Κάθε φορά που κολυμπάμε για πολλή ώρα σε πισίνα ή στη θάλασσα τα δάχτυλά μας ζαρώνουν. Κάθε φορά συμβαίνει ακριβώς το ίδιο πράγμα. «Τα δάχτυλα ζαρώνουν με τον ίδιο ακριβώς τρόπο», αναφέρουν ερευνητές στο τεύχος Μαΐου του περιοδικού Journal of the Mechanical Behavior of Biomedical Materials.
Αυτό συμβαίνει επειδή αυτές οι ζάρες ακολουθούν τις διαδρομές των αιμοφόρων αγγείων κάτω από την επιφάνεια του δέρματος, τα οποία γενικά παραμένουν στη θέση τους. Πολλοί άνθρωποι πιστεύουν ότι τα δάχτυλα των χεριών και των ποδιών ζαρώνουν όταν είναι βρεγμένα επειδή το δέρμα πρήζεται όταν απορροφά νερό.
Αλλά πριν από περίπου 20 χρόνια, οι ερευνητές ανακάλυψαν ότι το ζάρωμα προέρχεται από τη συστολή των αιμοφόρων αγγείων. Ένα παρατεταμένο μούλιασμα οδηγεί στην είσοδο νερού στο δέρμα και στην αραίωση της ποσότητας αλατιού στον ιστό, η οποία δίνει σήμα στον εγκέφαλο μέσω των νεύρων.
Ο εγκέφαλος στη συνέχεια δίνει εντολή στα ακίνητα αιμοφόρα αγγεία να στενέψουν, τραβώντας προς τα μέσα το δέρμα στα δάχτυλα των χεριών και των ποδιών. Είναι ένας εξελικτικός μηχανισμός που ενισχύει τη δύναμη πρόσφυσης κάτω από το νερό δημιουργώντας αυτή την εικόνα.
Ο Guy German, μηχανικός βιοϊατρικής στο Πανεπιστήμιο Binghamton στη Νέα Υόρκη, έγραψε στο The Conversation για το λόγο που το νερό κάνει το δέρμα να ζαρώνει. Αλλά οι επόμενες ερωτήσεις από έναν αναγνώστη, όπως η παρακάτω, τον άφησαν άναυδο: «Συμβαίνει κάθε φορά και συμβαίνει με τον ίδιο τρόπο;». «Πραγματικά δεν ξέρω», λέει ο German.
Ο ίδιος και ένας μεταπτυχιακός φοιτητής έβαλαν τρία άτομα να βυθίσουν τα δεξιά τους χέρια σε νερό στους 40° Κελσίου για 30 λεπτά. Αμέσως μετά, οι ερευνητές τράβηξαν φωτογραφίες από κάθε δάχτυλο. Οι συμμετέχοντες επανέλαβαν τη διαδικασία 24 ώρες αργότερα.
Οι φωτογραφίες αποκάλυψαν ζεύγη ρυτίδων στο ίδιο δάχτυλο που μοιράζονταν παρόμοιες θέσεις και σχήματα, και στις δύο περιόδους φωτογράφησης. Η μαθηματική ανάλυση αυτών των ζευγαριών πτυχών έδειξε ότι οι ρυτίδες ταίριαζαν σχεδόν τέλεια μεταξύ τους.
«Τώρα, το ερώτημα στο οποίο θα ήθελα να απαντήσω είναι, αν συμβαίνει αυτό σε μια κλίμακα διάρκειας, ας πούμε, ενός έτους ή 10 ετών ή 50 ετών» λέει ο German. Δεν είναι σίγουρος αν οι διατάξεις των αιμοφόρων αγγείων στα δάχτυλα παραμένουν οι ίδιες σε όλη τη ζωή, όπως τα δακτυλικά αποτυπώματα.
Αν ναι, τα μοτίβα των ρυτίδων των δακτύλων θα μπορούσαν κάποια μέρα να βοηθήσουν στην βιομετρική ή εγκληματολογική ταυτοποίηση, επισημαίνει. «Μου αρέσει το γεγονός ότι η προέλευση αυτής της ιστορίας προήλθε από ένα απλό, αθώο ερώτημα», τονίζει ο German. «Άνοιξε μια τεράστια πόρτα σε αυτό που ουσιαστικά ονομάζουμε άγνωστη επιστήμη», καταλήγει.