Πώς θα προστατευθείτε από το πέσιμο – Τι πρέπει να ξέρετε

Πώς θα προστατευθείτε από το πέσιμο – Τι πρέπει να ξέρετε
Frances Barcelo / Unsplash
Πέμπτη, 13/11/2025 - 15:19

Περισσότερο από το ένα τέταρτο των ηλικιωμένων πέφτουν κάθε χρόνο.

Σύμφωνα με το National Institute on Aging, περισσότερο από ένας στους τέσσερις ενήλικες 65 ετών και άνω πέφτουν κάθε χρόνο. Ωστόσο, πρόκειται για έναν κίνδυνο που, όπως εξηγούν οι ειδικοί, μπορεί σε μεγάλο βαθμό να αποφευχθεί.

«Οι πτώσεις δεν είναι αναπόφευκτες. Υπάρχουν πολλά που μπορείτε να κάνετε για να μειώσετε τον κίνδυνο», ανέφερε στον Guardian η Emily Nabors, αναπληρώτρια διευθύντρια καινοτομίας στο Center for Healthy Aging του National Council on Aging.

Η προετοιμασία για πιθανές πτώσεις μπορεί να δημιουργεί άγχος ή αμηχανία σχετικά με τη γήρανση, αλλά οι ειδικοί τονίζουν ότι όλα αυτά λειτουργούν ως επένδυση για το μέλλον σας.

Ποιες είναι οι βασικές αιτίες των πτώσεων σε μεγαλύτερα άτομα

Οι παράγοντες κινδύνου για πτώσεις χωρίζονται σε εσωτερικούς και εξωτερικούς, εξήγησε η Nabors. Στους εσωτερικούς ανήκουν προβλήματα όρασης, θέματα ισορροπίας ή κινητικότητας. Εξωτερικοί είναι οι κίνδυνοι στο σπίτι ή στην κοινότητα, όπως ανώμαλα πεζοδρόμια ή ηλεκτρικά καλώδια σε διαδρόμους.

«Περισσότερες από τις μισές πτώσεις ενηλίκων 65 ετών και άνω συμβαίνουν στο σπίτι», ανέφερε η Nabors.

Οι πτώσεις συχνά προκύπτουν από συνδυασμό παραγόντων, σύμφωνα με την Angela Sanford, αναπληρώτρια καθηγήτρια γηριατρικής του Saint Louis University School of Medicine. Ο συνδυασμός διαφέρει από άτομο σε άτομο, αλλά η πτώση της αρτηριακής πίεσης, που συνδέεται συχνά με φάρμακα ή αφυδάτωση, αποτελεί συχνή αιτία. Η χαμηλή πίεση μπορεί να προκαλέσει ζάλη, θολή όραση ή λιποθυμία, αυξάνοντας τον κίνδυνο πτώσης.

Η κοινωνική απομόνωση αποτελεί επιπλέον παράγοντα κινδύνου, σύμφωνα με την Jennifer Nash, φυσικοθεραπεύτρια και αναπληρώτρια καθηγήτρια στο University of Nevada, Las Vegas. Η έλλειψη κίνησης μειώνει τη δύναμη, την ισορροπία και την ευλυγισία.

Υπάρχουν δοκιμασίες που μπορούν να εκτιμήσουν τον κίνδυνο πτώσης. Η Nash ελέγχει πόσο εύκολα μπορεί κάποιος να σηκωθεί και να καθίσει από μια καρέκλα χωρίς να χρησιμοποιεί τα χέρια του. Επιπλέον, αν το περπάτημά σας είναι πιο αργό από 1 μέτρο το δευτερόλεπτο, ο κίνδυνος θεωρείται αυξημένος.

Παράλληλα, μια πτώση μπορεί να δημιουργήσει φόβο για επόμενη πτώση. Αυτός ο φόβος συχνά οδηγεί σε λιγότερη δραστηριότητα, η οποία αυξάνει ακόμη περισσότερο τον κίνδυνο, εξήγησε η Nash.

Σε αυτές τις περιπτώσεις, η φυσικοθεραπεία μπορεί να ενισχύσει την αυτοπεποίθηση και να βοηθήσει στο βάδισμα και την ισορροπία, σύμφωνα με τη Sanford.

