Αν και η γήρανση έρχεται φυσιολογικά με την πάροδο του χρόνου, στο χέρι μας είναι να μεριμνήσουμε ώστε σε αυτό το στάδιο της ηλικίας μας να έχουμε όσο το δυνατόν λιγότερα προβλήματα υγείας.

Στα 20 μας νιώθουμε ότι έχουμε όλη τη ζωή μπροστά μας. Μπορεί να μην κοιμόμαστε αρκετά, να ξενυχτάμε, ενδεχομένως να καπνίζουμε και να πίνουμε μερικά ποτά παραπάνω σε κάθε μας έξοδο.

Ωστόσο, μία νέα έρευνα δείχνει ότι μέχρι τα μέσα της δεκαετίας των 30, αυτό το είδος τρόπου ζωής θα έχει τις συνέπειές του. Ερευνητές στη Φινλανδία διαπίστωσαν ότι υπήρχαν σχετικά λίγες συνέπειες από την υπερβολική κατανάλωση αλκοόλ και το κάπνισμα στους ανθρώπους ηλικίας 20 ετών, αλλά όσοι συνέχισαν αυτές τις συνήθειες διαπίστωσαν ότι η υγεία τους άρχισε να επιδεινώνεται στα 36.

Κατά τη διάρκεια της ζωής τους, διαπιστώθηκε ότι αυτές οι συνήθειες οδηγούν σε πληθώρα προβλημάτων υγείας, όπως υψηλότερα ποσοστά κατάθλιψης, καρκίνου, καρδιακών και πνευμονικών παθήσεων και πρόωρου θανάτου.

Στην πραγματικότητα, η δεκαετία από τα 36 έως τα 46 είναι καθοριστική για τη μελλοντική μας υγεία και ευεξία. «Ότι κάνετε σε αυτό το χρονικό διάστημα διαμορφώνει την υγεία που θα βιώσετε τις επόμενες δεκαετίες», λέει ο Δρ Philip Borg, ογκολόγος του NHS και ιδρυτής του The Longevity Doctor, μιας κλινικής που ειδικεύεται στην προληπτική ιατρική.

«Οι χρόνιες ασθένειες προκαλούνται από μακροχρόνιες, σιωπηλές διεργασίες όπως η φλεγμονή, που πυροδοτούνται από συνήθειες όπως η κακή διατροφή, το άγχος, η κατανάλωση αλκοόλ, το κάπνισμα και η έλλειψη άσκησης. Όλα αυτά μπορούν να βλάψουν αργά τα κύτταρα, τις αρτηρίες και τον εγκέφαλο, ξεκινώντας δεκαετίες πριν εμφανιστούν τα συμπτώματα», προσθέτει ο Δρ. Borg.

Πριν από αυτήν την ηλικία, μεγάλο μέρος της ζημιάς μπορεί να διορθωθεί. Για παράδειγμα, άτομα που σταμάτησαν το κάπνισμα μέχρι την ηλικία των 35 ετών - όπως έδειξε μια μελέτη του 2022 σε μισό εκατομμύριο Αμερικανούς - είχαν παρόμοιο μακροπρόθεσμο κίνδυνο θνησιμότητας με άτομα που δεν είχαν καπνίσει ποτέ.

Ωστόσο, τα ποσοστά καρκίνου του πνεύμονα που προκαλούνται από το κάπνισμα αρχίζουν να αυξάνονται σταθερά στην ηλικιακή ομάδα 40-44 ετών, σταθερά για τις γυναίκες και πιο γρήγορα για τους άνδρες, σύμφωνα με το Cancer Research UK.

«Στην κλινική μου, βλέπω συχνά ασθενείς που εύχονται να είχαν σταματήσει νωρίτερα συνήθειες όπως το κάπνισμα», λέει ο Δρ James Wilson, σύμβουλος κλινικής ογκολογίας στο UCLH. «Η δεκαετία 36-46 είναι η ηλικία κατά την οποία αρχίζουμε να βλέπουμε ασθενείς να αναπτύσσουν παθήσεις όπως ο καρκίνος, οι οποίες θα μπορούσαν να είχαν αποφευχθεί με αλλαγές στον τρόπο ζωής», διευκρινίζει.

Αυτό συμβαίνει επειδή η βλάβη στα κύτταρά μας συσσωρεύεται ολοένα και πιο γρήγορα από αυτήν την ηλικία και μετά. «Τα γηρασμένα κύτταρα είναι αυτά που έχουν σταματήσει να διαιρούνται αλλά εξακολουθούν να είναι ενεργά και δημιουργούν ένα φλεγμονώδες περιβάλλον που βλάπτει τα γειτονικά κύτταρα», εξηγεί ο Δρ Borg. «Όσο πιο ανθυγιεινός είναι ο τρόπος ζωής σας, τόσο περισσότερα από αυτά τα κύτταρα συσσωρεύετε», ξεκαθαρίζει.

Η κατανάλωση αλκοόλ συνδέεται με επτά τύπους καρκίνου, συμπεριλαμβανομένου του μαστού και του εντέρου, με 17.000 κρούσματα καρκίνου να αποδίδονται στο αλκοόλ κάθε χρόνο στο Ηνωμένο Βασίλειο. Και πάλι, ο αντίκτυπος αυξάνεται μετά την ηλικία των 35 ετών, καθώς η ικανότητά μας να μεταβολίζουμε το αλκοόλ μειώνεται και η βλάβη που προκαλεί στο ήπαρ συσσωρεύεται, θέτοντάς μας σε αυξημένο κίνδυνο ηπατικής νόσου, καρδιακών παθήσεων, υψηλής αρτηριακής πίεσης, εγκεφαλικού επεισοδίου, διαβήτη τύπου 2 και άνοιας.

«Αν εκθέσετε το σώμα σας σε υπερβολική κατανάλωση αλκοόλ κατά τη διάρκεια αυτής της δεκαετίας, δεν μπορείτε να αντιστρέψετε τον κίνδυνο», καταλήγει ο Δρ Wilson.