Το 2023 μας άφησε, αποτελώντας ακόμα μία δύσκολη χρονιά για τη δημόσια υγεία. Όλο τον χρόνο, σε όποια κατηγορία και αν επικεντρωθεί κανείς, γίνεται αντιληπτό ότι ο χώρος της υγείας πέρασε δύσκολα. Από την κατάσταση στα νοσοκομεία και το ΕΚΑΒ, μέχρι τις ελλείψεις φαρμάκων και τις υποδομές του συστήματος. Μάλιστα, το 2023 κλείνει με αρνητικό πρόσημο, καθώς μπορεί οι επιδημιολογικοί δείκτες να μην ήταν επιβαρυμένοι όπως τα προηγούμενα χρόνια, ωστόσο παρατηρήθηκε αξιοσημείωτη έξαρση τις τελευταίες εβδομάδες.

Εφόσον τα προβλήματα για τη δημόσια υγεία είναι αρκετά, κάτι που το παραδέχονται όλα τα κόμματα (γι αυτό άλλωστε η Υγεία αποτέλεσε προμετωπίδα των προγραμμάτων τους για τις διπλές εκλογές του 2023), αντίστοιχα πολλές είναι και οι προκλήσεις, στις οποίες οφείλει να ανταπεξέλθει το υπουργείο Υγείας.

Λοιμώξεις

Όπως αναφέραμε και παραπάνω, το 2023 κλείνει με τον κορωνοϊό, τη γρίπη και τις υπόλοιπες λοιμώξεις να είναι στα ύψη. Αυτό προκύπτει τόσο από τις ανακοινώσεις του ΕΟΔΥ, όσο και από το περιβάλλον του καθένα μας, που γίνεται εύκολα αντιληπτό. Οι εισαγωγές έχουν αυξηθεί στα νοσοκομεία, πιέζοντας το Εθνικό Σύστημα Υγείας.

Την ίδια ώρα όμως, δεν λειτουργεί κανένας μηχανισμός ιχνηλάτησης. Χθες που ήταν αργία, ο ΕΟΔΥ κατέβασε... ρολά, την ημέρα δηλαδή πριν τα ρεβεγιόν, που είναι επιτακτική ανάγκη ο κόσμος να ελεγχθεί για να μην κολλήσει κάποιον ευάλωτο. Επομένως την κρίσιμη αυτή μέρα, δεν υπάρχει καμία ιχνηλάτηση του κορωνοϊού στην κοινότητα. Όποιος ήθελε να ελεγχθεί ενόψει των οικογενειακών/φιλικών μαζεμάτων θα έπρεπε να συνωστιστεί στα φαρμακεία.

Αυτή μπορεί να είναι μόλις μία περίπτωση, αλλά αναδεικνύει την κουλτούρα της κυβέρνησης πάνω στο ζήτημα. Εφόσον ο κορωνοϊός είναι ακόμα ανάμεσά μας, η κυβέρνηση οφείλει να θωρακίσει τους πολίτες και όχι να κάνει σαν να μην υπάρχει. Εξάλλου, ακόμα πεθαίνουν δεκάδες άνθρωποι κάθε εβδομάδα από κορωνοϊό. Σίγουρα η κατάσταση είναι καλύτερη σε σχέση με το 2020, το 2021 και το 2022, αλλά αυτό δεν σημαίνει ότι δεν χρειάζεται προστασία. Όχι απαραίτητα με σκληρά μέτρα, αλλά με ιχνηλάτηση και σωστή επικοινωνία των μέτρων που πρέπει να λάβει ο καθένας μας για να μη νοσήσει ή αν νοσήσει τελικά, να μη μεταδώσει και να νοσήσει και αυτός σε ήπιο βαθμό.

Νοσοκομεία

Το τέλος του 2023 βρίσκει το Εθνικό Σύστημα Υγείας στη χειρότερη κατάστασή του. Λιγότερο προσωπικό, υπερεφημέρευση, χαμηλό μισθολόγιο, κακές συνθήκες εργασίας κτλ. Έχει αναλυθεί πολλάκις πως τα νοσοκομεία της χώρας δεν είναι ελκυστικός χώρος εργασίας.

