Αν και το κοτόπουλο θεωρείται ως μια από τις πιο υγιεινές τροφές που μπορούμε να καταναλώσουμε, μια πρόσφατη μελέτη που πραγματοποίησαν ερευνητές από την Ιταλία ανέτρεψε τα δεδομένα, προκαλώντας ανησυχία στο ευρύ κοινό.
Ειδικότερα, στη μελέτη, που δημοσιεύτηκε τον περασμένο Απρίλιο στο επιστημονικό περιοδικό Nutrients (και την οποία αναλύουμε ΕΔΩ), διαπιστώθηκε πως οι άνθρωποι που τρώνε τέσσερις μερίδες κοτόπουλο την εβδομάδα είναι πιο πιθανό να πεθάνουν πρόωρα από εκείνους που τρώνε λιγότερο από 100 γραμμάρια την εβδομάδα.
Επιπλέον, η μελέτη φαίνεται να έχει βρει μια ανησυχητική σχέση μεταξύ της κατανάλωσης υπερβολικής ποσότητας κοτόπουλου - που γενικά θεωρείται πιο υγιεινό από το κόκκινο κρέας επειδή είναι χαμηλότερο σε κορεσμένα λιπαρά και χοληστερόλη - και των καρκίνων του γαστρεντερικού.
Τα ευρήματα υποδεικνύουν ότι όσοι έτρωγαν περισσότερα από 300 γραμμάρια κοτόπουλο την εβδομάδα είχαν διπλάσιο κίνδυνο πρόωρου θανάτου από καρκίνους του πεπτικού συστήματος, ενώ ο κίνδυνος ήταν ακόμη υψηλότερος για τους άνδρες.
Είναι όντως το κοτόπουλο επικίνδυνο για την υγεία;
Σε αναλυτικό ρεπορτάζ που έκανε η ιστοσελίδα υγείας Medical News Today, οι ειδικοί εξήγησαν ότι μία και μόνο παρατηρητική μελέτη δεν είναι αρκετή για να καταλήξουμε σε συμπεράσματα.
«Τα αποτελέσματα είναι ενδιαφέροντα, αλλά πρόκειται για παρατηρητική μελέτη και δεν αποδεικνύουν αιτιότητα. Η συνολική επιστημονική βιβλιογραφία εξακολουθεί να υποστηρίζει πως η μέτρια κατανάλωση πουλερικών αποτελεί μέρος μιας υγιεινής διατροφής», δήλωσε ο Wael Harb, MD, αιματολόγος και ιατρός ογκολόγος στο MemorialCare Cancer Institute.
Το πρόβλημα με τις παρατηρητικές μελέτες είναι ότι παρατηρούν μια σύνδεση ανάμεσα σε δύο φαινόμενα (π.χ. την κατανάλωση πουλερικών σε μεγάλες ποσότητες και του αυξημένου κίνδυνου εμφάνισης ορισμένων καρκίνων), ωστόσο δεν εντοπίζουν το λόγο που παρατηρείται αυτή η σύνδεση. Για παράδειγμα, τα άτομα που καταναλώνουν μεγαλύτερες ποσότητες κοτόπουλου θα μπορούσαν μαζί με αυτό να καταναλώνουν και μεγαλύτερες ποσότητες και από άλλες τροφές, οι οποίες ενδεχομένως να είναι αυτές που επιβαρύνουν την υγεία τους.
Επιπλέον, η συγκεκριμένη μελέτη δεν έλαβε υπόψη της τον τρόπο με τον οποίο οι συμμετέχοντες μαγείρευαν το κοτόπουλό τους. Για παράδειγμα, το τηγανητό κοτόπουλο περιέχει πολύ περισσότερες θερμίδες και κορεσμένα λιπαρά σε σχέση με το βραστό ή ψητό κοτόπουλο.
«Η μελέτη δεν προσδιόρισε αν το κρέας ήταν επεξεργασμένο αλλαντικό ή ψημένο φιλέτο κοτόπουλου. Η επεξεργασία των κρεάτων μπορεί να αυξήσει σημαντικά τον κίνδυνο για την υγεία», ανέφερε η Kristin Kirkpatrick, MS, RD, διατροφολόγος στην κλινική του Κλίβλαντ.
«Αυτή η μελέτη θέτει σημαντικά ερωτήματα, αλλά πρέπει να την ερμηνεύσουμε με προσοχή. Τα πουλερικά είναι εδώ και χρόνια ένα βασικό συστατικό υγιεινών διατροφικών προτύπων, όπως η μεσογειακή διατροφή, η οποία συνδέεται με μειωμένους κινδύνους για καρκίνο και καρδιοπάθειες».
Αξιοσημείωτο είναι επίσης ότι ο καρκίνος είναι μια πολύπλοκη και πολυπαραγοντική ασθένεια, και δεν μπορεί να αποδοθεί σε έναν μόνο παράγοντα.
