Η σουκραλόζη είναι ένα από τα πιο δημοφιλή τεχνητά γλυκαντικά που χρησιμοποιούνται ως υποκατάστατα της ζάχαρης. Συχνά, τα προϊόντα με σουκραλόζη διαφημίζονται ως πιο υγιεινές εναλλακτικές έναντι των γλυκών με ζάχαρη, ωστόσο τα τελευταία χρόνια το συγκεκριμένο γλυκαντικό έχει προκαλέσει την ανησυχία των ειδικών.
Μέχρι σήμερα, οι ανησυχίες γύρω από τη σουκραλόζη επικεντρώνονταν κυρίως στον κίνδυνο πρόκλησης φλεγμονών στον οργανισμό, μεταβολικών παθήσεων, διαταραχών στη μικροβιακή χλωρίδα του εντέρου, βλάβης στο ήπαρ και τοξικών επιδράσεων σε κυτταρικό επίπεδο.
Τώρα, μια νέα μελέτη διαπίστωσε ότι η κατανάλωση μεγάλων ποσοτήτων σουκραλόζης (π.χ.: μέσω αναψυκτικών διαίτης) μπορεί να μειώνει την ανταπόκριση στην ανοσοθεραπεία σε ασθενείς με καρκίνο, σε σύγκριση με όσους καταναλώνουν μικρότερες ποσότητες ή καθόλου.
Η μελέτη, που δημοσιεύτηκε στο περιοδικό Cancer Discovery της Αμερικανικής Ένωσης Έρευνας για τον Καρκίνο, ανακάλυψε ότι η σουκραλόζη μεταβάλλει τη μικροβιακή χλωρίδα του εντέρου, με αποτέλεσμα ορισμένα βακτήρια να διασπούν την αργινίνη, ένα αμινοξύ που είναι απαραίτητο για να μπορέσουν τα ανοσοκύτταρα να καταστρέψουν τα καρκινικά κύτταρα.
Γιατί οι ειδικοί κρούουν τον κώδωνα του κινδύνου
Η σουκραλόζη είναι ένα από τα έξι μη σακχαρούχα γλυκαντικά που έχει εγκρίνει ο Αμερικανικός Οργανισμός Τροφίμων και Φαρμάκων (FDA) για χρήση στη βιομηχανία τροφίμων και ποτών. Τα υπόλοιπα είναι η ασπαρτάμη, η advantame, η νεοτάμη, η σακχαρίνη και το ακεσουλφαμικό κάλιο (Ace-K).
Παράγεται όταν τρεις υδροξυλομάδες (οξυγόνο και υδρογόνο) στο μόριο της σακχαρόζης αντικαθίστανται από άτομα χλωρίου.
Έτσι, προκύπτει μια ουσία έως και 650 φορές πιο γλυκιά από τη ζάχαρη, η οποία δεν μεταβολίζεται από τον οργανισμό και δεν αποδίδει θερμίδες.
Χρησιμοποιείται ευρέως για τη γλύκανση τροφίμων και ποτών, αλλά και ως υποκατάστατο ζάχαρης για όσους θέλουν να περιορίσουν την πρόσληψη θερμίδων.
Ωστόσο, έχουν εκφραστεί ανησυχίες τόσο για τις επιπτώσεις της στην υγεία όσο και για την αποτελεσματικότητά της στην απώλεια βάρους. Το 2023, ο Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας (ΠΟΥ) συνέστησε να μην χρησιμοποιούνται τα μη σακχαρούχα γλυκαντικά για τον έλεγχο του βάρους.
Η έρευνα για τη σχέση μεταξύ σουκραλόζης και καρκίνου
Ο Δρ. Diwakar Davar, αναπληρωτής καθηγητής Ιατρικής στο Πανεπιστήμιο του Πίτσμπουργκ και ογκολόγος – αιματολόγος στο Κέντρο Καρκίνου UPMC Hillman, δήλωσε στο Medical News Today:
«Πιστεύουμε ότι αυτό το εύρημα είναι πολύ σημαντικό, καθώς μπορεί να έχει άμεσες θετικές επιπτώσεις σε ασθενείς που λαμβάνουν ανοσοθεραπεία. Το γεγονός ότι εντοπίσαμε τη σουκραλόζη ως πιθανό πρόβλημα και βρήκαμε τρόπο να το αντιμετωπίσουμε μέσω συμπληρώματος αργινίνης, είναι ενθαρρυντικό και εφαρμόσιμο στην κλινική πράξη».
