Η μακροχρόνια έκθεση στην ατμοσφαιρική ρύπανση που υπάρχει στο περιβάλλον λόγω των εκπομπών καυσαερίων των αυτοκινήτων αλλά και άλλων πηγών μόλυνσης, μπορεί να συνδεθεί με αυξημένο κίνδυνο άνοιας, σύμφωνα με μια μελέτη μεγάλης κλίμακας.
Η Μονάδα Επιδημιολογίας του Συμβουλίου Ιατρικής Έρευνας (MRC) και οι ερευνητές του Πανεπιστημίου του Cambridge δήλωσαν ότι υπάρχει «επείγουσα ανάγκη» για παρεμβάσεις για την αντιμετώπιση της ατμοσφαιρικής ρύπανσης ώστε να περιοριστούν οι επιπτώσεις στην υγεία.
Η σύνδεση της άνοιας με διάφορους τύπους ατμοσφαιρικής ρύπανσης
Οι ερευνητές ανέλυσαν 51 μελέτες και δεδομένα από περισσότερα από 29 εκατομμύρια άτομα για να ανακαλύψουν συνδέσεις μεταξύ της άνοιας και τριών τύπων ατμοσφαιρικών ρύπων. Είπαν ότι είναι δυνατό οι ρύποι να φτάσουν στον εγκέφαλο απευθείας ή μέσω της κυκλοφορίας του αίματος, προκαλώντας εκτεταμένη φλεγμονή παρόμοια με αυτή που παρατηρείται στις πνευμονικές και καρδιακές παθήσεις.
Προηγούμενες μελέτες έχουν αναδείξει τους ρύπους ως πιθανό παράγοντα κινδύνου για άνοια, αλλά η ισχύς των αποδεικτικών στοιχείων δεν είχε εκφραστεί με μεγάλη σαφήνεια. Η Clare Rogowski, από τη Μονάδα Επιδημιολογίας του MRC, δήλωσε: «Πιθανότατα θα απαιτηθούν αυστηρότερα όρια για διάφορους ρύπους, με στόχο σημαντικούς παράγοντες όπως οι τομείς των μεταφορών και της βιομηχανίας. Δεδομένης της έκτασης της ατμοσφαιρικής ρύπανσης, υπάρχει επείγουσα ανάγκη για περιφερειακές, εθνικές και διεθνείς πολιτικές παρεμβάσεις για την καταπολέμησή της».
Τα επικίνδυνα σωματίδια που αυξάνουν τον κίνδυνο άνοιας
Η μελέτη εξέτασε περισσότερα από 29 εκατομμύρια άτομα που είχαν εκτεθεί σε ατμοσφαιρικούς ρύπους για τουλάχιστον ένα έτος, κυρίως από χώρες υψηλού εισοδήματος. Διαπίστωσε ότι τα PM2.5 θα μπορούσαν να αυξήσουν τον κίνδυνο άνοιας κατά 17%.
Ήταν αρκετά μικρά για να εισπνευστούν βαθιά στους πνεύμονες και προέρχονταν από πηγές όπως οι εκπομπές ρύπων των οχημάτων, οι σταθμοί παραγωγής ενέργειας, η καύση ξύλου και η σκόνη κατασκευών. Το διοξείδιο του αζώτου (NO₂) αναφέρθηκε επίσης ότι δημιουργεί 3% υψηλότερο κίνδυνο. Αυτό προερχόταν από την καύση ορυκτών καυσίμων, ιδίως οχημάτων ντίζελ, βιομηχανικών εκπομπών και συσκευών αερίου, πρόσθεσαν οι ερευνητές.
Η αιθάλη, από πηγές όπως οι εκπομπές καυσαερίων οχημάτων και η καύση ξύλου, διαπιστώθηκε ότι αυξάνει τον σχετικό κίνδυνο άνοιας κατά 13%. Η Δρ. Haneen Khreis, από τη Μονάδα Επιδημιολογίας του MRC, δήλωσε ότι η έρευνα αποτελεί περαιτέρω απόδειξη που υποστηρίζει ότι η μακροχρόνια έκθεση στην ατμοσφαιρική ρύπανση του εξωτερικού περιβάλλοντος αποτελεί παράγοντα κινδύνου για άνοια σε υγιείς ενήλικες.
Ο Δρ. Christiaan Bredell, από το Πανεπιστήμιο του Cambridge και το North West Anglia NHS Foundation Trust, πρόσθεσε: «Αυτά τα ευρήματα υπογραμμίζουν την ανάγκη για μια διεπιστημονική προσέγγιση στην πρόληψη της άνοιας. «Η πρόληψη της άνοιας δεν είναι μόνο ευθύνη της υγειονομικής περίθαλψης: αυτή η μελέτη ενισχύει την άποψη ότι ο πολεοδομικός σχεδιασμός, η πολιτική μεταφορών και η περιβαλλοντική ρύθμιση έχουν να διαδραματίσουν σημαντικό ρόλο», κατέληξε.
