διατροφικές συμβουλές με ψυχολογικά εργαλεία.

Ο φόβος της γλουτένης μπορεί να επιδεινώσει το Σύνδρομο Ευερέθιστου Εντέρου

Η προσδοκία μπορεί να βλάψει όσο ένα κακό γεύμα, ένα φαινόμενο γνωστό ως φαινόμενο nocebo. Οι συστηματικές ανασκοπήσεις δείχνουν ότι έως και το 40% των συμμετεχόντων στις δοκιμές αναφέρουν νέο πόνο στο έντερο μετά από ένα βιολογικά αδρανές εικονικό φάρμακο.

Οι ερευνητές πιστεύουν ότι η αρνητική προσμονή ενεργοποιεί τα κυκλώματα πόνου του εγκεφάλου, ενισχύοντας τις φυσιολογικές πεπτικές αισθήσεις μέχρι να γίνουν παθολογικές. Αυτός ο βρόχος ανατροφοδότησης ταξιδεύει στο πνευμονογαστρικό νεύρο και αναδιαμορφώνει την κινητικότητα, εξηγώντας γιατί ο φόβος από μόνος του μπορεί να επιταχύνει την εντερική δραστηριότητα.