Τα οφέλη των κλινικών μελετών για τους ασθενείς, την επιστήμη και την οικονομία, καθώς και βασικές προτάσεις για την ενίσχυση της ανταγωνιστικότητας της Ελλάδας ως προορισμό για κλινική έρευνα, αποτέλεσαν το επίκεντρο της ομιλίας της Kavita Patel, Διευθύνουσας Συμβούλου της Roche Hellas, στο πάνελ με τίτλο «Maximizing the impact of clinical trials for science, patients and the economy» στο 24ο Annual HealthWorld Conference του Ελληνο-Αμερικανικού Εμπορικού Επιμελητηρίου.
«Οι κλινικές μελέτες αποτελούν καθοριστικό παράγοντα για την πρόοδο της επιστήμης», σημείωσε η Kavita Patel. «Παρέχουν στους ασθενείς ιατρική φροντίδα υψηλής ποιότητας χωρίς κόστος και ταυτόχρονα προσφέρουν σημαντικές ευκαιρίες στους ιατρούς-ερευνητές να διευρύνουν τις γνώσεις τους και να εμβαθύνουν την εξειδίκευσή τους». Τόνισε επίσης ότι, πέρα από την επιστημονική πρόοδο, τα συστήματα υγείας επωφελούνται σημαντικά από τις κλινικές μελέτες, καθώς με αυτές προσελκύονται επενδύσεις, δημιουργούνται νέες θέσεις εργασίας, επιτυγχάνεται εξοικονόμηση κόστους και αναβάθμιση των ερευνητικών υποδομών.
Η Roche διαδραματίζει καίριο ρόλο σε αυτήν την προσπάθεια. Το 2024, η εταιρεία επένδυσε πάνω από 14 δισ. ευρώ παγκοσμίως σε Έρευνα και Ανάπτυξη. Στην Ελλάδα, η Roche διεξάγει αυτή τη στιγμή περίπου 45 κλινικές μελέτες σε περισσότερα από 140 ερευνητικά κέντρα, με τη συμμετοχή άνω των 830 ασθενών. Μόνο τα τελευταία τρία χρόνια, η εταιρεία έχει επενδύσει πάνω από 8 εκατ. ευρώ σε κλινικές μελέτες στη χώρα, στηρίζοντας έμπρακτα την επιστημονική κοινότητα και το εθνικό σύστημα υγείας.
Παρά τις μεγάλες δυνατότητες της χώρας, η Kavita Patel υπογράμμισε ότι η Ελλάδα προσελκύει περιορισμένες επενδύσεις στην κλινική έρευνα, σημειώνοντας ότι από τα 52 δισ. ευρώ που επενδύθηκαν το 2023 σε Έρευνα και Ανάπτυξη σε ολόκληρη την Ευρώπη, μόλις 161 εκατ. ευρώ κατευθύνθηκαν στη χώρα μας. Η Ελλάδα κατατάσσεται σήμερα στη 13η θέση μεταξύ των κρατών-μελών της ΕΕ όσον αφορά στις νέες αιτήσεις για κλινικές μελέτες, με 178 αιτήσεις το 2024 και 104 κατά το πρώτο εξάμηνο του 2025. Στην ίδια θέση βρίσκεται και ως προς τις καταχωρημένες μελέτες στο Ευρωπαϊκό Σύστημα Πληροφόρησης Κλινικών Μελετών (CTIS), με 245 σε στάδιο προσέλκυσης ασθενών από τις συνολικά 645 που ήταν ενεργές τον Ιούνιο του 2025. Τα στοιχεία αυτά, όπως τόνισε, αναδεικνύουν το σημαντικό περιθώριο βελτίωσης που έχει η Ελλάδα στην πανευρωπαϊκή κατάταξη.
«Η Ελλάδα διαθέτει εξαιρετικό ιατρικό και επιστημονικό δυναμικό και όλα τα συγκριτικά πλεονεκτήματα για να εξελιχθεί σε κόμβο κλινικών μελετών στην Ευρώπη», ανέφερε. Για να αξιοποιηθεί αυτή η προοπτική, απαιτείται ένας ολοκληρωμένος σχεδιασμός που θα συνδυάζει κίνητρα για τις εταιρείες ώστε να επενδύουν στην Ελλάδα, βελτιωμένες διαδικασίες και υποδομές που θα διευκολύνουν την ταχεία και ποιοτική διεξαγωγή μελετών, και ένα σταθερό και βιώσιμο πλαίσιο φαρμακευτικής πολιτικής, το οποίο θα αντιμετωπίζει την καινοτομία ως στρατηγική επιλογή και μακροπρόθεσμη επένδυση, με υψηλή προστιθέμενη αξία για την οικονομία και το σύστημα υγείας. Στις προτάσεις αυτές περιλαμβάνονται: η διάθεση άνω του 50% των πόρων από τον μηχανισμό επενδυτικού clawback υπέρ των κλινικών μελετών, η επέκταση της επιλεξιμότητας σε διεθνείς χορηγούς, η επιτάχυνση των χρονοδιαγραμμάτων έγκρισης κλινικών μελετών και η διασφάλιση της αποτελεσματικής χρήσης της ψηφιακής πλατφόρμας υποβολής και έγκρισης.
Κλείνοντας, η Kavita Patel εστίασε στους κρίσιμους παράγοντες που καθορίζουν την επιλογή μιας χώρας από μια φαρμακευτική εταιρεία για τη διεξαγωγή κλινικών μελετών: την προστασία της πνευματικής ιδιοκτησίας, την ύπαρξη ώριμου οικοσυστήματος, την αναγνώριση της αξίας της καινοτομίας, την ταχεία και βιώσιμη πρόσβαση σε νέες θεραπείες, καθώς και την ταχύτητα και την ποιότητα διεξαγωγής των μελετών.
«Με μια ξεκάθαρη στρατηγική, στοχευμένες συνεργασίες και ισχυρά κίνητρα, η Ελλάδα μπορεί να αναδειχθεί σε περιφερειακό ηγέτη στην Έρευνα και Ανάπτυξη», κατέληξε.
Ο Αχιλλέας Γραβάνης, Καθηγητής Φαρμακολογίας της Ιατρικής Σχολής του Πανεπιστημίου Κρήτης και Ερευνητής του Ινστιτούτου Μοριακής Βιολογίας και Βιοτεχνολογίας του Ιδρύματος Τεχνολογίας και Έρευνας (ΙΜΒΒ-ΙΤΕ), ανέλαβε τον συντονισμό της συζήτησης, με ομιλητές τους: Σπύρο Σαπουνά, Πρόεδρο του ΕΟΦ, Μελέτιο Αθανάσιο Δημόπουλο, Καθηγητή Αιματολογίας/Ογκολογίας και Διευθυντή του Τμήματος Κλινικής Θεραπευτικής στο Γενικό Νοσοκομείο Αλεξάνδρα, Γιώργο Καπετανάκη, Πρόεδρο της Ελληνικής Ομοσπονδίας Καρκίνου (ΕΛΛΟΚ), Ευαγγελία Κοράκη, Πρόεδρο της Ελληνικής Ένωσης CROs (HACRO) και Kavita Patel, Διευθύνουσα Σύμβουλο της Roche Ελλάς Α.Ε. για Ελλάδα & Κύπρο.