Υπάρχουν κάποια βότανα, τα οποία αν και δεν είναι πολύ γνωστά, έχουν εξίσου σημαντικά οφέλη στην υγεία.
1. Πικρό πεπόνι (momordica charantia)
Αυτό το βότανο με το έντονο πράσινο χρώμα χρησιμοποιείται εδώ και πολλά χρόνια στην Αγιουρβέδα για τον έλεγχο του σακχάρου στο αίμα, την καταπολέμηση λοιμώξεων, την αντιμετώπιση φλεγμονών, και τη διαχείριση της υψηλής χοληστερόλης.
Εργαστηριακές μελέτες διαπίστωσαν ότι το πικρό πεπόνι μπορεί να καταπολεμήσει μικρόβια όπως το E. coli, τη σαλμονέλα, τους ιούς του έρπητα, ακόμη και τα παράσιτα της ελονοσίας.
Οι πρώτες έρευνες δείχνουν επίσης ότι μπορεί να έχει πιθανές αντικαρκινικές ιδιότητες. Προτείνεται ιδιαίτερα για τον καρκίνο του μαστού, στον οποίο μπορεί να επηρεάσει τον τρόπο με τον οποίο τα καρκινικά κύτταρα αναπτύσσονται. Ωστόσο, τα περισσότερα από αυτά τα στοιχεία προέρχονται από εργαστηριακές μελέτες και δοκιμές σε ζώα. Δεν υπάρχουν ακόμη δοκιμές μεγάλης κλίμακας σε ανθρώπους.
Το πικρό πεπόνι φαίνεται «θαυματουργό» και στη διαχείριση του διαβήτη. Περιέχει αρκετές βιοδραστικές ενώσεις - χαραντίνη (ένα φυτικό στεροειδές), πολυπεπτίδιο-p (μια φυτική πρωτεΐνη που μοιάζει με ινσουλίνη) και κουκουρβιτανοειδή (μια ομάδα αντιφλεγμονωδών ενώσεων) - οι οποίες μπορούν να μιμούνται τις επιδράσεις της ινσουλίνης, να υποστηρίζουν την παραγωγή της ή να βελτιώνουν τη χρήση γλυκόζης από τον οργανισμό.
Σε μια παλαιότερη μελέτη, το εκχύλισμα πικρού πεπονιού μείωσε σημαντικά τη γλυκόζη αίματος νηστείας σε άτομα με διαβήτη τύπου 2 μετά από τέσσερις εβδομάδες. Ο τρόπος δράσης του δεν είναι σαφής. Μπορεί να βοηθήσει το πάγκρεας να παράγει ινσουλίνη, να προστατεύσει τα κύτταρα που παράγουν ινσουλίνη ή να αυξήσει την πρόσληψη σακχάρου από τους μύες. Αλλά τα αποτελέσματα μπορεί να είναι ισχυρά και, όταν συνδυάζονται με φάρμακα για τον διαβήτη, μπορεί να προκαλέσουν πολύ χαμηλή πτώση του σακχάρου στο αίμα. Εάν παίρνετε φάρμακα, είναι σημαντικό να παρακολουθείτε στενά τα επίπεδά σας.
Μελέτες σε ζώα έχουν επίσης συνδέσει τις υψηλές δόσεις με κίνδυνο αποβολής, επομένως οι έγκυες γυναίκες θα πρέπει να το καταναλώνουν με μέτρο.
2. Τριγωνέλλα (trigonella foenum-graecum)
Η τριγωνέλλα είναι ένα πολυχρηστικό βότανο. Ανάλογα με το μέρος του φυτού που χρησιμοποιείται, μπορεί να λειτουργήσει ως βότανο, μπαχαρικό ή λαχανικό.
Σε διάφορους πολιτισμούς, η τριγωνέλλα χρησιμοποιείται παραδοσιακά για την ανακούφιση των πόνων της περιόδου, την υποστήριξη του θηλασμού και τη διαχείριση του σακχάρου στο αίμα.
Κλινικά στοιχεία αποκαλύπτουν ότι η τριγωνέλλα μπορεί να βοηθήσει στη ρύθμιση της χοληστερόλης. Περιέχει αρκετές δυνητικά δραστικές ενώσεις: σαπωγενίνες (ενώσεις φυτικής προέλευσης που ενισχύουν τη ροή της χολής), πηκτίνη (ένας τύπος διαλυτής ίνας που συνδέεται με τη χοληστερόλη στο πεπτικό σύστημα) και φυτοστερόλες (φυτικές στερόλες που ανταγωνίζονται τη χοληστερόλη για απορρόφηση στο έντερο).
Όλα αυτά μαζί μπορούν να μειώσουν την απορρόφηση λίπους, να εμποδίσουν την πρόσληψη χοληστερόλης και να προωθήσουν την αποβολή της χοληστερόλης από το ήπαρ. Η τριγωνέλλα περιέχει επίσης αντιοξειδωτικά που μπορούν να προστατεύσουν την καρδιά και να υποστηρίξουν τον υγιή μεταβολισμό του λίπους.
