Μια από τις μεγαλύτερες διατροφικές τάσεις των τελευταίων ετών, είναι η διατροφή υψηλή και πρωτεΐνη (και συνήθως χαμηλή σε υδατάνθρακες). Διάφορες παραλλαγές της πρωτεϊνικής διατροφής διαδίδονται στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης, με τις γνωστότερες από αυτές να είναι η keto (κετογονική) και η carnivore.
Πράγματι, η πρωτεΐνη είναι ένα από τρία απαραίτητα μακροθρεπτικά συστατικά που χρειαζόμαστε σε καθημερινή βάση, μαζί με τους υδατάνθρακες και τα λιπαρά. Μάλιστα, πρόκειται για το μοναδικό μακροθρεπτικό συστατικό που ο οργανισμός μας μετατρέπει σε αμινοξέα, τα οποία συμβάλλουν σε πολλές λειτουργίες του οργανισμού, όπως:
- διατήρηση, ανάπτυξη και αποκατάσταση των μυών
- παραγωγή ορμονών
- ενίσχυση του ανοσοποιητικού συστήματος
- καλή υγεία οστών, δέρματος, νυχιών, μαλλιών
Ο σημαντικός ρόλος της πρωτεΐνης στη διατήρηση των μυών καθιστά και τα συμπληρώματα πρωτεΐνης ιδιαίτερα αγαπητά από όσους γυμνάζονται συστηματικά, με σκοπό να αυξήσουν τη μυϊκή τους μάζα ή να τη διατηρήσουν κατά το αδυνάτισμα.
Αυτός είναι και ο λόγος που τα τελευταία χρόνια κυκλοφορούν πρωτεϊνικές εκδοχές αμέτρητων προϊόντων, που μέχρι πρότινος δεν περιείχαν πρωτεΐνη, όπως για παράδειγμα δημητριακά, πουτίγκες, πατατάκια, ακόμα και μακαρόνια.
Παρόλα αυτά, ειδικοί προειδοποιούν ότι, επηρεασμένοι από τις τάσεις στα μέσα κοινωνικής, αρκετοί άνθρωποι καταναλώνουν περισσότερη πρωτεΐνη από όση χρειάζονται.
«Όταν τρώτε περισσότερη πρωτεΐνη από αυτήν που χρειάζεται το σώμα σας, δεν μπορεί να την αποθηκεύσει. Την αποβάλλει μέσω των ούρων ή τη μετατρέπει σε ενέργεια ή λίπος», εξηγεί η διαιτολόγος Michelle Cardel, επικεφαλής διατροφής στο WeightWatchers και καθηγήτρια στο Πανεπιστήμιο της Φλόριντα, μιλώντας στο αμερικανικό CNN.
Για τους περισσότερους υγιείς ενήλικες αυτό δεν είναι απαραίτητα βλαβερό. Όμως, όπως τονίζει, «μόλις καλύψετε τις ανάγκες σας, η επιπλέον πρωτεΐνη δεν προσφέρει επιπλέον οφέλη. Αντίθετα, η ισορροπία πρωτεΐνης και φυτικών ινών είναι καθοριστική για τη μακροζωία και τη συνολική υγεία».
Η υπερβολική κατανάλωση πρωτεΐνης χωρίς φυτικές ίνες μπορεί να προκαλέσει αύξηση βάρους ή προβλήματα στο πεπτικό.
«Ένα συχνό σημάδι είναι η δυσκοιλιότητα», σημειώνει ο David Liska, πρόεδρος του Τμήματος Χειρουργικής Παχέος Εντέρου στην Cleveland Clinic.
«Η δυσκοιλιότητα φέρνει και άλλα προβλήματα», προσθέτει, τονίζοντας τη σημασία μιας διατροφής πλούσιας σε φυτικές ίνες. «Συνιστούμε περίπου 25 με 35 γρ. φυτικών ινών την ημέρα για καλή λειτουργία του εντέρου, πάντα σε συνδυασμό με επαρκή κατανάλωση νερού».
Πόση πρωτεΐνη χρειάζεστε
Η συνιστώμενη ελάχιστη ημερήσια πρόσληψη πρωτεΐνης για όσους ακολουθούν μια καθιστική ζωή είναι περίπου 0,8 γρ. ανά κιλό σωματικού βάρους (άρα, εάν είστε 70 κιλά, συνιστάται να καταναλώνετε περίπου 56 γραμμάρια πρωτεΐνης την ημέρα).
Ωστόσο, αρκετοί ειδικοί υποστηρίζουν ότι όσοι ασκούνται συστηματικά χρειάζονται αρκετά μεγαλύτερες ποσότητες. Σε αυτή την περίπτωση, αρκετοί ειδικοί προτείνουν την πρόσληψη 1,2–2 γρ. πρωτεΐνης ανά κιλό σωματικού βάρους την ημέρα. Για τους επαγγελματίες αθλητές, οι ανάγκες μπορεί να είναι ακόμη υψηλότερες.
Επιπλέον, οι έγκυες και οι θηλάζουσες γυναίκες, οι ηλικιωμένοι και όσοι έχουν συγκεκριμένα προβλήματα υγείας χρειάζονται περισσότερη πρωτεΐνη σε σχέση με τον γενικό πληθυσμό. Για παράδειγμα, κατά την εγκυμοσύνη η σύσταση είναι 1,1 γρ. γραμμάρια πρωτεΐνης ανά κιλό.