Στην καθημερινότητα δεν είναι σπάνιο να ακούει κανείς συζητήσεις για τα ζώδια και το πώς μπορεί να επηρεάζουν την προσωπικότητα, τις σχέσεις ή ακόμα και τις επαγγελματικές επιλογές κάποιου.
Η αστρολογία υπάρχει εδώ και χιλιάδες χρόνια, ωστόσο η επιστήμη την έχει απορρίψει ως μη έγκυρη. Παρ' όλα αυτά, ο μήνας ή η εποχή γέννησης φαίνεται ότι θα μπορούσε πράγματι να έχει κάποια επίδραση στη μετέπειτα ζωή, όπως δείχνουν ορισμένες μελέτες.
Πώς η ημερομηνία γέννησης συνδέεται με την προσωπικότητά σας
Οι πρώτες επιστημονικές απόπειρες να διερευνηθεί η σύνδεση ανάμεσα στον μήνα γέννησης και τα χαρακτηριστικά προσωπικότητας εντοπίζονται ήδη από τη δεκαετία του 1970.
Κάποιοι ερευνητές έχουν απορρίψει τη σύνδεση αυτή, θεωρώντας ότι η προσωπικότητα διαμορφώνεται αποκλειστικά μέσα από τις εμπειρίες της ζωής. Άλλοι, όμως, έχουν δημοσιεύσει ευρήματα που δείχνουν πως ο μήνας ή η εποχή γέννησης μπορεί να παίζουν κάποιο ρόλο.
Το 2013, μια μελέτη που δημοσιεύτηκε στο Journal of Social Sciences εντόπισε μια σύνδεση ανάμεσα στον μήνα γέννησης και την πιθανότητα να γίνει κάποιος διάσημος.
Η μελέτη βασίστηκε σε μικρό δείγμα 300 διάσημων ανθρώπων —πολιτικοί, αθλητές, ηθοποιοί και μουσικοί— και διαπιστώθηκε ότι οι περισσότεροι είχαν γεννηθεί στο ζώδιο του Υδροχόου, δηλαδή από τα τέλη Ιανουαρίου μέχρι τα μέσα Φεβρουαρίου.
Είναι, λοιπόν, η διασημότητα «γραμμένη στα άστρα»; Όχι ακριβώς.
Η μελέτη άνοιξε τον διάλογο ανάμεσα σε κοινωνικούς επιστήμονες, ανάμεσά τους και ο καθηγητής Επικοινωνίας στο Πανεπιστήμιο του Κονέκτικατ, Dr Mark Hamilton, ο οποίος μίλησε στο BBC Bitesize.
Ο ίδιος και η ομάδα του ανέλυσαν ένα πολύ μεγαλύτερο δείγμα 85.000 διασημοτήτων και γνωστών προσώπων, από το 3000 π.Χ. έως σήμερα.
«Κάναμε την ίδια ανάλυση στα συγκεκριμένα άτομα και είδαμε ότι τα ίδια μοτίβα συνεχίζονταν», ανέφερε χαρακτηριστικά.
Ο Dr Hamilton εκτιμά πως η απάντηση ίσως βρίσκεται στον επιστημονικό κλάδο της χρονιοβιολογίας, που μελετά τους βιολογικούς ρυθμούς και κύκλους των ζωντανών οργανισμών.
Με απλά λόγια, παράγοντες όπως το κλίμα και η έκθεση στο ηλιακό φως κατά την περίοδο της γέννησης μπορεί να έχουν μακροπρόθεσμες επιδράσεις.
«Η χρονιοβιολογία είναι ένας σχετικά νέος τομέας. Ανακαλύπτουμε ότι όσα συμβαίνουν νωρίς στη ζωή, ακόμη και πριν τη γέννηση, μπορεί να επηρεάσουν το μέλλον ενός ανθρώπου», εξηγεί ο ίδιος.
Φυσικά, η εν λόγω άποψη είναι (μέχρι στιγμής τουλάχιστον) μια θεωρία, καθώς δεν έχει ακόμα αποδειχτεί (αλλά ούτε και αποκλειστεί) πως οι παραπάνω παράγοντες θα μπορούσαν να έχουν κάποιον ουσιαστικό αντίκτυπο στη μετέπειτα ζωή ενός ανθρώπου.
Πώς επηρεάζει η ηλικία που πήγαμε σχολείο την προσωπικότητα
Σε επόμενη μελέτη του, ο Dr Hamilton εντόπισε ότι ο μήνας γέννησης των παιδιών που φοιτούν στην ίδια σχολική χρονιά μπορεί να σχετίζεται με την πιθανότητα να διακριθούν.