«Η ανάπτυξη του καρκίνου εξαρτάται από πολλούς παράγοντες, όπως τα γονίδια, το περιβάλλον, η διατροφή, η φυσική δραστηριότητα, η έκθεση σε τοξίνες και η ηλικία. Επομένως, πρέπει να εξετάζουμε κάθε μελέτη και να αναρωτιόμαστε πώς συνδέεται με τον τρόπο ζωής μας. Για παράδειγμα, αν καπνίζετε, το πρώτο βήμα πριν κόψετε το κοτόπουλο μπορεί να είναι να σταματήσετε το κάπνισμα. Αυτό είναι ένα παράδειγμα του πώς μπορούμε να αξιολογήσουμε τα δεδομένα», ανέφερε η Kirkpatrick.
Πώς πρέπει να μαγειρεύετε το κοτόπουλο
Η μέθοδος μαγειρέματος και τα πρόσθετα, όπως λάδια και μπαχαρικά, μπορούν να επηρεάσουν το πόσο υγιεινό είναι ένα τρόφιμο. Οι ειδικοί αναφέρουν ότι οι ενδεχόμενοι κίνδυνοι για καρκίνο από την κατανάλωση πουλερικών ίσως να σχετίζονται περισσότερο με αυτές τις παραμέτρους παρά με τα ίδια τα πουλερικά.
«Όταν τα πουλερικά ψήνονται, τηγανίζονται ή μαγειρεύονται σε υψηλές θερμοκρασίες, σχηματίζουν ενώσεις που συνδέονται με τον καρκίνο, όπως οι ετεροκυκλικοί αμίνες (HCAs) και οι πολυκυκλικοί αρωματικοί υδρογονάνθρακες (PAHs). Ωστόσο, αυτές οι ενώσεις υπάρχουν και στο κόκκινο κρέας και τα επεξεργασμένα κρέατα, οπότε το πρόβλημα μπορεί να είναι στον τρόπο μαγειρέματος και όχι στον τύπο του κρέατος», εξήγησε ο Harb.
Η Kirkpatrick εξήγησε επίσης ότι η επεξεργασία και ο τρόπος μαγειρέματος ενός τροφίμου μπορεί να επηρεάσουν τα οφέλη ή τους κινδύνους από την κατανάλωσή του.
«Για παράδειγμα, ένα κατεψυγμένο κοτόπουλο ή το πανέ και τηγανητό κοτόπουλο μπορεί να θέτει κινδύνους από τη διαδικασία του τηγανίσματος σε υψηλές θερμοκρασίες και σε σύγκριση με ένα στήθος κοτόπουλο στο φούρνο, η διαφορά μπορεί να είναι σημαντική», είπε.
Πόσο κοτόπουλο μπορείτε να τρώτε την εβδομάδα
Σύμφωνα με τους ειδικούς, μέχρι στιγμής τα αποτελέσματα αυτής της μελέτης δεν επαρκούν για να αλλάξουν οι υπάρχουσες συστάσεις για την υγιεινή διατροφή.
«Αυτή η μελέτη δεν θα με έκανε να σταματήσω να συστήνω τα πουλερικά στους ασθενείς μου, ειδικά σε αυτούς που κάνουν και άλλες υγιεινές αλλαγές στον τρόπο ζωής τους, όπως μια διατροφή πλούσια σε φρούτα, λαχανικά, φυτικές ίνες, ολικούς κόκκους, υγιή λίπη και άλλες πηγές πρωτεΐνης όπως τα φασόλια, οι φακές και τα λιπαρά ψάρια», δήλωσε η Kirkpatrick.
Όσον αφορά το τι θεωρείται ασφαλές, ο Harb υπενθύμισε ότι οι τρέχουσες οδηγίες συνιστούν να μην καταναλώνουμε περισσότερα από 300 γρ. πουλερικών την εβδομάδα.
«Με βάση ό,τι γνωρίζουμε, η συνιστώμενη ποσότητα των 300 γρ. πουλερικών την εβδομάδα είναι λογική — ειδικά αν τα πουλερικά είναι χωρίς πέτσα, ελάχιστα επεξεργασμένα και δεν μαγειρεύονται σε πολύ υψηλές θερμοκρασίες», εξήγησε ο Wael Harb, MD.
Για άτομα με συγκεκριμένα προβλήματα υγείας ή οικογενειακό ιστορικό καρκίνου, ίσως είναι καλύτερο να μειώσουν την κατανάλωση.
«Για όσους είναι ιδιαίτερα προσεκτικοί με την υγεία τους ή έχουν οικογενειακό ιστορικό καρκίνου, το να περιοριστούν κοντά στα 200 γρ. την εβδομάδα και να προσθέσουν περισσότερα ψάρια, όσπρια και φυτικές πρωτεΐνες στη διατροφή τους, μπορεί να είναι μια καλή επιλογή», κατέληξε ο Harb.
