Διεθνής μελέτη με ελληνική σφραγίδα δίνει ελπίδες για καλύτερη αντιμετώπιση του μικροκυτταρικού καρκίνου του πνεύμονα, ο οποίος τα τελευταία 30 χρόνια είχε δυσμενή πρόγνωση.
Η μελέτη, όπως γράφει το ΑΠΕ-ΜΠΕ παρουσιάστηκε στο ετήσιο συνέδριο της Αμερικανικής Εταιρείας Κλινικής Ογκολογίας (ASCO) στο Σικάγο των ΗΠΑ, (30 Μαΐου-3 Ιουνίου) και παράλληλα, δημοσιεύθηκε στο έγκριτο επιστημονικό περιοδικό «Τhe New England Journal of Medicine».
Πρόκειται για έναν τύπο καρκίνου πνεύμονα που αφορά περίπου 1 στα 5 περιστατικά, ο οποίος σχετίζεται σαφώς με το κάπνισμα και δυστυχώς έχει την πιο επιθετική βιολογική συμπεριφορά, σε σχέση με τους άλλους τύπους καρκίνου του πνεύμονα, δήλωσε στο Πρακτορείο FM και στην Τάνια Μαντουβάλου, ο πρώτος συγγραφέας της μελέτης, που έκανε και την ανακοίνωση στο παγκοσμίως πιο σημαντικό ογκολογικό συνέδριο, Ιωάννης Μούντζιος, MD, MSc, PhD Παθολόγος Ογκολόγος Διευθυντής της Δ΄ Ογκολογικής Κλινικής και Μονάδας Κλινικών Μελετών στο Νοσοκομείο Ερρίκος Ντυνάν. Όπως εξήγησε ο κ. Μούντζιος, ο συγκεκριμένος τύπος ονομάζεται μικροκυτταρικός, επειδή τα κύτταρα φαίνονται μικρά κάτω από το μικροσκόπιο.
Περισσότερα από 80 κέντρα και πάνω από 500 ασθενείς
«Εδώ και 30 χρόνια, από τότε που εγώ ήμουν φοιτητής και στη συνέχεια ειδικευόμενος, το μοναδικό όπλο που είχαμε για αυτούς τους ασθενείς ήταν η χημειοθεραπεία και πολύ πρόσφατα η ανοσοθεραπεία.
Όταν όμως οι ασθενείς μας δυστυχώς, υποτροπίαζαν μετά από χημειοθεραπεία και ανοσοθεραπεία (που τις χορηγούσαμε σαν θεραπεία πρώτης γραμμής), στη συνέχεια οι επιλογές μας ήταν ελάχιστες και είχαν πολύ μέτρια αποτελέσματα, με μέσο όρο επιβίωσης γύρω στους 8 μήνες (μετά την υποτροπή). Μέχρι τώρα, ο μέσος χρόνος επιβίωσης σε αυτούς τους ασθενείς, από τη στιγμή της διάγνωσης ήταν δυστυχώς μόλις 12-13 μήνες.
Όμως, το ελπιδοφόρο μήνυμα που φέρνουμε σήμερα είναι ότι υπάρχει πλέον μία καινούργιας μορφής ανοσοθεραπεία, η οποία δουλεύει με πολύ ειδικό τρόπο. Δηλαδή, φέρνει κοντά το καρκινικό κύτταρο μαζί με το κύτταρο του ανοσοποιητικού μας συστήματος, ούτως ώστε το κύτταρο του ανοσοποιητικού να αναγνωρίσει και να πολεμήσει το καρκινικό κύτταρο. Αυτή η καινούργια μορφή ανοσοθεραπείας δοκιμάστηκε σε μία παγκόσμια κλινική μελέτη σε πάνω από 80 κέντρα σε όλο τον κόσμο, σε περισσότερους από 500 ασθενείς. Συνεκρίθη με την κλασική χημειοθεραπεία δεύτερης γραμμής και φάνηκε ότι αυτή η καινούργια ανοσοθεραπεία μειώνει το κίνδυνο θανάτου τον ασθενών κατα 40%.
Το οποίο πρακτικά σημαίνει ότι ασθενείς που κάνουν αυτή την καινούργια ανοσοθεραπεία έχουν 40% μικρότερο κίνδυνο θανάτου, σε σχέση με τους ασθενείς οι οποίοι έκαναν την κλασική χημειοθεραπεία», ανέφερε ο κ. Μούντζιος.
Κλινικά σημαντική βελτίωση στα συμπτώματα - καλύτερη ποιότητα ζωής
Δυνητικά μπορεί να ιαθεί ο ασθενής; Τέθηκε το συγκεκριμένο ερώτημα στον διακεκριμένο ογκολόγο. «Όταν μιλάμε για μικροκυτταρικό καρκίνο του πνεύμονα, εκτεταμένο που υποτροπιάζει, δυστυχώς οι πιθανότητες ίασης είναι μικρές. Όμως, στην κλινική μελέτη είδαμε περιστατικά, ακόμα και στο δικό μας κέντρο, που παρά τη δυσμενή πρόγνωση και τη δεύτερη γραμμή θεραπείας, είχαν μακρά επιβίωση, η οποία ξεπέρασε τον ένα και τα δύο χρόνια, κατά μέσο όρο. Και ο μέσος όρος σημαίνει ότι κάποιοι από αυτούς τους ασθενείς, μπορεί να έχουν και πολύ μακρότερη επιβίωση, ανάλογα με τις ιδιαιτερότητες του κάθε ενός. Τώρα, το κατά πόσον υπάρχει η δυνατότητα σε κάποια από αυτά τα περιστατικά να επέλθει αυτό που ονομάζουμε λειτουργική ίαση, αυτό είναι κάτι που θα το δείξει ο χρόνος».
