Η μείωση του κολλαγόνου στον οργανισμό είναι μια φυσιολογική, αλλά σταδιακή διαδικασία που ξεκινά ήδη από τα μέσα της δεκαετίας των 20. Σύμφωνα με έρευνες, από την ηλικία των 25 ετών και μετά, η παραγωγή του μειώνεται περίπου κατά 1% ετησίως, γεγονός που επηρεάζει όχι μόνο την εμφάνιση της επιδερμίδας, αλλά και τη λειτουργία των αρθρώσεων, των τενόντων και άλλων ιστών.
Το κολλαγόνο είναι η πιο άφθονη πρωτεΐνη στο σώμα σας και συχνά αποκαλείται «η φυσική κόλλα» που διατηρεί τη δομή και την αντοχή των ιστών. Εντοπίζεται σε οστά, δέρμα, τένοντες, χόνδρους, αιμοφόρα αγγεία, ακόμα και στα νύχια και τα μαλλιά σας. Στην πραγματικότητα, έχουν αναγνωριστεί 28 διαφορετικοί τύποι κολλαγόνου. Οι πιο σημαντικοί είναι ο τύπος Ι, που αποτελεί περίπου το 90% του συνολικού κολλαγόνου και βρίσκεται κυρίως στο δέρμα, τα οστά και τους τένοντες, ο τύπος ΙΙ, που βρίσκεται στους χόνδρους και τις αρθρώσεις, και ο τύπος ΙΙΙ, που εντοπίζεται στο δέρμα, τα αιμοφόρα αγγεία και ορισμένα ζωτικά όργανα.
Πώς παράγει ο οργανισμός σας κολλαγόνο
Η σύνθεση κολλαγόνου απαιτεί την πρόσληψη αμινοξέων από τροφές πλούσιες σε πρωτεΐνες, σε συνδυασμό με θρεπτικά συστατικά όπως η βιταμίνη C, ο ψευδάργυρος και ο χαλκός. Με την πάροδο των ετών, αυτή η διαδικασία επιβραδύνεται, με αποτέλεσμα να εμφανίζονται σημάδια γήρανσης όπως απώλεια ελαστικότητας, λέπτυνση της επιδερμίδας, αδυνάτισμα των μαλλιών, καθώς και δυσκαμψία ή πόνος στις αρθρώσεις.
Διατροφικά στοιχεία που ενισχύουν την παραγωγή κολλαγόνου
Για να ενισχύσετε τη φυσική παραγωγή κολλαγόνου, είναι σημαντικό να καταναλώνετε τροφές υψηλής βιολογικής αξίας όπως αυγά, ψάρι, κοτόπουλο και τόφου, οι οποίες παρέχουν απαραίτητα αμινοξέα. Παράλληλα, η επαρκής πρόσληψη βιταμίνης C, που βρίσκεται σε τροφές όπως τα πορτοκάλια και οι πιπεριές, συμβάλλει ενεργά στη διαδικασία σύνθεσης του κολλαγόνου. Εξίσου σημαντικοί είναι ο ψευδάργυρος και ο χαλκός, οι οποίοι εντοπίζονται σε ξηρούς καρπούς, σπόρους και οστρακοειδή, καθώς σταθεροποιούν και υποστηρίζουν την αναπαραγωγή των ινών του.
Παράγοντες που επιταχύνουν την απώλεια κολλαγόνου
Ορισμένες συνήθειες και περιβαλλοντικοί παράγοντες μπορούν να μειώσουν ή να καταστρέψουν το υπάρχον κολλαγόνο. Η υπερβολική κατανάλωση ζάχαρης και επεξεργασμένων τροφών προκαλεί γλυκοζυλίωση, μια διαδικασία που αλλοιώνει και αποδυναμώνει τις ίνες κολλαγόνου.
Το κάπνισμα και η περιβαλλοντική ρύπανση προκαλούν οξειδωτικό στρες, το οποίο φθείρει τα κύτταρα και επιταχύνει τη διάσπαση της πρωτεΐνης. Εξίσου βλαβερή είναι και η έκθεση στον ήλιο χωρίς αντηλιακή προστασία, καθώς οι υπεριώδεις ακτίνες UV καταστρέφουν τις ίνες και εμποδίζουν τη φυσική παραγωγή του κολλαγόνου.
Αν και η μείωση του κολλαγόνου είναι αναπόφευκτη με την πάροδο του χρόνου, η ισορροπημένη διατροφή, η αποφυγή βλαβερών συνηθειών και η σωστή αντηλιακή προστασία μπορούν να επιβραδύνουν σημαντικά τη διαδικασία. Με στοχευμένες αλλαγές στον τρόπο ζωής, έχετε τη δυνατότητα να διατηρήσετε την υγεία του δέρματος, των αρθρώσεων και συνολικά του οργανισμού σας για περισσότερα χρόνια.
