Το φτέρνισμα είναι ένα ακούσιο αντανακλαστικό που όλοι έχουμε, αλλά ακόμα κατανοούμε ελάχιστα. Σκοπός του είναι η προστασία του οργανισμού από ερεθιστικούς παράγοντες που εισέρχονται στη μύτη, όπως σκόνη, γύρη ή μικρόβια. Οι νευρικές παρορμήσεις ενεργοποιούν τους μύες του λαιμού και του στήθους, προκειμένου να απομακρυνθούν βλέννα και ξένα σωματίδια.
Παράξενοι παράγοντες που προκαλούν φτέρνισμα
Δεν είναι μόνο οι αλλεργιογόνες ουσίες ή τα μικρόβια που πυροδοτούν φτερνίσματα. Έρευνες δείχνουν ότι το έντονο φως, ακόμα και το ηλιακό, μπορεί να προκαλέσει φτέρνισμα σε ορισμένα άτομα, μέσω του λεγόμενου φωτογενούς αντανακλαστικού. Υποψίες υπάρχουν και για γενετική προδιάθεση. Επιπλέον, περιστατικά αναφέρουν ότι ένα μεγάλο γεύμα ή ακόμη και η σεξουαλική διέγερση μπορούν να προκαλέσουν φτέρνισμα, αν και πρόκειται για σπάνιες περιπτώσεις, σύμφωνα με το BBC.
Μύθοι γύρω από το φτέρνισμα
Ένας δημοφιλής μύθος είναι ότι δεν μπορείτε να φτερνιστείτε στον ύπνο REM. Η αλήθεια είναι ότι οι μύες χαλαρώνουν σε αυτή τη φάση, αλλά δεν υπάρχει οριστική απόδειξη ότι το φτέρνισμα σταματάει εντελώς. Άλλος μύθος είναι ότι αν φτερνιστείτε με τα μάτια ανοιχτά, θα εκτιναχθούν έξω. Στην πραγματικότητα, η πίεση δεν είναι αρκετή για να συμβεί κάτι τέτοιο, ενώ τα μάτια κλείνουν αυτόματα κατά το φτέρνισμα.
Η απόσταση και η διάρκεια ενός φτερνίσματος
Ένα φτέρνισμα μπορεί να ταξιδέψει έως και οκτώ μέτρα και τα μικροσκοπικά σταγονίδια μπορούν να παραμείνουν στον αέρα για λεπτά. Ερευνητικά πειράματα έχουν δείξει ότι τα φτερνίσματα δημιουργούν σύννεφα σάλιου και αερίων που μεταφέρουν μολυσματικά σωματίδια, γεγονός που τα καθιστά ιδιαίτερα μεταδοτικά.
Πώς μπορείτε να προκαλέσετε το φτέρνισμα
Οι ερευνητές χρησιμοποιούν ήπιες μεθόδους όπως το «γαργάλισμα» της μύτης με ειδικές συσκευές. Κλασικές, πιο επώδυνες μέθοδοι περιλαμβάνουν το τράβηγμα τριχών από τη μύτη ή την εισπνοή πιπεριού. Παρόλα αυτά, δεν υπάρχει εγγυημένος τρόπος για να σταματήσει ένα φτέρνισμα, πέρα από την απομάκρυνση του αλλεργιογόνου παράγοντα.