Υπνηλία: Γιατί μπορεί να νιώθουμε συνεχώς νυσταγμένοι;

Δευτέρα, 13/10/2025 - 06:46

Πολλοί άνθρωποι νιώθουν διαρκώς υπνηλία, ακόμη κι αν κοιμούνται αρκετά. Γιατί συμβαίνει αυτό;

Γνωρίζουμε ότι ο επαρκής ύπνος είναι απαραίτητος για την καλή υγεία. Τα άτομα που δεν κοιμούνται αρκετά, τόσο σε ποσότητα όσο και σε ποιότητα, μπορεί να βιώνουν έντονη κόπωση και υπνηλία κατά τη διάρκεια της ημέρας.

Ωστόσο, είναι η έλλειψη ύπνου η μόνη αιτία ή υπάρχουν και άλλοι λόγοι που κάποιος μπορεί να αισθάνεται υπνηλία καθ'όλη τη διάρκεια της ημέρας;

Δείτε τους παράγοντες που μπορούν να οδηγήσουν σε κόπωση και αυξημένη ανάγκη ή επιθυμία για ύπνο.

1. Μη επαρκής ύπνος ή δυσκολία στο να κοιμηθεί κάποιος

Η έλλειψη ύπνου είναι μία από τις πιο συχνές αιτίες υπνηλίας την ημέρα. Η στέρηση ύπνου μπορεί να είναι βραχυπρόθεσμη ή μακροπρόθεσμη. Η απώλεια ύπνου λόγω άλλων δραστηριοτήτων μπορεί να οδηγήσει σε χρόνια υπνηλία, καθώς η ανάγκη για ύπνο θεωρείται δεδομένη. Αυτό μπορεί να οδηγήσει στο σύνδρομο ανεπαρκούς ύπνου.

Ο ανεπαρκής ύπνος μπορεί να προκαλέσει κόπωση επειδή επηρεάζει διάφορες ορμόνες, όπως την κορτιζόλη και τις θυρεοειδικές ορμόνες. Κατά τη διάρκεια του ύπνου, το σώμα απελευθερώνει σημαντικές αυξητικές ορμόνες που συμβάλλουν στην αναγέννηση των κυττάρων. Οι ενήλικες πρέπει να στοχεύουν σε τουλάχιστον 7 ώρες ύπνου κάθε νύχτα.

2. Ανθυγιεινός τρόπος ζωής

Η έλλειψη ισορροπημένης διατροφής και άσκησης μπορεί να συμβάλει στο αίσθημα κόπωσης κατά τη διάρκεια της ημέρας. Προσπαθήστε να καταναλώνετε καθημερινά φρούτα, λαχανικά, και να έχετε μια γενικότερη ισορροπημένη διατροφή από μια ποικιλία υγιεινών τροφίμων για να κοιμάστε καλά το βράδυ.

3. Αφυδάτωση

Η έλλειψη νερού στο σώμα μπορεί να προκαλέσει επιπλέον κόπωση ή αίσθημα χαμηλής ενέργειας. Όλοι πρέπει να στοχεύουμε σίγουρα στο να πίνουμε 2 λίτρα νερό την ημέρα και παραπάνω...

4. Καθιστική ζωή

Έρευνες δείχνουν ότι η έλλειψη άσκησης και η αδράνεια συνδέονται με κακή ποιότητα ύπνου, κόπωση και υπνηλία. Η σωματική δραστηριότητα μπορεί να βελτιώσει τον ύπνο μας.

5. Υπερβολική άσκηση

Αντίθετα, η υπερβολική σωματική άσκηση μπορεί να οδηγήσει σε εξάντληση και να εμποδίσει την ορθή αποκατάσταση κατά τη διάρκεια του ύπνου. Αυτό μπορεί να προκαλέσει απροσδόκητη απώλεια βάρους, μεταπτώσεις στη διάθεση και μείωση της απόδοσης στις καθημερινές δραστηριότητες και στην εργασία.

6. Ωράριο εργασίας

Η εργασία σε βάρδιες μπορεί να διαταράξει το πρόγραμμα ύπνου και να προκαλέσει έντονη κόπωση. Όσοι εργάζονται μόνιμα σε νυχτερινές βάρδιες συχνά έχουν κακή ποιότητα ύπνου κατά τη διάρκεια της ημέρας και υφίστανται ορμονικές μεταβολές, γεγονός που τους καθιστά πιο επιρρεπείς στην υπνηλία κατά τη διάρκεια της ημέρας.

7. Υπερβολική κατανάλωση καφεΐνης

Η καφεΐνη, όπως και τα ενεργειακά ποτά, μπορεί να προκαλέσει υπερδιέγερση και νευρικότητα, επηρεάζοντας την ποιότητα του ύπνου. Αυτό συμβάλλει στην αυξημένη κόπωση και υπνηλία την επόμενη μέρα.

8. Άγχος και κατάθλιψη

Το άγχος και η κατάθλιψη είναι καταστάσεις που δυσκολεύουν την έναρξη του ύπνου και συχνά προκαλούν ακόμη περισσότερο άγχος. Η διαχείριση του στρες και οι θετικές σκέψεις πριν τον ύπνο μπορούν να βοηθήσουν στην επίτευξη καλύτερου και πιο ξεκούραστου ύπνου.

