Ορισμένες δραστηριότητες συμβάλλουν στη διατήρηση της πνευματικής διαύγειας όσο μεγαλώνουμε, μειώνοντας τον κίνδυνο εμφάνισης άνοιας, σύμφωνα με τους ειδικούς.

Όπως εξήγησε ο Βρετανός γιατρός, Dr Donald Grant, κάποια συνηθισμένα χόμπι που ενεργοποιούν τον εγκέφαλο μπορεί να βοηθήσουν στην πρόληψη της άνοιας ή άλλων παρόμοιων παθήσεων σε μεγαλύτερη ηλικία.

Ο Dr Grant, ανώτερος κλινικός σύμβουλος στο The Independent Pharmacy, προτείνει δραστηριότητες όπως η εκμάθηση ενός μουσικού οργάνου, τα παζλ ή το διάβασμα, καθώς «όλες αυτές βοηθούν στη διέγερση του εγκεφάλου και στην ενίσχυση της γνωστικής λειτουργίας».

Η πνευματική ενεργοποίηση είναι μία από τις έξι καθημερινές συνήθειες που, σύμφωνα με τον ίδιο, συμβάλλουν στη μακροζωία και στη διατήρηση της υγείας και της λειτουργικότητας με το πέρασμα του χρόνου.

Όπως επισημαίνει: «Αν κάποιος αντιμετωπίζει δυσκολίες που σχετίζονται με τη λειτουργία του εγκεφάλου του -είτε αφορά τη μνήμη, τη συγκέντρωση ή κάτι άλλο- προτείνω ανεπιφύλακτα να απευθυνθεί στον γιατρό του, ο οποίος μπορεί να δώσει πιο εξατομικευμένες συμβουλές».

Οι δραστηριότητες που μειώνουν τον κίνδυνο της άνοιας

Σωματική άσκηση

Η άσκηση ενεργοποιεί τη φυσική παραγωγή βασικών νευροδιαβιβαστών όπως η ντοπαμίνη και η σεροτονίνη, που ενισχύουν τη διάθεση και τη συγκέντρωση.

Επιπλέον, τονίζει ο Dr Grant ότι «βελτιώνει την κυκλοφορία του αίματος, κάτι που ενισχύει την παροχή οξυγόνου στον εγκέφαλο και βοηθά στη γενικότερη λειτουργία του».

Κοινωνική επαφή

Η μοναξιά και η κοινωνική απομόνωση συνδέονται πλέον τεκμηριωμένα με αυξημένο κίνδυνο για την εμφάνιση άνοιας.

«Η επαφή με φίλους και συγγενείς ενεργοποιεί τον εγκέφαλο και βοηθά στην πρόληψη της γνωστικής εξασθένησης. Είναι επίσης ένας τρόπος να μειώνεται το άγχος, να ενισχύονται οι συνδέσεις μεταξύ των νευρώνων και να βελτιώνεται η μνήμη. Η αλληλεπίδραση με άλλους μάς βοηθά να διαχειριζόμαστε τα συναισθήματά μας. Χωρίς αυτού του είδους τη διέγερση, η απομόνωση μπορεί να επιβαρύνει σοβαρά την υγεία του εγκεφάλου», αναφέρει ο Dr Grant.

Μάλιστα, όπως δείχνει έρευνα του Harvard, τα άτομα με συχνή κοινωνική δραστηριότητα εμφάνισαν 70% μικρότερη γνωστική εξασθένηση σε σχέση με λιγότερο κοινωνικά άτομα.

Σταθερό πρόγραμμα ύπνου

Ο ύπνος είναι απαραίτητος τόσο για τη σωματική όσο και για την πνευματική υγεία, αφού επιτρέπει στον εγκέφαλο να επεξεργάζεται πληροφορίες, να σταθεροποιεί αναμνήσεις και να κάνει τις απαραίτητες «επισκευές».

