Η τεχνητή νοημοσύνη αποτελεί πλέον μέρος της καθημερινότητάς μας. Ερευνητές στο ETH Zurich αποφάσισαν να εκμεταλλευτούν τις δυνατότητές της, αναπτύσσοντας την πρώτη τεχνολογία που είναι σε θέση να αναγνωρίζει βιοδείκτες στο αίμα περιόδου απευθείας από τις σερβιέτες. Το MenstruAI υπόσχεται μια απλή, μη επεμβατική μέθοδο για την καταγραφή δεδομένων υγείας στην καθημερινή ζωή.
Η μελέτη δημοσιεύεται στο περιοδικό Advanced Science. Η διαδικασία, σύμφωνα με τους ερευνητές είναι πολύ απλή. Το μόνο που έχει να κάνει μία γυναίκα είναι να φορέσει μια σερβιέτα με τον ενσωματωμένο, μη ηλεκτρονικό αισθητήρα, να τραβήξει μια φωτογραφία της χρησιμοποιημένης σερβιέτας με το smartphone και στη συνέχεια να χρησιμοποιήσει την εφαρμογή για να την αναλύσει.
Το MenstruAI έχει σχεδιαστεί για να επιτρέπει στους χρήστες να ελέγχουν την υγεία τους τακτικά και χωρίς κόπο. Για πρώτη φορά, μια νέα τεχνολογία από το ETH Zurich φέρνει ένα εργαλείο παρακολούθησης σε ένα προϊόν που σχεδόν κανείς δεν θα το φανταζόταν: τη σερβιέτα.
«Το αίμα της περιόδου δεν παίζει σχεδόν κανένα ρόλο στην ιατρική. Αυτό αντικατοπτρίζει μια συστηματική έλλειψη ενδιαφέροντος για την υγεία των γυναικών», δηλώνει ο Lucas Dosnon, πρώτος συγγραφέας και διδακτορικός φοιτητής στην ομάδα της Inge Herrmann, καθηγήτριας στο Πανεπιστήμιο της Ζυρίχης, Πανεπιστημιακό Νοσοκομείο Balgrist, Empa και διαπιστευμένης στο Τμήμα Μηχανολόγων Μηχανικών και Μηχανικών Διεργασιών στο ETH Zurich.
(Πηγή: Advanced Science 2025)
«Μέχρι σήμερα, το αίμα της περιόδου θεωρείται απόβλητο. Πλέον, δείχνουμε ότι αποτελεί μια πολύτιμη πηγή πληροφοριών», λέει ο Dosnon. Το αίμα της περιόδου περιέχει εκατοντάδες πρωτεΐνες και για πολλές από αυτές υπάρχει συσχέτιση με τη συγκέντρωσή τους στο φλεβικό αίμα.
Πολυάριθμες ασθένειες, συμπεριλαμβανομένων όγκων όπως ο καρκίνος των ωοθηκών ή η ενδομητρίωση, οδηγούν στην παρουσία ορισμένων πρωτεϊνών στο αίμα, οι οποίες μπορούν να χρησιμεύσουν ως βιοδείκτες για την ανίχνευση ασθενειών.
Οι ερευνητές του ETH χρησιμοποίησαν τρεις βιοδείκτες ως σημείο εκκίνησης για το MenstruAI. Τη δεδομένη περίοδο καταγράφουν την C-αντιδρώσα πρωτεΐνη (CRP) ως γενικό δείκτη φλεγμονής, τον καρκινικό δείκτη CEA που είναι συνήθως αυξημένος σε όλα τα είδη καρκίνων, και την CA-125, μια πρωτεΐνη που μπορεί να είναι αυξημένη στην ενδομητρίωση καθώς και στον καρκίνο των ωοθηκών. Πολλοί ακόμη βιοδείκτες που βασίζονται σε πρωτεΐνες διερευνώνται αυτήν τη στιγμή θα προστεθούν στη λίστα.
Το MenstruAI χρησιμοποιεί μια ταινία ταχείας εξέτασης σε χαρτί, όπως ακριβώς και στα self-tests κορωνοϊού. Ωστόσο, στην προκειμένη περίπτωση γίνεται ανάλυση του αίματος. Όταν ο βιοδείκτης στο αίμα της περιόδου έρχεται σε επαφή με ένα συγκεκριμένο αντίσωμα στην ταινία εξέτασης, εμφανίζεται ένας έγχρωμος δείκτης. Η ένταση του χρώματος ποικίλλει ανάλογα με τη συγκέντρωση της αντίστοιχης πρωτεΐνης.
Όσο υψηλότερη είναι η συγκέντρωση, τόσο πιο σκούρο θα είναι το χρώμα. Η περιοχή δοκιμής είναι ενσωματωμένη σε έναν πρωτότυπο μικρό εύκαμπτο θάλαμο σιλικόνης, ο οποίος μπορεί να συνδυαστεί με οποιαδήποτε σερβιέτα που πωλείται στην αγορά. Χάρη στην καινοτόμο φύση του, μόνο ένας ελεγχόμενος όγκος αίματος φτάνει στον αισθητήρα - χωρίς να λερώνει ή να παραποιεί το τεστ.
Τα αποτελέσματα μπορούν να διαβαστούν με γυμνό μάτι ή με μια ειδικά αναπτυγμένη εφαρμογή βασισμένη στη μηχανική μάθηση που αξιολογεί την ένταση του χρώματος. «Η εφαρμογή αναγνωρίζει επίσης ανεπαίσθητες διαφορές, όπως την ποσότητα των πρωτεϊνών που υπάρχουν, και καθιστά το αποτέλεσμα αντικειμενικά μετρήσιμο», εξηγεί ο Dosnon.
Μετά από μια αρχική μελέτη με εθελοντές, οι ερευνητές σχεδιάζουν τώρα μια μεγαλύτερη μελέτη, στην οποία θα συμμετάσχουν πάνω από εκατό άτομα. Στόχος είναι να ελεγχθεί η καταλληλότητα του MenstruAI για καθημερινή χρήση σε πραγματικές συνθήκες και να συγκριθούν οι τιμές που μετρήθηκαν με καθιερωμένες εργαστηριακές μεθόδους.