Σύμφωνα με τον Παγκόσμιο Οργανισμό Υγείας (ΠΟΥ), ο καρκίνος του παχέος εντέρου είναι ο τρίτος πιο συχνός καρκίνος παγκοσμίως, αντιπροσωπεύοντας το 10% των συνολικών περιπτώσεων καρκίνου.
Μια νέα μελέτη που διεξήχθη από Καναδούς επιστήμονες έδειξε ότι ένα οργανωμένο πρόγραμμα άσκησης μετά από χειρουργική επέμβαση και χημειοθεραπεία για καρκίνο του παχέος εντέρου μείωσε την πιθανότητα επανεμφάνισης του καρκίνου κατά 28%, σε σύγκριση με ασθενείς που έλαβαν συμβουλές για την υγεία χωρίς να ξεκινήσουν κάποιο συγκεκριμένο πρόγραμμα άσκησης.
Η μελέτη, η οποία δημοσιεύθηκε στο The New England Journal of Medicine, διαπίστωσε επίσης ότι η οργανωμένη άσκηση μείωσε τον κίνδυνο θανάτου από οποιαδήποτε αιτία κατά 37%.
Οι ειδικοί σημειώνουν ότι τα αποτελέσματα αυτά υποδεικνύουν ότι η άσκηση μπορεί να είναι «καλύτερη από τα φάρμακα» για την πρόληψη της επανεμφάνισης του καρκίνου του παχέος εντέρου.
Πώς έγινε η μελέτη
Οι ερευνητές προσέλαβαν 889 συμμετέχοντες από τον Καναδά και την Αυστραλία, καθώς και από τις ΗΠΑ, το Ηνωμένο Βασίλειο και τη Γαλλία για τη μελέτη αυτή, η οποία αποτέλεσε μέρος της κλινικής δοκιμής Colon Health and Lifelong Exercise Change (CHALLENGE).
Όλοι οι συμμετέχοντες, από το 2009 έως το 2024, είχαν υποβληθεί σε χειρουργική επέμβαση για καρκίνο του παχέος εντέρου σταδίου 3 ή υψηλού κινδύνου σταδίου 2, ακολουθούμενη από επικουρική χημειοθεραπεία για την πρόληψη της επανεμφάνισης του καρκίνου. Η ηλικία τους κυμαινόταν από 19 έως 84 ετών, με μέση ηλικία τα 61 χρόνια.
Οι περισσότεροι συμμετέχοντες είχαν δείκτη μάζας σώματος (ΔΜΣ) που υποδεικνύει υπερβολικό βάρος ή παχυσαρκία, ενώ κανένας δεν ασκούταν για περισσότερο από 150 λεπτά την εβδομάδα πριν από την έναρξη της δοκιμής.
Οι ερευνητές χώρισαν τυχαία τους συμμετέχοντες σε δύο ομάδες.
Η ομάδα άσκησης, αποτελούμενη από 445 ασθενείς, συνεργάστηκε με πιστοποιημένο σύμβουλο φυσικής δραστηριότητας για τρία χρόνια. Στους πρώτους έξι μήνες, οι σύμβουλοι τους επισκέπτονταν κάθε εβδομάδα, στη συνέχεια κάθε 15 ημέρες για τους επόμενους έξι μήνες και μηνιαίως για τα επόμενα δύο χρόνια. Οι συμμετέχοντες μπορούσαν να επιλέξουν τον τύπο, τη συχνότητα και την ένταση της αερόβιας άσκησης, με στόχο να πετύχουν το αντίστοιχο 3-4 γρήγορων περιπάτων 45-60 λεπτών την εβδομάδα.
Η ομάδα υγειονομικής εκπαίδευσης (444 άτομα) έλαβε υγειονομικά υλικά για την προώθηση της φυσικής δραστηριότητας και της υγιεινής διατροφής, εκτός από την τυπική παρακολούθηση.