Εξηγεί πως όταν συγκρίνετε τις επιδόσεις σας με αυτές των συμμαθητών σας (είτε σε τεστ είτε σε αθλητικές δραστηριότητες) πρέπει να θυμάστε ότι κάποιοι ίσως έχουν ένα σχετικό πλεονέκτημα. Ένα παιδί που έχει γεννηθεί στην αρχή του σχολικού έτους, μπορεί να είναι σχεδόν έναν χρόνο μεγαλύτερο από ένα άλλο στην ίδια τάξη.
Αυτό το αρχικό πλεονέκτημα μπορεί να επηρεάσει και την προσωπικότητα. Οι πρώτες επιτυχίες στο σχολείο είναι πιθανό να ενισχύσουν την αυτοπεποίθηση του παιδιού και στην ενήλικη ζωή.
«Όταν ήμουν μικρός, αναρωτιόμουν πώς τα κατάφερναν μερικά παιδιά. Και η απάντηση ήταν απλή: ήταν μεγαλύτερα», λέει ο Dr Hamilton.
«Υπάρχουν πολλά παραδείγματα, από το χόκεϊ μέχρι το ποδόσφαιρο, που δείχνουν πως αν είστε από τους μεγαλύτερους της τάξης, έχετε περισσότερες πιθανότητες να φτάσετε σε επαγγελματικό επίπεδο. Είναι εντυπωσιακό».
Βέβαια, όλα αυτά δεν σημαίνουν πως η ημερομηνία γέννησης καθορίζει την πορεία σας. Ο ίδιος επισημαίνει ότι αυτά τα πλεονεκτήματα τείνουν να εξισώνονται με την πάροδο του χρόνου.
Τι ισχύει για την εποχή που γεννηθήκατε
Το 2014, το European College of Neuropsychopharmacology παρουσίασε ευρήματα σύμφωνα με τα οποία η εποχή γέννησης μπορεί να επηρεάζει σημαντικά τη διάθεση.
Η μελέτη έδειξε πως όσοι έχουν γεννηθεί την άνοιξη ή το καλοκαίρι τείνουν να έχουν πιο έντονη θετική διάθεση, γνωστή και ως «υπερθυμικό ταμπεραμέντο».
Αντίθετα, όσοι έχουν γεννηθεί τον χειμώνα είχαν μικρότερη πιθανότητα να εμφανίζουν ευερεθιστότητα, συγκριτικά με όσους έχουν γεννηθεί άλλες εποχές.
Επιπλέον, άλλες μελέτες έχουν δείξει ότι ίσως υπάρχει συσχέτιση ανάμεσα στον μήνα γέννησης και την επιλογή χόμπι ή επαγγέλματος.
Το 2016, το National Football Museum στο Ηνωμένο Βασίλειο ανέλυσε τις ημερομηνίες γέννησης των μελών του Hall of Fame και διαπίστωσε ότι οι περισσότεροι παίκτες είχαν γεννηθεί από τον Σεπτέμβριο μέχρι τον Δεκέμβριο, με αριθμό σχεδόν διπλάσιο από εκείνους που είχαν γεννηθεί από τον Ιανουάριο έως τον Απρίλιο.
Αν, όμως, το όνειρό σας είναι να γίνετε ποδοσφαιριστές και δεν έχετε γεννηθεί σε αυτούς τους μήνες, δεν υπάρχει λόγος ανησυχίας: θρύλοι όπως ο Κριστιάνο Ρονάλντο (γεννήθηκε τον Φεβρουάριο) και ο Λιονέλ Μέσι (γεννήθηκε τον Ιούνιο) είναι μόνο δύο από τις πολλές εξαιρέσεις.
Αν, πάλι, το ποδόσφαιρο δεν σας ταιριάζει, ίσως σας ενδιαφέρει το σκάκι. Σε μελέτη του 2008 από το Πανεπιστήμιο Brunel, οι ερευνητές εντόπισαν σύνδεση ανάμεσα σε εποχιακά μοτίβα και τον αριθμό κορυφαίων σκακιστών στο βόρειο ημισφαίριο. Τα στοιχεία έδειξαν ότι πολλοί από αυτούς είχαν γεννηθεί στα τέλη του χειμώνα και στις αρχές της άνοιξης. Η ίδια μελέτη ανέφερε και κάτι ακόμη ενδιαφέρον: το ποσοστό αριστερόχειρων είναι υψηλότερο ανάμεσα στους σκακιστές σε σχέση με τον γενικό πληθυσμό.