Πολλές φορές ξυπνάμε με λίγη όρεξη να ξεκινήσουμε τη μέρα μας, με κακή διάθεση ή με λίγη ενέργεια χωρίς να ξέρουμε γιατί, αλλά πρέπει να μιλήσουμε ή να ασχοληθούμε με τους συντρόφους ή τα παιδιά μας και να αντιμετωπίσουμε τα δικά μας και τα δικά τους προβλήματα χωρίς καμία διάθεση να το κάνουμε.

Αυτού του είδους οι καταστάσεις, οι οποίες είναι πολύ συνηθισμένες, καταλήγουν συνήθως σε καυγά με κάποιο μέλος της οικογένειας, ίσως εξαιτίας μιας κακής απάντησης. Θα θέλατε να αποφύγετε αυτού του είδους τις καταστάσεις και να είστε λίγο πιο ευτυχισμένοι; Τα καλά νέα είναι ότι υπάρχει ένα πολύ εύκολο κόλπο που λειτουργεί.

Η Δρ Rosa Molina, ειδικός στην Ψυχιατρική στο Hospital Universitario Clínico San Carlos της Μαδρίτης και συντονίστρια του τμήματος Κλινικής Νευροεπιστήμης της Ισπανικής Ένωσης Νευροψυχιατρικής, εξηγεί στο βιβλίο της Una mente con mucho cuerpo, τη σημασία των χαρτών καιρού του σώματος και τι είναι αυτό; «Να ξέρουμε πώς να αναγνωρίζουμε τα συναισθήματα του σώματος και να μπορούμε να τα αναπαραστήσουμε σε έναν χάρτη του σώματός μας». Φανταστείτε ότι επιστρέφετε στο σπίτι και μπορείτε να ελέγξετε τη θερμοκρασία του σώματος του συντρόφου σας και να ξέρετε τι συναισθήματα έχει. Αυτό μπορεί να γίνει με τους χάρτες καιρού του σώματος.

«Μεγάλη έμφαση έχει δοθεί στη σημασία της αναγνώρισης των συναισθημάτων μας και της διατύπωσής τους σε λέξεις, αλλά ελάχιστη έμφαση έχει δοθεί στη σωματική τους αναπαράσταση, παρόλο που είναι πολύ σημαντική», εξηγεί ο συγγραφέας. Επιπλέον, προσθέτει, «σύμφωνα με ορισμένους συγγραφείς, το συναίσθημα λαμβάνει πρώτα χώρα στο σώμα και στη συνέχεια το βιώνουμε συνειδητά, όταν επεξεργαζόμαστε τις πληροφορίες στον εγκέφαλο». Στην πραγματικότητα, «δεν αισθανόμαστε φόβο επειδή βλέπουμε ένα αρπακτικό, αλλά αισθανόμαστε φόβο επειδή επιταχύνεται η καρδιά και η αναπνοή μας». Με άλλα λόγια, «πρώτα ενεργοποιείται το σώμα και μετά σκεφτόμαστε και νιώθουμε φόβο».

Όπως επισημαίνει ο ειδικός, «το να γνωρίζουμε πώς να αναγνωρίζουμε τα συναισθήματα του σώματος και να μπορούμε να τα αναπαραστήσουμε είναι ένας τρόπος να γνωρίζουμε πώς να τα εκτονώνουμε», αλλά πώς μπορούμε να το κάνουμε αυτό;

Η Molina προτείνει μια πολύ απλή άσκηση που μπορούμε να κάνουμε στο σπίτι, προκειμένου να γνωρίζουμε τι συμβαίνει σε εμάς και στα υπόλοιπα μέλη της οικογένειας, ώστε να αντιδράσουμε εγκαίρως. Επιπλέον, αν έχετε παιδιά, «είναι ένα εξαιρετικό εργαλείο για τη διαχείριση της ζωής».

Τι περιλαμβάνει η άσκηση

Για να κάνετε την άσκηση Molina, το πρώτο πράγμα που πρέπει να κάνετε είναι να φτιάξετε έναν χάρτη του εαυτού σας και των συναισθημάτων σας. Δηλαδή, να αναπαραστήσουμε στο χάρτη τα πρωτογενή και τα δευτερογενή συναισθήματα.

Πρωτογενή: θλίψη, θυμός, χαρά, έκπληξη, φόβος ή αηδία.

Δευτερεύοντα: ντροπή, μίσος, ζήλια, φθόνος, περιέργεια, επιθυμία, πλήξη, δυσπιστία, ανησυχία, υπερηφάνεια...
Μπορείτε να δοκιμάσετε να κρεμάσετε τη φωτογραφία του χάρτη σας και της υπόλοιπης οικογένειας στο ψυγείο και να επισημάνετε, με χρώμα, τι αισθάνεστε. Μπορείτε να το κάνετε αυτό κάθε μέρα. «Και μόνο που γνωρίζετε ότι ένα πρωί ο σύζυγος ή η σύζυγός σας ξύπνησε θυμωμένος, λυπημένος ή χαρούμενος, θα προκαλέσει μια αντίδραση σε εσάς που θα μειώσει την ένταση των αρνητικών συναισθημάτων και θα σας βοηθήσει να τα διαλύσετε», εξηγεί η ψυχιατρική.

Όπως εξηγεί ο ειδικός, «έχει παρατηρηθεί ότι όταν γινόμαστε μάρτυρες μιας συναισθηματικής κατάστασης, το σώμα μας αναπαράγει την ίδια κατάσταση σε φυσιολογικό και συμπεριφορικό επίπεδο και μάλιστα ενεργοποιούνται οι ίδιες περιοχές του εγκεφάλου όπως και σε αυτό το συναίσθημα. Με άλλα λόγια, όταν βλέπουμε κάποιον να πονάει, ενεργοποιούνται οι ίδιες περιοχές του εγκεφάλου όπως όταν το βιώνουμε εμείς οι ίδιοι».

Αυτό, «είναι αυτοματοποιημένες διαδικασίες χαρτογράφησης των συναισθηματικών καταστάσεων των άλλων και μας επιτρέπουν να κατανοήσουμε πώς αισθάνεται το άλλο άτομο». Η άσκηση αυτή, σε κάποιο βαθμό, βοηθά στο συγχρονισμό της συναισθηματικής μας κατάστασης με εκείνη του άλλου ατόμου.

Τέλος, ο ειδικός μάς υπενθυμίζει ότι «ο μεγαλύτερος διανοητικός συγχρονισμός με τον εαυτό μας, δηλαδή η ικανότητα να αναγνωρίζουμε την εσωτερική μας σωματική κατάσταση, σχετίζεται με μεγαλύτερη ικανότητα να ερμηνεύουμε τα συναισθήματα των άλλων, να συμπάσχουμε και να βιώνουμε τα συναισθήματα των άλλων πιο έντονα».