Η άσκηση μειώνει την επανεμφάνιση του καρκίνου, βελτιώνει την επιβίωση
Με μέσο όρο παρακολούθησης 7,9 ετών, 93 άτομα στην ομάδα άσκησης και 131 στην ομάδα υγειονομικής εκπαίδευσης παρουσίασαν επανεμφάνιση του καρκίνου, νέο πρωτοπαθή καρκίνο ή πέθαναν. Συνολικά, 107 άτομα πέθαναν από οποιαδήποτε αιτία — 41 στην ομάδα άσκησης και 66 στην ομάδα υγειονομικής εκπαίδευσης.
Η ομάδα άσκησης δεν παρουσίασε απώλεια βάρους, αλλά εμφάνισε γενική βελτίωση στη φυσική κατάσταση και σημαντικά μεγαλύτερη επιβίωση χωρίς ασθένεια, με ετήσιο ποσοστό επανεμφάνισης, νέου καρκίνου ή θανάτου 3,7%, σε σύγκριση με 5,4% στην ομάδα υγειονομικής εκπαίδευσης.
Στην ομάδα άσκησης, το 80,3% των ασθενών ήταν υγιείς μετά από 5 χρόνια, ενώ στην ομάδα υγειονομικής εκπαίδευσης το ποσοστό ήταν 73,9%.
Ο Δρ. Kerry S. Courneya, επικεφαλής συγγραφέας της μελέτης και Καθηγητής Φυσικής Δραστηριότητας και Καρκίνου στο Πανεπιστήμιο του Alberta στον Καναδά, δήλωσε στο Medical News Today ότι το πιο σημαντικό εύρημα της μελέτης ήταν η συνολική βελτίωση στην επιβίωση των ασθενών.
Πρόληψη του καρκίνου: Μπορεί η άσκηση να είναι καλύτερη από τα φάρμακα;
Η Δρ. Julie Gralow, Επικεφαλής Ιατρικός Σύμβουλος της Αμερικανικής Εταιρείας Κλινικής Ογκολογίας (ASCO), η οποία δεν συμμετείχε στη μελέτη, ανέφερε ότι τα ευρήματα δείχνουν πως η άσκηση μπορεί να είναι «καλύτερη από τα φάρμακα» για τα αποτελέσματα των ασθενών, καθώς δεν έχει τις σχετικές παρενέργειες.
Ωστόσο, προειδοποίησε: «Δεν προτείνω την παράλειψη των φαρμάκων υπέρ της άσκησης. Ο στόχος μου ήταν να συγκρίνω το μέγεθος του οφέλους που προσφέρουν οι τυπικές θεραπείες με αυτό που πέτυχε η άσκηση σε όρους μείωσης των επανεμφάνισης και των θανάτων, λαμβάνοντας υπόψη την τοξικότητα».
Πρόσθεσε ότι ενώ υπάρχουν αποτελεσματικά φάρμακα για την πρόληψη της επανεμφάνισης σε ασθενείς με συγκεκριμένες μεταλλάξεις του καρκίνου του παχέος εντέρου, «το όφελος της άσκησης δεν περιορίζεται σε αυτές τις μεταλλάξεις».
Η επικεφαλής της μελέτης επεσήμανε τα οφέλη του προγράμματός τους: «Οι 'παρενέργειες' της άσκησης είναι σχεδόν όλες θετικές (καλύτερη φυσική κατάσταση, λιγότερη κούραση, λιγότερη κατάθλιψη, χαμηλότερος κίνδυνος καρδιοαγγειακών παθήσεων κ.λπ.). Η άσκηση φαίνεται να έχει επίδραση και σε νέους πρωτοπαθείς καρκίνους και πιθανώς σε άλλες αιτίες θανάτου. Οι συμμετέχοντες στην παρέμβαση εξακολουθούν να ασκούνται περισσότερο από τους άλλους και στα 4 και 5 χρόνια».