9. Ορμονικές αλλαγές

Οι ορμονικές μεταβολές είναι συχνές κατά την εφηβεία, την εγκυμοσύνη και την εμμηνόπαυση στις γυναίκες.

Όσον αφορά την εμμηνόπαυση και την προεμμηνόπαυση, συχνά εμφανίζονται συμπτώματα όπως νυχτερινές εφιδρώσεις, εξάψεις, πονοκέφαλοι, που προκαλούν κόπωση και διαταραχές ύπνου. Η κόπωση στην εμμηνόπαυση οφείλεται κυρίως στις νυχτερινές εφιδρώσεις.

Η εγκυμοσύνη συνοδεύεται από αυξημένες απαιτήσεις του οργανισμού, γεγονός που προκαλεί κόπωση, ιδιαίτερα κατά το πρώτο και τρίτο τρίμηνο. Η αυξημένη ενέργεια που απαιτείται, ο υψηλότερος μεταβολισμός και οι ορμονικές μεταβολές επηρεάζουν τον ύπνο.

10. Ασθένειες

Ασθένειες όπως η νόσος COVID-19, η γρίπη ή λοιμώξεις μπορεί να προκαλέσουν κόπωση, η οποία ενδέχεται να παραμείνει ακόμη και μετά την ανάρρωση. Στην περίπτωση της νόσου COVID-19, έχει παρατηρηθεί ότι μετά την ανάρρωση πολλοί ασθενείς συνεχίζουν να βιώνουν έντονη κόπωση για αρκετές εβδομάδες.

11. Φάρμακα

Ορισμένα φάρμακα μπορεί να προκαλέσουν υπνηλία και αποπροσανατολισμό κατά τη διάρκεια της ημέρας. Σε αυτές τις περιπτώσεις, συνιστάται να συμβουλευτείτε τον γιατρό σας σχετικά με πιθανές παρενέργειες. Ο γιατρός μπορεί να προσαρμόσει την αγωγή ανάλογα με τις ανάγκες σας.

12. Ιατρικές θεραπείες ή παθήσεις

Η κόπωση, η γενική αδυναμία και η υπνηλία μπορεί να σχετίζονται με διάφορες παθήσεις, όπως:

Άπνοια ύπνου
Έλλειψη σιδήρου
Διαβήτης
Υπερθυρεοειδισμός / Υποθυρεοειδισμός
Σύνδρομο Χρόνιας Κόπωσης
Αυτοάνοσα νοσήματα
Χρόνια Αποφρακτική Πνευμονοπάθεια (ΧΑΠ)
Ινομυαλγία

Άλλες ιατρικές καταστάσεις που συνδέονται με προβλήματα ύπνου και υπερβολική υπνηλία την ημέρα περιλαμβάνουν:

Ψυχικές διαταραχές
Νευρολογικές παθήσεις
Νευροεκφυλιστικές ασθένειες
Τραυματισμούς ή λοιμώξεις
Νευροαναπτυξιακές διαταραχές
Σύνδρομο ανήσυχων ποδιών
Νυκτουρία (συχνή ούρηση τη νύχτα)

13. Διαταραχές ύπνου

Υπάρχουν διάφορες διαταραχές ύπνου που, αν και όχι πολύ συχνές, επηρεάζουν ένα μέρος του πληθυσμού:

Σύνδρομο προχωρημένης φάσης ύπνου
Σύνδρομο καθυστερημένης φάσης ύπνου
Ναρκοληψία

Τι μπορείτε να κάνετε για να προλάβετε την υπνηλία

Τα επίπεδα ενέργειας θα σταθεροποιηθούν εάν προσπαθήσετε να διατηρείτε ένα σταθερό πρόγραμμα ύπνου, ακόμη και τα Σαββατοκύριακα.

Αν νιώσετε πτώση ενέργειας μέσα στην ημέρα, προσπαθήστε να μην κοιμηθείτε για πολύ. Σηκωθείτε και κάντε κάποια δραστηριότητα, ιδίως σε εξωτερικό χώρο, ώστε να αυξήσετε τη βιταμίνη D σας. Για ενίσχυση της ενέργειας, μπορείτε να καταναλώσετε μια μπάρα πρωτεΐνης, κοτόπουλο ή μερικά αμύγδαλα.

Γενικά μερικές τακτικές για να έχετε έναν ποιοτικό και επαρκή ύπνο, είναι να διατηρείτε μια υγιεινή διατροφή και να ασκείστε τακτικά, να προσπαθείτε να κοιμάστε τις ίδιες ώρες κάθε μέρα, στοχεύοντας σε 7-9 ώρες ύπνου και να χαλαρώσετε λίγες ώρες πριν τον ύπνο με διάβασμα ή χαλαρωτική μουσική, αποφεύγοντας την χρήση οθόνης.

Από την άλλη, μην καπνίζετε, μην καταναλώνετε υπερβολικό αλκοόλ και μην τρώτε, πίνετε καφεΐνη ή ασκείστε λίγο πριν τον ύπνο.