Ο μικροκυτταρικός καρκίνος του πνεύμονα (Small Cell Lung Cancer, SCLC) αποτελεί μία από τις πλέον επιθετικές μορφές κακοήθειας του αναπνευστικού συστήματος, χαρακτηριζόμενη από ταχεία ανάπτυξη, υψηλό δείκτη μεταστάσεων και συχνές υποτροπές. Η νόσος διακρίνεται σε περιορισμένη (limited stage) και εκτεταμένη (extensive stage) νόσο, με διαφορετικές θεραπευτικές προσεγγίσεις.
Οι Ιατροί της Θεραπευτικής Κλινικής (Νοσοκομείο Αλεξάνδρα) της Ιατρικής Σχολής του ΕΚΠΑ Δρ. Μαρία Καπαρέλου (Παθολόγος – Ογκολόγος) και Θάνος Δημόπουλος (τ. Πρύτανης ΕΚΠΑ, Καθηγητής Θεραπευτικής – Ογκολογίας – Αιματολογίας, Διευθυντής Θεραπευτικής Κλινικής) αναφέρουν ότι για την περιορισμένη νόσο, η καθιερωμένη αντιμετώπιση περιλαμβάνει συνδυασμό χημειοθεραπείας με πλατινούχο παράγοντα (cisplatin ή carboplatin) και etoposide, ταυτόχρονα με ακτινοθεραπεία. Σε επιλεγμένες περιπτώσεις με πολύ αρχικό στάδιο, μπορεί να εξεταστεί η χειρουργική εξαίρεση, ακολουθούμενη από επικουρική χημειοθεραπεία. Επιπλέον, η προφυλακτική ακτινοβόληση εγκεφάλου (PCI) μπορεί να προσφέρει όφελος σε ασθενείς που ανταποκρίνονται πλήρως στη θεραπεία, μειώνοντας τον κίνδυνο εγκεφαλικών μεταστάσεων.
Στην εκτεταμένη νόσο (ES-SCLC), η θεραπεία τα τελευταία χρόνια έχει επαναπροσδιοριστεί με την εισαγωγή της ανοσοθεραπείας. Ο συνδυασμός atezolizumab ή durvalumab με carboplatin και etoposide αποτελεί πλέον επιλογή της πρώτης γραμμής, προσφέροντας σημαντική βελτίωση στη συνολική επιβίωση έναντι της παραδοσιακής χημειοθεραπείας.
Το 2025 σηματοδοτεί ένα ακόμη σημαντικό βήμα στην αντιμετώπιση της εκτεταμένης νόσου, με την έγκριση από τον FDA της πρώτης συνδυαστικής θεραπείας συντήρησης για ενήλικες με ES-SCLC. Το lurbinectedin (Zepzelca) εγκρίθηκε σε συνδυασμό με atezolizumab (Tecentriq), για ασθενείς των οποίων η νόσος δεν έχει προχωρήσει μετά από θεραπεία με atezolizumab, carboplatin και etoposide.
Η έγκριση βασίστηκε στα αποτελέσματα της τυχαιοποιημένης, ανοικτής, μελέτης φάσης 3 IMforte, που παρουσιάστηκε στο ετήσιο συνέδριο της American Society of Clinical Oncology (ASCO) 2025 και δημοσιεύθηκε στο The Lancet. Στη μελέτη συμμετείχαν 483 ασθενείς, οι οποίοι τυχαιοποιήθηκαν να λάβουν είτε τον συνδυασμό lurbinectedin + atezolizumab είτε atezolizumab μόνο, έως πρόοδο νόσου ή μη αποδεκτή τοξικότητα. Ο συνδυασμός επέφερε σημαντική βελτίωση τόσο στην επιβίωση χωρίς πρόοδο νόσου (5,4 μήνες έναντι 2,1) όσο και στη συνολική επιβίωση (13,2 μήνες έναντι 10,6). Οι πιο συχνές ανεπιθύμητες ενέργειες περιελάμβαναν μυελοκαταστολή, ναυτία και κόπωση.
Η έγκριση αυτή, που ήδη ενσωματώθηκε στις Κατευθυντήριες Οδηγίες (NCCN), εισάγει μια νέα θεραπευτική εποχή για τους ασθενείς με εκτεταμένο SCLC, παρέχοντας μια επιλογή μετά την αρχική ανταπόκριση. Η νέα θεραπεία μπορεί να αλλάξει ουσιαστικά τον τρόπο που διαχειριζόμαστε αυτή τη δύσκολη νόσο, προσφέροντας μεγαλύτερη επιβίωση και χρόνο χωρίς εξέλιξη της νόσου.
Η συνδυαστική θεραπεία lurbinectedin + atezolizumab αποτελεί πλέον το νέο πρότυπο συντήρησης στην εκτεταμένη μορφή του μικροκυτταρικού καρκίνου του πνεύμονα, ανοίγοντας τον δρόμο για πιο στοχευμένες και αποτελεσματικές θεραπευτικές στρατηγικές σε έναν από τους πιο επιθετικούς τύπους καρκίνου.
