Η οστεοαρθρίτιδα είναι μια πάθηση που αναπτύσσεται όταν ο χόνδρος που προστατεύει τα άκρα των οστών φθείρεται, προκαλώντας πρήξιμο, δυσκαμψία και πόνο. Μπορεί να επηρεάσει οποιαδήποτε άρθρωση, αλλά τα γόνατα είναι αυτά που προσβάλλονται πιο συχνά. Περίπου το 30% των ενηλίκων άνω των 45 ετών εμφανίζουν σημάδια οστεοαρθρίτιδας στα γόνατα στις ακτινογραφίες, και σχεδόν οι μισοί από αυτούς βιώνουν έντονο πόνο και προβλήματα κινητικότητας.
Νέα επιστημονικά δεδομένα από περισσότερους από 15.000 συμμετέχοντες δείχνουν ότι η αερόβια άσκηση είναι ο πιο αποτελεσματικός και ασφαλής τρόπος για να μειωθεί ο πόνος και να βελτιωθεί η κινητικότητα σε περιπτώσεις οστεοαρθρίτιδας στο γόνατο. Άλλες μορφές άσκησης έχουν επίσης οφέλη, αλλά καμία δεν ξεπερνά τη σταθερή και μακροπρόθεσμη δράση της αερόβιας δραστηριότητας.
Σύμφωνα με νέα μελέτη που δημοσιεύθηκε στο The BMJ, τα άτομα με οστεοαρθρίτιδα στα γόνατα φαίνεται να βρίσκουν τη μεγαλύτερη ανακούφιση μέσα από αερόβιες δραστηριότητες όπως το περπάτημα, η ποδηλασία ή η κολύμβηση. Οι ερευνητές διαπίστωσαν ότι αυτές οι μορφές άσκησης ήταν οι πιο αποτελεσματικές για τη μείωση του πόνου, τη βελτίωση της κίνησης και τη συνολική ποιότητα ζωής.
Αν και άλλοι τύποι άσκησης μπορούν να προσφέρουν επιπλέον οφέλη, οι επιστήμονες υπογράμμισαν ότι η αερόβια δραστηριότητα πρέπει να αποτελεί τη βάση της αντιμετώπισης.
Επιπλέον, καμία μορφή άσκησης δεν φάνηκε να προκαλεί περισσότερες ανεπιθύμητες ενέργειες σε σχέση με τις ομάδες ελέγχου, κάτι που δείχνει ότι πρόκειται γενικά για ασφαλείς παρεμβάσεις.
Η άσκηση βοηθά τους ασθενείς με πόνο στο γόνατο
Η άσκηση θεωρείται βασικό στοιχείο στη διαχείριση της οστεοαρθρίτιδας, ωστόσο πολλές ιατρικές οδηγίες δεν προσδιορίζουν ποια είδη άσκησης είναι πιο ωφέλιμα ειδικά για τα γόνατα. Για να καλύψουν αυτό το κενό, οι ερευνητές εξέτασαν την αποτελεσματικότητα και την ασφάλεια διαφορετικών μορφών άσκησης.
Η ανάλυσή τους βασίστηκε σε 217 τυχαιοποιημένες κλινικές μελέτες που πραγματοποιήθηκαν μεταξύ 1990 και 2024, με συνολικά 15.684 συμμετέχοντες. Συγκρίθηκαν διάφορες κατηγορίες με ομάδες ελέγχου.
Οι ερευνητές χρησιμοποίησαν το διεθνώς αναγνωρισμένο σύστημα GRADE για να εκτιμήσουν την αξιοπιστία των αποτελεσμάτων. Εξέτασαν τέσσερις βασικούς δείκτες: τη μείωση του πόνου, τη σωματική λειτουργικότητα, την απόδοση στο περπάτημα και την ποιότητα ζωής. Οι δείκτες αυτοί μετρήθηκαν σε τρία χρονικά διαστήματα: βραχυπρόθεσμα (4 εβδομάδες), μεσοπρόθεσμα (12 εβδομάδες) και μακροπρόθεσμα (24 εβδομάδες).
Σε όλες τις μελέτες, η αερόβια άσκηση φάνηκε να προσφέρει τη μεγαλύτερη βελτίωση σε σχέση με κάθε άλλη μορφή άσκησης.
Ειδικότερα, τα δεδομένα έδειξαν με μέτριο βαθμό βεβαιότητας ότι, σε σύγκριση με τις ομάδες ελέγχου, η αερόβια άσκηση μείωσε τον πόνο βραχυπρόθεσμα και μεσοπρόθεσμα, ενώ βελτίωσε τη λειτουργικότητα τόσο σε μικρό όσο και σε μεγαλύτερο χρονικό ορίζοντα. Επίσης, βελτίωσε την απόδοση στο περπάτημα και την ποιότητα ζωής στις πρώτες εβδομάδες και στους επόμενους μήνες.
Με βάση τα αποτελέσματα, η ερευνητική ομάδα συνέστησε την αερόβια άσκηση «ως παρέμβαση πρώτης γραμμής για τη διαχείριση της οστεοαρθρίτιδας του γόνατος, ιδίως όταν στόχος είναι η βελτίωση της λειτουργικής ικανότητας και η μείωση του πόνου». Αν η αερόβια άσκηση δεν είναι εφικτή λόγω ατομικών περιορισμών, «άλλες μορφές οργανωμένης σωματικής δραστηριότητας μπορούν να προσφέρουν επίσης οφέλη».
