Σε εξέλιξη είναι αυτές τις μέρες η συζήτηση στη Βουλή για τον προϋπολογισμό του 2026 και μεταξύ άλλων έγινε αναφορά για το ΕΣΥ και τη χρηματοδότησή του. Ο Άδωνις Γεωργιάδης, με το γνωστό ύφος αποθέωσης του έργου την κυβέρνησης, σημείωσε πως ο τελευταίος προϋπολογισμός της κυβέρνησης ΣΥΡΙΖΑ-ΑΝΕΛ προέβλεπε 4,114 δισ. ευρώ δαπάνες για την υγεία ενώ του 2026 το ποσό ανέρχεται σε 8,242 δισ. ευρώ.
Επίσης, τόνισε ότι το ΕΣΥ θα έχει 15% περισσότερο προσωπικό από το 2019 και αύξηση αμοιβών μέχρι και 25%, ενώ συμπλήρωσε πως τα χρέη των νοσοκομείων έχουν μειωθεί («από 1,3 δισ. σε περίπου 800 εκατ.»).
Χωρίς να αρνείται κανείς ότι τα μεγαλύτερα νούμερα ακούγονται εντυπωσιακά, η επιχειρηματολογία του υπουργού Υγείας για τον προϋπολογισμό του 2026 αφήνει σημαντικά ζητήματα αναπάντητα και επιχειρεί να αποπροσανατολίσει τη συζήτηση στη Βουλή.
Παρακάτω ακολουθούν κάποια σημαντικά ζητήματα που δεν ειπώθηκαν στη Βουλή.
Καμία απάντηση για την πραγματική εμπειρία του πολίτη
Η αύξηση της χρηματοδότησης δεν μεταφράζεται αναγκαστικά σε βελτίωση της πρόσβασης ή στη μείωση της ιδιωτικής δαπάνης για την υγεία, την οποία πολλοί πολίτες εξακολουθούν να «φορτώνονται» σε μεγάλο βαθμό.
Εξάλλου οι καθημερινές καταγγελίες από το ΕΣΥ συνεχίζονται, ενώ η ιδιωτική δαπάνη είναι στα ύψη με 39%, όπως έδειξε πρόσφατη έρευνα της Eurostat.
Σύγκριση με το 2019 χωρίς να λαμβάνει υπόψη άλλα μεγέθη
Η σύγκριση με το 2019 (τελευταία χρονιά πριν από την πανδημία) είναι εύκολη επιλογή, αλλά δεν εξηγεί πώς το μεγαλύτερο ποσό προϋπολογισμού πραγματικά «λύει» τα διαχρονικά προβλήματα υποστελέχωσης, αναμονών στα επείγοντα ή εξοπλισμού. Επιπλέον, η αύξηση του συνολικού ποσού δεν σημαίνει απαραίτητα αποτελεσματική διαχείριση.
Στην πραγματικότητα ο προϋπολογισμός στην Υγεία είναι στάσιμος, καθώς αφορά μόλις το 5,5% του συνολικού προϋπολογισμού, όταν ο ευρωπαϊκός μέσος όρος είναι στο 7,5%.
Ο όρος «περισσότερο προσωπικό» είναι ασαφής
Ο υπουργός αναφέρθηκε ότι το προσωπικό αυξάνεται κατά 15%, αλλά δεν διευκρίνισε πόσες από αυτές τις θέσεις είναι μόνιμες, πόσες με πλήρη απασχόληση και πόσες με ελαστικές/προσωρινές συμβάσεις -κάτι που είναι κρίσιμο για την πραγματική ενίσχυση του ΕΣΥ.
Στην πραγματικότητα το μόνιμο προσωπικό είναι λιγότερο σε σχέση με το 2019. Σύμφωνα με την έρευνα του Eteron και του κέντρου Έρευνας και Εκπαίδευσης στη Δημόσια Υγεία την Πολιτική Υγείας και την Πρωτοβάθμιας Φροντίδα Υγείας (ΚΕΠΥ), την περίοδο 2020-2024 είχαμε μείωση 0,5% στο μόνιμο προσωπικό. Μπορεί να φαίνεται μικρός ο αριθμός, αλλά σημειώνεται ότι πρόκειται για το χρονικό διάστημα της πανδημίας του κορωνοϊού, εκεί που οι ανάγκες εκτοξεύθηκαν. Επίσης, στις δομές ΠΦΥ του ΕΣΥ, παρατηρείται αυξημένη φθορά ιατρικού προσωπικού με μείωση του κατά 9,8% την τελευταία τετραετία.
Τα νούμερα μόνο δεν λένε την πλήρη αλήθεια
Η ανάδειξη του διπλασιασμού δαπανών είναι δηλωτική, αλλά χωρίς να παρουσιάζεται συνοδευτική στρατηγική για την επίλυση χρόνιων προβλημάτων (π.χ. στελέχωση αγροτικών/περιφερειακών νοσοκομείων, ουσιαστική μείωση αναμονών), η αφήγηση μοιάζει περισσότερο κομματική υπεραπλούστευση παρά τεκμηριωμένη πολιτική υγείας.
Άλλωστε, η αύξηση των δημόσιων δαπανών υγείας κατά 9,7% το διάστημα 2020-2024, συνοδεύτηκε από μείωση της χρηματοδότησης των νοσοκομείων του ΕΣΥ κατά 2,6%, με την πρόσθετη δημόσια δαπάνη να ανακατευθύνεται στον ιδιωτικό κερδοσκοπικό τομέα υγείας για αγορά υπηρεσιών από αυτόν.