Επίσης, προσελκύει την προσοχή για τον έλεγχο του σακχάρου στο αίμα. Η τριγωνέλλα μπορεί να επιβραδύνει την πέψη των υδατανθράκων, να μειώσει την απορρόφηση γλυκόζης στο έντερο και να ενισχύσει την απελευθέρωση ινσουλίνης. Ορισμένες μακροπρόθεσμες μελέτες δείχνουν ότι μπορεί να μειώσει τα επίπεδα σακχάρου στο αίμα.
Η τριγωνέλλα μπορεί επίσης να υποστηρίξει την παραγωγή γάλακτος κατά το θηλασμό, πιθανώς ενισχύοντας βασικές ορμόνες: ινσουλίνη (η οποία βοηθά στη ρύθμιση του μεταβολισμού), προλακτίνη (η οποία διεγείρει την παραγωγή γάλακτος) και οξυτοκίνη (η οποία ενεργοποιεί το αντανακλαστικό έκκρισης γάλακτος κατά τη διάρκεια του θηλασμού).
Σε μια μελέτη, οι μητέρες που έπιναν τσάι τριγωνέλλας παρήγαγαν περισσότερο μητρικό γάλα από εκείνες στις ομάδες ελέγχου. Αλλά όπως συμβαίνει με πολλές φυσικές θεραπείες, τα στοιχεία είναι ανάμεικτα και τα αποτελέσματα του εικονικού φαρμάκου μπορεί να παίζουν κάποιο ρόλο.
Είναι καλύτερο να συμβουλευτείτε το γιατρό σας πριν χρησιμοποιήσετε την τριγωνέλλα για την υποστήριξη του θηλασμού.
Επίσης, ορισμένες δοκιμές υποδηλώνουν ότι η τριγωνέλλα μπορεί να βοηθήσει στην αύξηση της τεστοστερόνης στους άνδρες - βελτιώνοντας τη λίμπιντο, μειώνοντας το σωματικό λίπος και ενισχύοντας την ενέργεια - ειδικά όταν συνδυάζεται με προπόνηση δύναμης. Ωστόσο, απαιτούνται πιο εμπεριστατωμένες μελέτες.
3. Ασαφετίδα (ferula asafoetida)
Ίσως γνωρίζετε την ασαφετίδα ως το μπαχαρικό με την έντονη μυρωδιά που χρησιμοποιείται συχνά στην ινδική κουζίνα. Η ασαφετίδα είναι γνωστή για την ανακούφιση από το φούσκωμα και τα αέρια.
Η δραστική της ένωση, το φερουλικό οξύ, μπορεί να βοηθήσει στην πέψη σύνθετων υδατανθράκων και στη μείωση του μετεωρισμού. Σε μια κλινική δοκιμή, τα συμπληρώματα ασαφετίδας βελτίωσαν σημαντικά τα συμπτώματα δυσπεψίας, όπως το φούσκωμα, το πρόωρο αίσθημα πληρότητας και την καούρα. Φαίνεται να διεγείρει τα πεπτικά ένζυμα και την παραγωγή χολής, βελτιώνοντας την πέψη του λίπους.
Η ασαφετίδα μπορεί επίσης να βοηθήσει τα άτομα με σύνδρομο ευερέθιστου εντέρου. Σε μια μελέτη, δύο εβδομάδες λήψης συμπληρωμάτων ασαφετίδας οδήγησαν σε βελτιώσεις στα συμπτώματα του Συνδρόμου Ευερέθιστου Εντέρου, αν και τα αποτελέσματα ήταν συνολικά ανάμεικτα.
Πρώιμες εργαστηριακές μελέτες υποδεικνύουν ακόμη περισσότερα οφέλη - πιθανές αντιμικροβιακές, αντιφλεγμονώδεις και νευροπροστατευτικές επιδράσεις, καθώς και βελτιώσεις στη ρύθμιση της αρτηριακής πίεσης, στην ανακούφιση του άσθματος και πιθανώς στη μείωση του σακχάρου στο αίμα.
Αλλά και πάλι, απαιτούνται δοκιμές σε ανθρώπους για να επιβεβαιωθούν αυτές οι επιδράσεις. Απαιτείται προσοχή εάν λαμβάνετε φάρμακα για την αρτηριακή πίεση ή αντιπηκτικά όπως η βαρφαρίνη, καθώς η ασαφετίδα μπορεί να μειώσει την αρτηριακή πίεση και να αραιώσει το αίμα.
Πάντως, πριν αποφασίσετε να εντάξετε κάποιο από τα παραπάνω βότανα στην καθημερινή σας ρουτίνα, καλό είναι να συμβουλευτείτε το γιατρό σας.
