Τα τελευταία χρόνια, η Μεσογειακή Διατροφή έχει γίνει ιδιαίτερα δημοφιλής παγκοσμίως, καθώς έχει συνδεθεί με τη μακροζωία, ενώ θεωρείται ότι προστατεύει από χρόνιες παθήσεις όπως όπως ο διαβήτης τύπου 2 και τα καρδιαγγειακά νοσήματα. Επιπλέον, θεωρείται ότι η συγκεκριμένη διατροφή ενισχύει την υγεία του εγκεφάλου, περιορίζοντας τον κίνδυνο εμφάνισης Αλτσχάιμερ και άλλων μορφών άνοιας.
Σύμφωνα, ωστόσο, με μια νέα μελέτη, που δημοσιεύτηκε στο επιστημονικό περιοδικό Clinical Nutrition, τα οφέλη δε σταματούν εδώ. Ειδικότερα, μια παραλλαγή της Μεσογειακής Διατροφής, η λεγόμενη «πράσινη Μεσογειακή Διατροφή», μπορεί να μειώσει το ρυθμό της γήρανσης του εγκεφάλου και τον κίνδυνο της γνωστικής κατάπτωσης.
Τι είναι η πράσινη Μεσογειακή Διατροφή
Οι ερευνητές εξέτασαν τις επιδράσεις της πράσινης Μεσογειακής Διατροφής σε σχέση με την κλασική Μεσογειακή Διατροφή και με μια γενικά υγιεινή διατροφή.
«Η βάση της πράσινης Μεσογειακής Διατροφής μοιάζει πολύ με το αρχικό μοντέλο, με έμφαση σε λαχανικά, φρούτα, όσπρια, δημητριακά ολικής άλεσης, ψάρια και ελαιόλαδο», εξηγεί η διαιτολόγος-διατροφολόγος Monique Richard, η οποία δεν συμμετείχε στη μελέτη.
«Η πράσινη εκδοχή δίνει μεγαλύτερη έμφαση στις τροφές πλούσιες σε πολυφαινόλες και φυτικές πρωτεΐνες, ενώ περιορίζει την κατανάλωση κόκκινου και επεξεργασμένου κρέατος», προσθέτει.
Οι τρεις διατροφές που συγκρίθηκαν
Για τις ανάγκες της μελέτης, οι επιστήμονες ανέλυσαν δεδομένα από περίπου 300 συμμετέχοντες στη μελέτη DIRECT PLUS, η οποία εξετάζει τον ρόλο της διατροφής στην υγεία του εγκεφάλου.
Σε διάστημα 18 μηνών, οι συμμετέχοντες χωρίστηκαν σε τρεις ομάδες και ακολούθησαν:
- μια γενικά υγιεινή διατροφή
- Μεσογειακή Διατροφή με περιορισμένες θερμίδες
- πράσινη Μεσογειακή Διατροφή
Στη διάρκεια της μελέτης, οι ερευνητές μέτρησαν 87 διαφορετικές πρωτεΐνες στον ορό του αίματος των συμμετεχόντων.
Οι πρωτεΐνες που συνδέονται με τη γήρανση
Οι επιστήμονες εντόπισαν δύο πρωτεΐνες, τη Γαλεκτίνη-9 και τη Ντεκορίνη, οι οποίες σχετίζονται με επιταχυνόμενη γήρανση του εγκεφάλου. Η πρώτη παίζει ρόλο στο ανοσοποιητικό σύστημα, ενώ η δεύτερη συμβάλλει στον έλεγχο της φλεγμονής, στην επούλωση πληγών και φαίνεται να περιορίζει την ανάπτυξη όγκων.
Στο τέλος της μελέτης, όσοι ακολούθησαν την πράσινη Μεσογειακή Διατροφή είχαν χαμηλότερα επίπεδα αυτών των πρωτεϊνών σε σχέση με τις άλλες ομάδες.
«Μελετώντας τις πρωτεΐνες στο αίμα μπορούμε να δούμε πώς οι διαδικασίες γήρανσης του εγκεφάλου επηρεάζονται από τον τρόπο ζωής και τη διατροφή», εξηγεί η Anat Meir, PhD, μεταδιδακτορική ερευνήτρια στη Harvard Chan School και συν-συγγραφέας της μελέτης.
«Αυτό μας δίνει ένα δυναμικό παράθυρο στην υγεία του εγκεφάλου, αποκαλύπτοντας βιολογικές αλλαγές πριν ακόμα εμφανιστούν συμπτώματα. Με τη χαρτογράφηση αυτών των πρωτεϊνικών 'αποτυπωμάτων', αποκτούμε πολύτιμη γνώση για το πώς παρεμβάσεις, όπως η διατροφή, μπορούν να συμβάλουν στη διατήρηση της γνωστικής λειτουργίας».
Διατροφή και υγεία του εγκεφάλου
Ο Jasdeep S. Hundal, διευθυντής του The Center for Memory & Healthy Aging στο Hackensack Meridian Jersey Shore University Medical Center, χαρακτήρισε τα αποτελέσματα ενθαρρυντικά, καθώς ενισχύουν τη σύνδεση διατροφής και υγείας του εγκεφάλου.
«Αν και χρειάζονται περισσότερες και μεγαλύτερες μελέτες, τα ευρήματα ταιριάζουν με τις στρατηγικές που ήδη συστήνουμε στους ασθενείς, όπως οι διατροφές πλούσιες σε φυτικές πρωτεΐνες, πολυφαινόλες και καλά λιπαρά», εξηγεί.
«Δεν έχουμε θεραπείες για το Αλτσχάιμερ ή για τις περισσότερες νευροεκφυλιστικές ασθένειες, επομένως οι παράγοντες τρόπου ζωής αποτελούν βασικό πεδίο έρευνας. Η διατροφή είναι ένας τροποποιήσιμος παράγοντας κινδύνου, κάτι που μπορεί να αλλάξει κάποιος και να ωφεληθεί επιβραδύνοντας ή καθυστερώντας την γνωστική εξασθένηση», προσθέτει.
Σημειώνει επίσης ότι θα χρειαστούν μεγαλύτερες και μακροχρόνιες μελέτες σε πιο διαφορετικούς πληθυσμούς, καθώς και έρευνες για τον συνδυασμό της διατροφής με άλλους παράγοντες, όπως ο ύπνος, η άσκηση και η διαχείριση του στρες.