Τι να κάνετε αν έχετε ήδη πέσει μια φορά

Αν πέσετε μία φορά, η πιθανότητα να ξαναπέσετε διπλασιάζεται.

Η Nabors προτείνει να ζητήσετε από τον γιατρό σας να αξιολογήσει πιθανούς παράγοντες κινδύνου, όπως προβλήματα όρασης, ισορροπίας και χρόνιες παθήσεις, όπως αρθρίτιδα. Η Nash συνιστά ετήσιο έλεγχο όρασης και ακοής.

Συζητήστε με τον γιατρό ή τον φαρμακοποιό σας για τα φάρμακα που λαμβάνετε και τους σχετικούς κινδύνους κάθε χρόνο ή όταν ξεκινάτε νέα αγωγή. Η Nabors ανέφερε ότι παρενέργειες ή αλληλεπιδράσεις φαρμάκων μπορεί να αυξήσουν τον κίνδυνο πτώσης. Να είστε επίσης προσεκτικοί με το αλκοόλ και το πώς αλληλεπιδρά με τα φάρμακά σας.

Η κοινωνική ζωή λειτουργεί προστατευτικά, σύμφωνα με τη Nash. Οι κοινωνικές επαφές δημιουργούν αφορμές για δραστηριότητες, αυξάνοντας φυσικά τη σωματική κίνηση.

Η ενίσχυση της δύναμης και της ισορροπίας μειώνει τον κίνδυνο πτώσης και σας βοηθά να ανακάμψετε καλύτερα αν τελικά πέσετε, ανέφερε η Nabors.

Πώς θα βελτιώσετε την ισορροπία σας όσο μεγαλώνετε

Η αξιολόγηση της ισορροπίας και της μυϊκής δύναμης πριν συμβεί μια πτώση είναι ιδανική, σύμφωνα με τον Jonathan Lee-Confer, επίκουρο καθηγητή φυσικοθεραπείας στο University of Arizona.

Ο ίδιος προτιμά να μιλά για «προώθηση δραστηριότητας» αντί για πρόληψη πτώσεων. Όσο νωρίτερα ξεκινήσετε, τόσο καλύτερα προετοιμασμένοι θα είστε για τα επόμενα χρόνια. Ασκήσεις όπως καθίσματα στον τοίχο, άρσεις φτερνών και κυκλικές κινήσεις ισχίων στοχεύουν στη βελτίωση της ισορροπίας και της δύναμης των ποδιών.

Σε μεγαλύτερη ηλικία, η φυσικοθεραπεία είναι πολύ σημαντική αν δυσκολεύεστε να κατεβείτε και να σηκωθείτε από το πάτωμα χωρίς βοήθεια, εξήγησε η Nash. Η ίδια δουλεύει με άτομα ώστε να μπορούν να σταθεροποιηθούν αν χάσουν ξαφνικά την ισορροπία τους.

«Αν μπορείτε να σταθείτε στο ένα πόδι για τουλάχιστον έξι δευτερόλεπτα, μειώνεται σημαντικά ο κίνδυνος πτώσης», ανέφερε.

Οι κινήσεις των χεριών παίζουν σημαντικό ρόλο στη διατήρηση της ισορροπίας κατά τη διάρκεια μιας πτώσης, σύμφωνα με τον Lee-Confer. Η έρευνά του δείχνει ότι δυνατά χέρια και πόδια μπορούν να μειώσουν τον κίνδυνο σοβαρού τραυματισμού. Γρήγορες πλάγιες άρσεις με αλτήρες είναι μια καλή επιλογή. Η εκπαίδευση των χεριών να κινούνται γρήγορα «μειώνει τη μετατόπιση του κέντρου μάζας», ανέφερε. «Έτσι είναι πιο πιθανό να ξανακερδίσετε την ισορροπία σας και λιγότερο πιθανό να τη χάσετε».

Παρότι οι ασκήσεις είναι χρήσιμες, η γενικότερη δραστηριότητα βοηθά ακόμη περισσότερο. Αυξήστε τον καρδιακό ρυθμό για λίγα λεπτά και εντάξτε στη ρουτίνα σας διαφορετικές δραστηριότητες, όπως περπάτημα ή κηπουρική, σύμφωνα με τη Nash. Πριν ξεκινήσετε κάτι καινούργιο, συμβουλευτείτε τον γιατρό σας για να βεβαιωθείτε ότι είναι ασφαλές.