Καθώς μεγαλώνουμε, το σώμα μας εκτελεί κάθε δράση λίγο πιο αργά: οι καθημερινές μας βόλτες μικραίνουν, η αντοχή μας μειώνεται και το μυαλό μας δεν λειτουργεί τόσο καλά όσο παλιά.
Είναι μια κοινή εμπειρία για τους περισσότερους ανθρώπους: «Όταν είμαστε παιδιά, στρεσάρουμε συνεχώς τα κινητικά μας συστήματα: τρέχοντας, σκαρφαλώνοντας, πέφτοντας και δοκιμάζοντας νέες κινήσεις πέρα από τη ζώνη άνεσής μας», εξηγεί ο ειδικός στη μακροζωία Bill Hanks. «Έτσι αναπτύσσουμε ισορροπία και συντονισμό. Ως ενήλικες, σταματάμε να κάνουμε όλα αυτά, και ως αποτέλεσμα οι κινητικές μας δεξιότητες φυσικά φθίνουν».
Αν και αυτό ισχύει για τους περισσότερους, δεν σημαίνει ότι πρέπει να ισχύει για όλους. Όσο μεγαλώνουμε, μπορούμε να επιβραδύνουμε αυτήν τη σωματική και γνωστική επιδείνωση.
«Όσοι συνεχίζουν να προκαλούν το σώμα τους με σταθερό τρόπο, διατηρούν πιο οξεία ισορροπία και κίνηση καθώς γερνούν», αναφέρει ο Hanks.
Τι συμβαίνει στο σώμα μας καθώς γερνάμε;
Μία από τις πραγματικότητες της γήρανσης είναι ότι οι κινητικές μας λειτουργίες, δύναμη, συντονισμός, ισορροπία και ευκινησία, τείνουν να μειώνονται με τον καιρό. Δεν πρόκειται μόνο για μύες που γίνονται πιο αδύναμοι. Τα νεύρα που μεταφέρουν σήματα στους μύες γίνονται λιγότερο αποτελεσματικά, οι αρθρώσεις χάνουν την ευλυγισία τους, και τα αισθητηριακά μας συστήματα (όπως η όραση, το εσωτερικό αυτί και ακόμη και η αίσθηση του σώματος στον χώρο) παρουσιάζουν φθορά. Όλα αυτά μαζί μπορούν να κάνουν τους χρόνους αντίδρασης πιο αργούς, και τις πτώσεις πιο πιθανές.
Αν και η γενετική και οι συνήθειες του τρόπου ζωής διαφέρουν από άτομο σε άτομο, η επιστήμη έχει δείξει ότι έχουμε μεγαλύτερο έλεγχο στη βιολογική μας γήρανση απ’ ό,τι νομίζουμε.
Δείτε 4 προκλήσεις για να ελέγξετε τη φυσική σας κατάσταση με τα χρόνια
Δοκιμή δύναμης λαβής
Η έρευνα έχει δείξει ότι η δύναμη της λαβής σχετίζεται έντονα με τη συνολική ζωτικότητα, την ανεξαρτησία και ακόμη και τη μακροζωία. Για να το δοκιμάσετε στο σπίτι: Πιάστε γερά το καπάκι ενός βάζου και δείτε πόσο γρήγορα μπορείτε να το ανοίξετε. Εναλλακτικά, προσπαθήστε να μεταφέρετε μόνοι σας τα ψώνια σας και παρατηρήστε πόσο εύκολο ή δύσκολο είναι.
Ισορροπία στο ένα πόδι
Η ισορροπία είναι ένας από τους ισχυρότερους δείκτες του κινδύνου πτώσης καθώς γερνάμε. Η προσθήκη μιας μικρής πρόκλησης, όπως το να ισορροπείτε στο ένα πόδι ενώ βάζετε το παπούτσι σας, δοκιμάζει πραγματικά τον συντονισμό του σώματός σας. Κάντε το συνήθεια να ελέγχετε την ισορροπία σας καθημερινά, στεκόμενοι στο ένα πόδι για τουλάχιστον ένα λεπτό και μετρώντας πόσο αντέχετε. Αν μπορείτε να το κάνετε ενώ κάνετε ταυτόχρονα κάτι άλλο, το σώμα σας βρίσκεται σε καλή κατάσταση.
Δοκιμάστε τη δύναμή σας
Η μυϊκή μάζα τείνει φυσιολογικά να μειώνεται με την ηλικία, ενώ το σωματικό λίπος μπορεί να αυξηθεί, κάτι που επηρεάζει τη δύναμη, τον μεταβολισμό και τη μακροπρόθεσμη υγεία. Για να ελέγξετε την κατάσταση της σωματικής σας σύστασης, δοκιμάστε να σηκώσετε μερικά βαράκια ξεκινώντας από μόλις μισό κιλό. Καθώς συνεχίζετε να εξασκείστε, δοκιμάστε πιο βαριά βάρη και δείτε πόσο καλά τα καταφέρνετε.
Βάδισμα και σκέψη ταυτόχρονα
Τελευταία πρόκληση, αλλά εξίσου σημαντική: «Το πόσο καλά συνεργάζονται ο εγκέφαλος και το σώμα είναι ένας ισχυρός δείκτης υγιούς γήρανσης», τονίζει ο Hanks. Αν το βάδισμά σας επιβραδύνεται σημαντικά όταν μετράτε ανάποδα ή όταν ονομάζετε ζώα, μπορεί να είναι ένδειξη πρώιμης γνωστικής ή κινητικής επιδείνωσης. Καθώς περπατάτε, προσπαθήστε να προκαλέσετε τον εγκέφαλό σας να κάνει περισσότερα από ένα πράγμα: όπως να απαγγέλλετε το αλφάβητο, να μιλάτε σε έναν φίλο ή να μετράτε ανάποδα, και δείτε για πόση ώρα μπορείτε να το κάνετε.
Μικρές αλλαγές λοιπόν στις συνήθειες σας, μπορούν να κάνουν μεγάλη διαφορά στο πώς θα γεράσετε.
