Καταστροφικές -σε πολλά επίπεδα- συνέπειες φαίνεται ότι έχει η ευλογιά των αιγοπροβάτων.
Οι απώλειες εκτιμώνται σε πάνω από 350 εκατ. ευρώ, καθώς εδώ και 14 μήνες η ασθένεια έχει αποδεκατίσει κοπάδια σε όλη τη χώρα, θέτοντας πλέον σε άμεσο κίνδυνο την επιβίωση χιλιάδων κτηνοτρόφων.
Ο πρόεδρος του Συνδέσμου Ελληνικής Κτηνοτροφίας (ΣΕΚ), Δημήτρης Μόσχος, κρούει καμπανάκι και τονίζει ότι το ζωικό κεφάλαιο συρρικνώνεται επικίνδυνα.
Σύμφωνα με τον ίδιο, ήδη περισσότερα από 300.000 ζώα έχουν χαθεί μόνο από την ευλογιά, ενώ, σε συνδυασμό με τις απώλειες από άλλες ζωονόσους, το μέλλον του κλάδου μοιάζει δυσοίωνο.
«Η ελληνική κτηνοτροφία βρίσκεται σε κατάσταση συναγερμού. Οι καθυστερήσεις στη λήψη κρίσιμων αποφάσεων ενδέχεται να οδηγήσουν σε απώλειες που δεν θα είναι πλέον αναστρέψιμες. Οι κτηνοτρόφοι ζητούν δράση τώρα, πριν να είναι πολύ αργά», λέει ο ίδιος, μιλώντας στο ΑΠΕ-ΜΠΕ.
Και άλλες ζωονόσοι πέρα από την ευλογιά
«Η κτηνοτροφία δεν βρίσκεται πια σε κρίσιμο σταυροδρόμι. Έχει ήδη αρχίσει να καταρρέει και η κατάρρευση επιταχύνεται», τονίζει ο ίδιος και επισημαίνει ότι ο κλάδος, τα τελευταία χρόνια, δέχεται πολλαπλά χτυπήματα και «η κρίση δεν φαίνεται να έχει τέλος».
Όπως εξηγεί, πέρα από την ευλογιά, η ελληνική κτηνοτροφία δέχεται ταυτόχρονα πιέσεις και από άλλες ζωονόσους: 80.000 ζώα χάθηκαν το καλοκαίρι του 2024 από την πανώλη των μικρών μηρυκαστικών, ενώ άλλες 30.000 απώλειες οφείλονται στον καταρροϊκό πυρετό, που, όπως λέει ο πρόεδρος του ΣΕΚ, δεν καταγράφεται επισήμως και έχει εξελιχθεί σε ενδημική νόσο.
Έχει σφαχτεί πάνω από το 8% του παραγωγικού ζωικού κεφαλαίου
Μάλιστα, ειδικά για τον καταρροϊκό πυρετό, αναφέρει ότι «οι κτηνοτρόφοι κάνουν μόνοι τους τους εμβολιασμούς για να προστατέψουν τα κοπάδια τους», υποστηρίζοντας πως «κανείς δεν έρχεται να μας βοηθήσει».
Σύμφωνα με τα στοιχεία του ΣΕΚ, το πραγματικό ζωικό κεφάλαιο υπολογίζεται σήμερα σε έξι εκατ., ενώ το αρμόδιο υπουργείο Αγροτικής Ανάπτυξης και Τροφίμων (ΥΠΑΑΤ) το εκτιμά μεταξύ επτά και οκτώ εκατομμυρίων.
Τα νέα κρούσματα
Η Θράκη και η Θεσσαλία παραμένουν τα μεγαλύτερα «θύματα» της ευλογιάς, ωστόσο σύμφωνα με τον κ. Μόσχο, η κατάσταση επιδεινώνεται και στη Δυτική Ελλάδα, με την Αχαΐα να βρίσκεται πλέον σε σοβαρό κίνδυνο.
Την ίδια ώρα, νέα κρούσματα καταγράφονται σε Σέρρες, Κατερίνη, Ημαθία και Θεσσαλονίκη, ενώ διάσπαρτες εστίες εντοπίζονται σε ολόκληρη τη χώρα, με τις αρμόδιες αρχές να καταβάλλουν προσπάθειες για περιορισμό της εξάπλωσης.
Δύο νομοί δεν έχουν ευλογιά
Σύμφωνα με τον Θωμά Μόσχο, πρόεδρο του Αγροτικού Συλλόγου Καστοριάς και μέλος της Ευρωπαϊκής Ομοσπονδίας Αγροτικών Συλλόγων, που μίλησε στο «MEGA Σαββατοκύριακο», μόνο δύο νομοί της χώρας παραμένουν μέχρι σήμερα χωρίς κρούσματα ευλογιάς.
