Προειδοποίηση εξέδωσε ο Οργανισμός Τροφίμων και Φαρμάκων των ΗΠΑ (FDA) σχετικά με τη χρήση τοπικών σκευασμάτων φινστερίδης, τα οποία χρησιμοποιούνται για την καταπολέμηση της τριχόπτωσης, καθώς και για την αντιμετώπιση της καλοηθούς υπερπλασίας του προστάτη.

Σύμφωνα με την ανακοίνωση της 22ας Απριλίου, έχουν καταγραφεί 32 περιστατικά ανεπιθύμητων ενεργειών μεταξύ 2019 και 2024 από άτομα που χρησιμοποίησαν τέτοια προϊόντα.

Όπως αναφέρεται στην προειδοποίηση, χρήστες των τοπικών σκευασμάτων παρουσίασαν παρενέργειες παρόμοιες με αυτές της από του στόματος φινστερίδης, όπως κατάθλιψη, κόπωση, αϋπνία και μειωμένη libido.

«Ορισμένοι ανέφεραν πως εμφάνισαν σοβαρή κατάθλιψη και πόνους, με αποτέλεσμα να αισθάνονται ότι η ζωή τους καταστράφηκε», σημειώνει ο FDA.

Πολλοί καταναλωτές ανέφεραν ότι δεν είχαν ενημερωθεί σωστά για τους κινδύνους ή είχαν τις διαβεβαιώσεις πως η τοπική χρήση δεν έχει παρενέργειες. Σε αντίθεση με τις φαρμακευτικές εταιρείες, οι τηλεϊατρικές πλατφόρμες δεν υπόκεινται στους ίδιους κανονισμούς και δεν είναι υποχρεωμένες να αναφέρουν τις παρενέργειες στις διαφημίσεις τους.

Ο καθηγητής Δερματολογίας στο Stanford Medicine, Dr. Anthony Oro, δήλωσε στο Healthline ότι οι παρενέργειες που αναφέρθηκαν ήταν αναμενόμενες. «Δεν προκαλεί έκπληξη, καθώς είναι ίδιες με αυτές της από του στόματος μορφής. Το πρόβλημα είναι ότι πολλοί θεωρούν πως επειδή είναι τοπικό, δεν απορροφάται και δεν έχει κινδύνους», είπε χαρακτηριστικά.

Ποιες είναι οι παρενέργειες της τοπικής φινστερίδης

Η προειδοποίηση του FDA εντάσσεται σε ένα ευρύτερο πλαίσιο προβληματισμού γύρω από τα σκευάσματα φαρμακευτικής παρασκευής. Σημειώνουμε ότι, αν και σε αρκετές χώρες της Ευρωπαϊκής Ένωσης τα σκευάσματα με φιναστερίδη για τοπική χρήση είναι εγκεκριμένα, το ίδιο δεν ισχύει και για τις ΗΠΑ. Ο FDA δεν εγκρίνει τα συγκεκριμένα σκευάσματα και ως εκ τούτου αυτά δεν ελέγχονται για την ασφάλειά τους.

Η φινστερίδη σε μορφή δισκίου έχει εγκριθεί από τον FDA εδώ και δεκαετίες και θεωρείται γενικά ασφαλής, αν και είναι γνωστό ότι μπορεί να προκαλέσει:

• στυτική δυσλειτουργία
• μείωση της ερωτικής επιθυμίας
• διαταραχές εκσπερμάτισης
• κατάθλιψη
• ζαλάδες

Ορισμένοι άνδρες αναφέρουν ότι παρουσίασαν μακροχρόνιες σεξουαλικές και ψυχολογικές διαταραχές ακόμα και μετά τη διακοπή του φαρμάκου, μια κατάσταση που έχει περιγραφεί ως «μετα-φινστεριδικό σύνδρομο (PFS)», αν και η επιστημονική κοινότητα δεν έχει καταλήξει σε οριστικό συμπέρασμα.

Η τοπική φινστερίδη ενδέχεται επιπλέον να προκαλέσει:

• τοπικό ερεθισμό
• ερύθημα
• ξηρότητα
• τσούξιμο ή κάψιμο

Επιπλέον, επειδή εφαρμόζεται στο δέρμα, μπορεί να μεταφερθεί σε άλλα άτομα μέσω επαφής, κάτι που είναι ιδιαιτέρως επικίνδυνο για εγκύους, καθώς το φάρμακο μπορεί να προκαλέσει ανωμαλίες στο αρσενικό έμβρυο.

Ορισμένα σκευάσματα συνδυάζουν τη φινστερίδη με μινοξιδίλη για ενισχυμένο αποτέλεσμα, όμως η ασφάλεια του συνδυασμού αυτού σε μορφή παρασκευασμένου σκευάσματος δεν έχει μελετηθεί επαρκώς.

Ανεπαρκής ενημέρωση για τις παρενέργειες, σύμφωνα με τον FDA

Το βασικό πρόβλημα που αναδεικνύει η προειδοποίηση του FDA δεν είναι μόνο οι παρενέργειες – οι οποίες είναι γνωστές – αλλά το γεγονός ότι οι ασθενείς δεν ενημερώνονται σωστά ή πιστεύουν πως αυτές δεν ισχύουν για την τοπική χρήση.

«Πολλοί νομίζουν πως επειδή είναι τοπικό, δεν απορροφάται κανονικά», τόνισε ο Dr. Oro.

Αυτή η αντίληψη ενισχύεται από τις ίδιες τις τηλεϊατρικές πλατφόρμες. Άλλοι γιατροί αναφέρουν ότι «επειδή η τοπική φινστερίδη δεν εισέρχεται στο αίμα με τον ίδιο τρόπο, ενδέχεται να έχει χαμηλότερο κίνδυνο για συστηματικές παρενέργειες», ενώ για τις παρενέργειες σημειώνουν ότι είναι ως «ελάχιστες» και μάλιστα περιοριζόμενες σε δερματικό ερεθισμό και φαγούρα.

Σύμφωνα με τον FDA, πολλοί καταναλωτές αγνοούσαν τους κινδύνους. Ο οργανισμός καλεί τους γιατρούς να ενημερώνουν τους ασθενείς τους σχετικά με τα ενδεχόμενα προβλήματα.

«Δεν μπορείς να υποκαταστήσεις τη σχέση γιατρού-ασθενούς», καταλήγει ο Dr. Oro. «Πρέπει να υπάρχει κάποιος που γνωρίζει το φάρμακο και τον ασθενή και να ξέρει πότε πρέπει να το χορηγήσει και πότε να το διακόψει. Το μοντέλο της τηλεϊατρικής, όπως εφαρμόζεται σήμερα, δείχνει τα αρνητικά του αποτελέσματα».