Ο Δρ. Jack Jacoub, ιατρικός διευθυντής του MemorialCare Cancer Institute στην Καλιφόρνια, ο οποίος δεν συμμετείχε στην έρευνα, χαρακτήρισε τα ευρήματα εξαιρετικά:
«Οι ερευνητές μελέτησαν πειραματικά μοντέλα σε ποντίκια και κατέληξαν ότι η υψηλή κατανάλωση σουκραλόζης μειώνει τη λειτουργία των Τ-κυττάρων και την ανταπόκριση του όγκου στην ανοσοθεραπεία. Στη συνέχεια, το επιβεβαίωσαν και σε ασθενείς με καρκίνο του πνεύμονα και μελάνωμα, δείχνοντας ότι όσοι κατανάλωναν πάνω από 0,16 mg/kg/ημέρα είχαν χειρότερη ανταπόκριση».
«Γνωρίζοντας τη σημασία της αργινίνης για τα Τ-κύτταρα, επανήλθαν στα ποντίκια και απέδειξαν ότι η χορήγησή της αποκαθιστούσε τη λειτουργία τους και ενίσχυε την αποτελεσματικότητα της ανοσοθεραπείας. Κατά τη γνώμη μου, αυτά είναι ισχυρά δεδομένα που πρέπει να μελετηθούν περαιτέρω».
Μειωμένη ανοσολογική ανταπόκριση
Η μελέτη περιέλαβε 132 ασθενείς που είχαν υποβληθεί σε ανοσοθεραπεία ή χημειοανοσοθεραπεία για προχωρημένο ή μεταστατικό μελάνωμα ή προχωρημένο μη μικροκυτταρικό καρκίνο του πνεύμονα, καθώς και 25 ασθενείς με υψηλού κινδύνου εξαιρέσιμο μελάνωμα.
Όλοι είχαν συμπληρώσει λεπτομερές ερωτηματολόγιο διατροφής, είχαν λάβει τουλάχιστον τρεις μήνες θεραπείας, είχαν κάνει τουλάχιστον μία απεικονιστική εξέταση για αξιολόγηση και είχαν παρακολουθηθεί για τουλάχιστον έξι μήνες.
Από τα στοιχεία της διατροφής υπολογίστηκε η ημερήσια πρόσληψη μη θρεπτικών γλυκαντικών ανά κιλό σωματικού βάρους.
Ασθενείς με υψηλή κατανάλωση σουκραλόζης (πάνω από 0,16 mg/kg/ημέρα) είχαν χειρότερη ανταπόκριση στην ανοσοθεραπεία και χαμηλότερα ποσοστά επιβίωσης.
Η Δρ. Abby Overacre, επικεφαλής συγγραφέας, δήλωσε: «Με βάση όσα γνωρίζουμε ως τώρα, συστήνουμε στους ασθενείς να περιορίσουν την κατανάλωση μη θρεπτικών γλυκαντικών, ιδιαίτερα της σουκραλόζης».
Ο Jacoub συμφώνησε: «Για μένα, αυτές οι πληροφορίες είναι αρκετές για να το συστήσω στους ασθενείς μου. Μιλάμε για τον καρκίνο και η διακοπή των αναψυκτικών διαίτης δεν είναι δύσκολη. Είναι κάτι που οι ίδιοι συχνά ρωτούν: “Τι μπορώ να κάνω για να βοηθήσω στη θεραπεία μου;”».
Πρέπει να υπογραμμιστεί ότι η έρευνα είναι ακόμη σε πρώιμο στάδιο και μπορεί να μην ισχύει για όλους τους τύπους καρκίνου.
Αλλαγές στη μικροβιακή χλωρίδα επηρεάζουν τα Τ-κύτταρα
Οι ερευνητές μελέτησαν δύο μοντέλα ποντικιών με καρκίνο για να κατανοήσουν πώς η σουκραλόζη μειώνει την αποτελεσματικότητα της ανοσοθεραπείας.
Διαπίστωσαν ότι τα ποντίκια που κατανάλωναν σουκραλόζη είχαν μεγαλύτερη ανάπτυξη όγκων, λιγότερη παρουσία CD8+ Τ-κυττάρων (που αποτελούν βασικό όπλο του ανοσοποιητικού ενάντια στον καρκίνο) και μικρότερο ποσοστό επιβίωσης.
Παρατήρησαν επίσης αλλαγές στη μικροβιακή χλωρίδα, με αύξηση βακτηρίων Gram-θετικών που διασπούν την αργινίνη, η οποία είναι απαραίτητη για την παραγωγή Τ-κυττάρων.
«Τα Gram-θετικά βακτήρια έχουν συνδεθεί και σε άλλες μελέτες με χαμηλότερη αποτελεσματικότητα της ανοσοθεραπείας. Θέλουμε να κατανοήσουμε καλύτερα τον ρόλο τους, ώστε να δούμε πώς επηρεάζουν άμεσα την ανάπτυξη του καρκίνου και την ανταπόκριση στις θεραπείες», κατέληξε η Δρ. Abby Overacre.