«Ο ύπνος είναι ζωτικής σημασίας για την καλή λειτουργία του εγκεφάλου. Είναι η περίοδος που εδραιώνονται οι αναμνήσεις και οργανώνονται τα συναισθήματα. Είναι επίσης η φάση κατά την οποία αποβάλλονται από τον εγκέφαλο τοξίνες και άχρηστες πρωτεΐνες, όπως η βήτα-αμυλοειδής, η οποία έχει συνδεθεί με τη νόσο Αλτσχάιμερ», λέει ο Dr Grant.

Για αυτό και προτείνει να καθιερώσετε ένα σταθερό πρόγραμμα ύπνου, αποφεύγοντας το μπλε φως (όπως από οθόνες) και την καφεΐνη πριν από την κατάκλιση, και προσπαθώντας να κοιμάστε την ίδια ώρα κάθε βράδυ.

Ισορροπημένη διατροφή

Η σωστή διατροφή αποτελεί βασικό παράγοντα για την πρόληψη πολλών ασθενειών που σχετίζονται με τον τρόπο ζωής — ανάμεσά τους και αυτές που επηρεάζουν τη λειτουργία του εγκεφάλου.

Όπως συμβουλεύει ο Dr Grant: «Όταν θέλετε να δώσετε προτεραιότητα στην υγεία του εγκεφάλου, προτιμήστε τροφές πλούσιες σε θρεπτικά συστατικά — ωμέγα-3 από λιπαρά ψάρια, αντιοξειδωτικά από φρούτα και λαχανικά, επαρκή ποσότητα πρωτεΐνης και βιταμινών».

«Αυτές οι τροφές μπορούν να βοηθήσουν αποτελεσματικά στην πρόληψη της γνωστικής εξασθένησης».

«Αντίθετα, καλό είναι να αποφεύγετε τα υπερ-επεξεργασμένα τρόφιμα, τα πολλά γλυκά και τα αναψυκτικά με τεχνητά γλυκαντικά, γιατί επηρεάζουν την ορμονική ισορροπία και μπορεί να προκαλέσουν κόπωση, επηρεάζοντας αρνητικά τις λειτουργίες του εγκεφάλου».

Δραστηριότητες που διεγείρουν τον εγκέφαλο

Ορισμένα χόμπι απαιτούν μεγαλύτερη εγκεφαλική συμμετοχή και βοηθούν στη διατήρηση της γνωστικής λειτουργίας.

Ο Dr Grant αναφέρει ως παραδείγματα τη μουσική, τα παζλ ή το διάβασμα, καθώς «ενισχύουν τη μνήμη, τη δημιουργικότητα και τις ικανότητες επίλυσης προβλημάτων».

«Ξέρω ότι πολλές φορές είναι δύσκολο να βρείτε χρόνο ανάμεσα στις επαγγελματικές και κοινωνικές σας υποχρεώσεις για χόμπι, όμως είναι πολύ σημαντικά για την πνευματική διέγερση. Βοηθούν να διατηρείτε τον εγκέφαλό σας υγιή και μειώνουν τον κίνδυνο άνοιας ή άλλων παρόμοιων παθήσεων».

Επαφή με τη φύση

Το περιβάλλον επηρεάζει τη διάθεσή μας, και η φύση φαίνεται πως μπορεί να μειώσει την πνευματική κόπωση και να ενισχύσει τη δημιουργικότητα.

Όπως εξηγεί ο Dr Grant: «Η παρουσία κοντά στο νερό -αυτό που ονομάζουμε 'μπλε χώρο'- έχει παρόμοιο όφελος, αφού βοηθά στη μείωση του στρες, ρίχνοντας τα επίπεδα κορτιζόλης και αυξάνοντας τις ενδορφίνες, που βελτιώνουν τη διάθεση».

«Καθώς μεγαλώνετε, η άσκηση στη φύση είναι ένας εξαιρετικός τρόπος να μειώσετε τον κίνδυνο γνωστικής έκπτωσης».