Οι περισσότεροι ενήλικες χρειάζονται κατά μέσο όρο επτά έως εννέα ώρες ύπνου κάθε βράδυ, ώστε να διατηρούνται σε καλή φυσική και ψυχική κατάσταση. Ωστόσο, όταν ο ύπνος υπερβαίνει σταθερά τις εννέα ώρες, μιλάμε για υπερβολικό ύπνο ή παρατεταμένη υπνηλία, μια κατάσταση που δεν είναι απλώς πολυτέλεια, αλλά μπορεί να αποτελεί ένδειξη υποκείμενων προβλημάτων υγείας.
Ενώ περιστασιακά το να κοιμάστε πολλές ώρες, μπορεί να χρησιμεύει για την αναπλήρωση των χαμένων ωρών ή την αποκατάσταση μετά από έντονη σωματική και ψυχική κόπωση, ο συνεχής υπερβολικός ύπνος μπορεί να συνοδεύεται από διάφορα συμπτώματα, όπως νωθρότητα κατά τη διάρκεια της ημέρας, πονοκεφάλους, θολή σκέψη ή ακόμη και αυξημένο κίνδυνο εμφάνισης χρόνιων ασθενειών.
Γιατί θέλετε να κοιμάστε συνέχεια;
Η υπερβολική υπνηλία δεν εμφανίζεται τυχαία. Ορισμένες φορές οφείλεται στην προσπάθεια του οργανισμού να αναπληρώσει το «χρέος ύπνου», ιδιαίτερα μετά από νύχτες στέρησης ύπνου. Άλλες φορές, όμως, μπορεί να υποκρύπτει σοβαρότερες διαταραχές, όπως ναρκοληψία, που χαρακτηρίζεται από ακατανίκητες κρίσεις ύπνου και έντονη υπνηλία ή υπνική άπνοια, που προκαλεί προσωρινή διακοπή της αναπνοής κατά τη διάρκεια της νύχτας, με αποτέλεσμα ροχαλητό, πνιγμό και υπνηλία την ημέρα. Ψυχικές καταστάσεις, όπως η κατάθλιψη και το άγχος, μπορούν να οδηγήσουν σε υπερβολική υπνηλία ή αίσθημα κόπωσης, ενώ φάρμακα και ουσίες, όπως ηρεμιστικά, υπνωτικά, αντιισταμινικά ή το αλκοόλ, μπορεί να επηρεάσουν τον κιρκάδιο ρυθμό και να προκαλέσουν συνεχή ανάγκη για ύπνο.
Οι επιπτώσεις της παρατεταμένης υπνηλίας στο σώμα είναι σημαντικές. Έρευνες δείχνουν ότι μπορεί να αυξήσει τη φλεγμονή, να μειώσει τη λειτουργία του ανοσοποιητικού και να αυξήσει τον κίνδυνο χρόνιων παθήσεων, όπως παχυσαρκία, διαβήτη τύπου 2, καρδιαγγειακές παθήσεις και εγκεφαλικά επεισόδια. Επιπλέον, η υπερβολική παραμονή στο κρεβάτι μπορεί να προκαλέσει πόνο στην πλάτη και πονοκεφάλους τάσης, ενώ ο παρατεταμένος ύπνος άνω των 10 ωρών σχετίζεται με αυξημένη θνησιμότητα, σύμφωνα με το Sleep Foundation.
Για την πρόληψη και αντιμετώπιση του υπερβολικού ύπνου, οι ειδικοί συνιστούν καλές συνήθειες ύπνου: τήρηση τακτικού προγράμματος ύπνου, δημιουργία χαλαρωτικής ρουτίνας πριν τον ύπνο, διατήρηση κατάλληλης θερμοκρασίας και σιγής στο δωμάτιο, περιορισμός καφεΐνης και αλκοόλ, φυσική δραστηριότητα και προσοχή στη διάρκεια των μεσημεριανών υπνάκων. Εάν τα συμπτώματα επιμένουν, η ιατρική αξιολόγηση είναι απαραίτητη, με ενδεχόμενη παρακολούθηση από ειδικό ύπνου, εξετάσεις αίματος για θρεπτικά ελλείμματα ή μελέτη ύπνου για διάγνωση πιθανών διαταραχών.