Η κυβέρνηση οφείλει να ενισχύει τους υγειονομικούς με επιπλέον προσωπικό, που αρχικά θα καλύψει τις χιλιάδες αποχωρήσεις των τελευταίων ετών (μόνο φέτος εργάζονται 3.000 λιγότεροι σε σχέση με πέρυσι την ίδια μέρα) και στη συνέχεια θα φτάσει σε αριθμό αυτόν που χρειάζεται για να λειτουργήσει αξιοπρεπώς το σύστημα. Ενδεικτικά, εκτιμάται πως αυτή τη στιγμή το σύστημα υγείας χρειάζεται περίπου 20.000 εργαζόμενους!

ΕΚΑΒ

Το καλοκαίρι του 2023, το ΕΚΑΒ μπήκε στο επίκεντρο της επικαιρότητας για όλους τους λάθος λόγους. Τα περιστατικά με πολίτες να χάνουν τη ζωή τους επειδή καθυστέρησε το ασθενοφόρο, έγινε συνήθεια. Η κυβέρνηση επιχείρησε να χρυσώσει το χάπι με νομοθετική ρύθμιση που ενίσχυε το ΕΚΑΒ με... ένστολους (Ένοπλες Δυνάμεις, Πυροσβεστική και ΟΤΑ) και το παρουσίασε ως προσωρινή λύση. Μόνο που πριν από λίγες ημέρες η εφαρμογή αυτής της απόφασης πήρε νέα παράταση για έξι μήνες ακόμα. Ουδέν μονιμότερο του προσωρινού...

Επίσης, ήδη από τις πρώτες ημέρες του Μιχάλη Χρυσοχοΐδη στο υπουργείο Υγείας, δρομολογείται η ιδιωτικοποίηση των διακομιδών με οδηγία που έχει σταλεί στα νοσοκομεία για να συνάψουν συμφωνίες με ιδιωτικές εταιρείες του συγκεκριμένου τομέα.

Το υπουργείο Υγείας οφείλει τη νέα χρονιά να ενισχύσει το ΕΚΑΒ με διασώστες, που θα μπορούν να περιθάλπουν άμεσα ασθενείς και να διατηρήσει τον δημόσιο χαρακτήρα του συγκεκριμένου τομέα. Ειδάλλως, οι διακομιδές γίνονται από τη μία επικίνδυνες, από την άλλη πεδίο κερδοφορίας και όχι δημόσιας υγείας.

Φάρμακα

Το πρόβλημα των ελλείψεων φαρμάκων υφίσταται για παραπάνω από έναν χρόνο. Ειδικά τον περασμένο χειμώνα, είχε πάρει ανεξέλεγκτες διαστάσεις. Στη συνέχεια μειώθηκε, αλλά η κατάσταση δεν ομαλοποιήθηκε ποτέ. Οι ελλείψεις σε βασικά σκευάσματα είναι ένα σημαντικότατο πρόβλημα και μία πρόκληση για τη νέα χρονιά, ώστε να μην χρειάζεται οι ασθενείς να γυρνούν από φαρμακείο σε φαρμακείο ώστε να βρουν μέχρι και το πιο απλό σιρόπι.

Μεταρρυθμίσεις

Ήδη το υπουργείο Υγείας έχει στα σκαριά μία σειρά από μεταρρυθμίσεις για το νέο έτος. Μάλιστα, ο ίδιος ο Κυριάκος Μητσοτάκης στο πρωτοχρονιάτικο μήνυμά του ανέφερε ότι έρχονται μεταρρυθμίσεις στην Υγεία και την Παιδεία που θα ευνοήσουν τους πολλούς. Προτεραιότητα είναι η αναβάθμιση των παρεχόμενων υπηρεσιών (τηλεϊατρική, Εθνικό Σύστημα Τραύματος κ.α.), η ψηφιακή αναβάθμιση των νοσοκομείων και ο εκσυγχρονισμός των κτηριακών υποδομών των νοσοκομείων.

Βέβαια σε πρώτο πλάνο χρονικά είναι οι αλλαγές στις διοικήσεις των νοσοκομείων και των ΥΠΕ, αλλά ο τρόπος επιλογής δεν προϊδεάζει για σοβαρές αλλαγές από τη σημερινή κατάσταση, όπου έχει γίνει κατάληψη από πολιτευτές της Νέας Δημοκρατίας.