Όπως ανέφερε σε άλλο σημείο της συνέντευξης του ο κ.Μούντζιος, η νέα ανοσοθεραπεία συνδέθηκε με κλινικά σημαντική βελτίωση στα σχετικά συμπτώματα, όπως η δύσπνοια και ο βήχας, λιγότερες σοβαρές ανεπιθύμητες ενέργειες και διακοπές θεραπείας, καθώς και καλύτερη ποιότητα ζωής για τους ασθενείς.
Πώς χορηγείται η νέα ανοσοθεραπεία- Ποιες παρενέργειες δεν κάνει
Σύμφωνα με τον κ. Μούντζιο, η νέα ανοσοθεραπεία χορηγείται ενδοφλέβια, ανά εβδομάδα για τις πρώτες τρεις φορές, (ημέρα 1, ημέρα 8, ημέρα 15 που είναι η θεραπεία εισαγωγής) και στη συνέχεια κάθε δύο εβδομάδες, για όσο καιρό ωφελείται ο ασθενής. Είναι πιο ελαφριά στις παρενέργειες σε σχέση με την χημειοθεραπεία, είναι το επόμενο ερώτημα που τίθεται στον ειδικό.
«Δεν είναι χημειοθεραπεία με ό,τι αυτό συνεπάγεται. Επομένως δεν κάνει πτώση μαλλιών, δεν ρίχνει τον αιματοκρίτη, τα λευκά, τα αιμοπετάλια, δεν έχει τις περισσότερες από αυτές τις κλασικές παρενέργειες που έχουμε συσχετίσει με τη χημειοθεραπεία. Όμως, ένα χαρακτηριστικό που κάνει, είναι ότι επειδή ενεργοποιεί πολύ το ανοσοποιητικό και σε ορισμένους ασθενείς αυτή η ενεργοποίηση μπορεί να είναι σε υπέρμετρο βαθμό, προκαλεί μία αντίδραση φλεγμονής στο σώμα, κι έτσι σε ένα μικρό ποσοστό ασθενών παρουσιάζεται υψηλός πυρετός, που χρειάζεται παρακολούθηση της πίεσης και της λειτουργίας της καρδιάς και της αναπνοής».
Η ελληνική ογκολογία διαπρέπει
Από το δικό μου κέντρο εντάχθηκαν σε αυτή τη μελέτη 12 ασθενείς και έχω τη χαρά να πω ότι ήμασταν το πρώτο κέντρο στην Ευρώπη και ένα από τα πρώτα στον κόσμο, στον αριθμό ένταξης ασθενών, λέει ο κ. Μούντζιος για να προσθέσει στη συνέχεια ότι από την Ελλάδα συμμετείχαν και άλλα κέντρα (με τρία, δηλαδή το δικό του, το Ιατρικό Διαβαλκανικό Θεσσαλονίκης και ο Άγιος Λουκάς της Θεσσαλονίκης, να συμμετέχουν στην τελική ανακοίνωση που έγινε στο ASCO, αλλά και στη δημοσίευση στο «Τhe New England Journal of Medicine»).
«Τα ελληνικά κέντρα και ελληνική ογκολογία έχουν και την υποδομή και τη δυνατότητα να συμμετέχουν σε μεγάλες παγκόσμιες κλινικές μελέτες και να διαπρέψουν σε σχέση με παραδοσιακά μεγαθήρια του εξωτερικού. Μικρές χώρες όπως είναι η πατρίδα μας, μπορούν να συμβάλουν ουσιαστικά σε αυτές τις παγκόσμιες ερευνητικές προσπάθειες.
Η μελέτη μας ανοίγει πολύ σημαντικούς δρόμους για καινούργια φάρμακα ανοσοθεραπείας στο μικροκυτταρικό καρκίνο του πνεύμονα, που ήδη «τρέχουν» και στην Ελλάδα». Για εσάς προσωπικά αυτή η ανακοίνωση τι σημαίνει, είναι το τελευταίο ερώτημα που ετέθη στον κορυφαίο παθολόγο-ογκολόγο: «Σημαίνει μία αναγνώριση της προσπάθειας και της αξίας ενός Έλληνα ογκολόγου που ζει και εργάζεται στην Ελλάδα και όχι στο εξωτερικό, γιατί εδώ οι δυσκολίες και οι προκλήσεις είναι ακόμα μεγαλύτερες. Νιώθω πραγματικά ευλογημένος και τυχερός που μπόρεσα να συμβάλω στην παγκόσμια προσπάθεια ανακούφισης του ανθρώπινου πόνου από τον καρκίνο του πνεύμονα».