«Έχει σφαχτεί πάνω από το 8% του παραγωγικού ζωικού κεφαλαίου. Η ζημιά που έχουμε πάθει είναι πάνω από 450 εκ. ευρώ ως κλάδος, γιατί κάθε πρόβατο εισφέρει πάν από 1.500 ευρώ στην εθνική οικονομία. Έχουμε σφάξει 300.000 πρόβατα και οδεύουμε προς 400-500 χιλιάδες. Στην Ελλάδα σύμφωνα με τις δικές μας εκτιμήσεις έχουμε 5,5 εκ. αιγοπρόβατα, οπότε θα περάσει το 10% του ζωικού κεφαλαίου. Όλα αυτά γίνονται γιατί το κράτος αρνείται να εμβολιάσει», είπε.
Ο εμβολιασμός διχάζει
Για τους Έλληνες κτηνοτρόφους η λύση είναι μία: ο εμβολιασμός του ζωικού κεφαλαίου. Ωστόσο, όπως υποστηρίζει, το αρμόδιο υπουργείο αρνείται να προχωρήσει, επικαλούμενο πιθανές επιπτώσεις στις εξαγωγές φέτας, οι οποίες αποτιμώνται στα 78 εκατ. ευρώ.
Ο πρόεδρος του ΣΕΚ τονίζει, όμως, πως η Ευρωπαϊκή Ένωση έχει ήδη καταστήσει σαφές ότι δεν τίθεται θέμα δημόσιας υγείας, αρκεί τα προϊόντα να είναι παστεριωμένα.
«Δεν μπορεί να κινδυνεύει ολόκληρος ο πρωτογενής τομέας για τις εξαγωγές φέτας. Η Ε.Ε. έχει ήδη ξεκαθαρίσει πως τα παστεριωμένα προϊόντα μπορούν να κυκλοφορούν ελεύθερα», υπογραμμίζει ο Δημήτρης Μόσχος.
Στο μεταξύ, σύμφωνα με τον ίδιο, τον Ιούλιο, η Ευρωπαϊκή Επιτροπή απέστειλε επίσημη προειδοποίηση προς την ελληνική κυβέρνηση, αναφέροντας ότι τα μέτρα που εφαρμόζονται δεν αποδίδουν και καλώντας τη χώρα να αυστηροποιήσει τις διαδικασίες ελέγχου και να εξετάσει σοβαρά τον καθολικό εμβολιασμό.
Σύμφωνα με τον κ. Μόσχο, η Ευρωπαϊκή Επιτροπή Υγείας και Καλής Μεταχείρισης των Ζώων έχει ήδη διαθέσιμες 500.000 δόσεις εμβολίου και στις 9 Σεπτεμβρίου φέτος, προκήρυξε νέο διαγωνισμό για προμήθεια 4 εκατ. επιπλέον δόσεων, προκειμένου να καλυφθούν οι ανάγκες των κρατών-μελών.
Για τη διαχείριση του προβλήματος από την κυβέρνηση, ο Θωμάς Μόσχος ανέφερε με τη σειρά του: «Με αυτό το σχέδιο 10 ημέρων φτάσαμε ως εδώ. Το κράτος δεν έχει καμία πρόθεση να σταματήσει την ευλογιά. Εδώ και έναν χρόνο κάνει τα ίδια. Δεν έχει κάνει καλή διαχείριση της ευλογίας, δεν αποζημιώνει τους κτηνοτρόφους, δεν απολυμαίνει τους στάβλους από όταν θα σφάξεις τα ζώα, αφήνει εκτεθειμένες τις ζωοτροφές και δεν τις καίει να τις απολυμάνει και αυτές. Δεν σφάζει τα ζώα στην ώρα τους, αντί να τα σφάξει εντός 48 ωρών, τους παίρνει 3 μέρες, με αποτέλεσμα κάθε μέρα το γάλα να χύνεται έξω, ζώα να ψοφάνε και να πηγαίνουν πουλιά, άγρια ζώα και να τρέφονται από πτώματα που έχουμε πετάξει και να μεταδίδουν την ασθένεια για 6 μήνες. Ταυτόχρονα ζητούν από τους κτηνοτρόφους να τηρούν τα μέτρα βιοασφάλειας, και ρίχνουν τις ευθύνες σε μας ότι μετακινήσαμε ζώσα, ότι βοσκάμε κτλ. μας βάζουν σε μία καραντίνα που δεν επιτρέπεται η μεταφορά ζωοτροφών για αιγοπρόβατα, αλλά επιτρέπεται για άλλα ζώα, ενώ ο ιός κρατά για 6 μήνες στην ατμόσφαιρα. Λύση υπάρχει αλλά η κυβέρνηση δεν θέλει να το εφαρμόσει».