Έρευνα που πραγματοποιήθηκε από τον Guardian και το Watershed Investigations διαπίστωσε ότι τα PCBs (πολυχλωριωμένα διφαινύλια) παράγονται ως υποπροϊόντα σε χημικές αντιδράσεις, πράγμα που σημαίνει ότι μικρές αναλογίες τους υπάρχουν σε πολλές χημικές ουσίες που χρησιμοποιούνται σήμερα. Μάλιστα, υπογραμμίζει ότι η βιομηχανία θα μπορούσε να παράγει σήμερα περισσότερες χημικές ουσίες PCBs από οποιαδήποτε άλλη στιγμή στην ιστορία, και παρά το γεγονός ότι η παραγωγή τους έχει απαγορευτεί.

Η έρευνα τονίζει ότι αυτά τα είδη PCBs υποπροϊόντων δεν καταγράφονται σε πολλά υπάρχοντα προγράμματα παρακολούθησης και μπορεί να αποτελούν «αυξανόμενο, μη ελεγχόμενο κίνδυνο για το περιβάλλον και την ανθρώπινη υγεία». Προτείνει ότι θα πρέπει να ταξινομηθούν ως «ρυπαντής αναδυόμενης ανησυχίας» και ότι πρέπει να αντιμετωπιστούν επειγόντως, καθώς όλα τα PCBs θεωρούνται τοξικά.

Τα PCBs απαγορεύτηκαν εδώ και 40 χρόνια

«Αυτό είναι συγκλονιστικό δεδομένου ότι η παραγωγή PCBs απαγορεύτηκε πριν από περισσότερα από 40 χρόνια και υποτίθεται ότι θα τα καταργήσουμε βάσει της σύμβασης της Στοκχόλμης», δήλωσε ο Dr Dave Megson από το Manchester Metropolitan University, ο οποίος διεξήγαγε την έρευνα.

«Όταν λαμβάνουμε υπόψη τους όγκους αυτών των χημικών ουσιών και τα μικρά επίπεδα PCBs που περιέχουν, τότε αυτό αθροίζεται σε έναν τεράστιο αριθμό. Περίπου 45.000 τόνους ετησίως μόνο στις ΗΠΑ». Κατά τη διάρκεια της αιχμής της εμπορικής παραγωγής στη δεκαετία του 1970 κατασκευάζονταν περίπου 39.000 τόνοι κάθε χρόνο, αναφέρει η έρευνα.

«Οι περισσότεροι συνδέουν αυτή την τυχαία παραγωγή PCBs με χρώματα και χρωστικές ουσίες, αλλά η έρευνά μας δείχνει ότι είναι πολύ ευρύτερη από αυτό», είπε ο Megson. Οι χλωριωμένοι διαλύτες, οι οποίοι χρησιμοποιούνται στη χημική παραγωγή, αποτελούν σημαντική πηγή σύμφωνα με την έρευνα.

«Τα PCBs δεν ανιχνεύονται επί του παρόντος σε πολλές μελέτες, καθώς τα συγκεκριμένα PCBs που παράγονται κατά λάθος διαφέρουν από τα PCBs που παρήχθησαν σκόπιμα σε εμπορικά μείγματα πριν από 50 και πλέον χρόνια», διευκρινίζει η έρευνα.

Η χρήση των PCBs

Τα PCBs, ή πολυχλωριωμένα διφαινύλια, είναι ανθρωπογενείς ουσίες που χρησιμοποιήθηκαν ως ψυκτικά και λιπαντικά σε ηλεκτρικό εξοπλισμό μέχρι να απαγορευθούν λόγω της σχέσης τους με προβλήματα υγείας και επειδή δεν διασπώνται εύκολα στο περιβάλλον.

Είναι γνωστό ότι προκαλούν καρκίνο στα ζώα καθώς και βλάβες στο ανοσοποιητικό, αναπαραγωγικό, νευρικό και ενδοκρινικό σύστημα. Έχουν επίσης τη δυνατότητα να είναι καρκινογόνες για τον άνθρωπο και η έκθεση σε αυτά έχει συνδεθεί με δερματικές παθήσεις που μοιάζουν με ακμή σε ενήλικες και νευροσυμπεριφορικές και ανοσολογικές αλλαγές στα παιδιά.

Εκτιμήσεις για παραγωγή 43.000 τόνων PCBs στις ΗΠΑ ΤΟ 2019

«Η εκτίμηση της μελέτης ότι περίπου 43.000 τόνοι PCBs θα μπορούσαν να είχαν παραχθεί νόμιμα το 2019 στις ΗΠΑ μπορεί κάλλιστα να ισχύει παρά τις αβεβαιότητες. Αυτό θα ξεπερνούσε τη μέγιστη παραγωγή της Monsanto στις ΗΠΑ των 39.000 τόνων το 1970. Σε παγκόσμια κλίμακα, η τρέχουσα ακούσια παραγωγή PCBs θα μπορούσε να είναι πολύ υψηλότερη και χρειάζεται επείγουσα έρευνα», σημειώνεται.

Οι ειδικοί λένε ότι θα πρέπει να τεθούν αυστηρότερα όρια για τις εκδόσεις PCBs παλαιού τύπου και υποπροϊόντων στο νερό. «Είναι απογοητευτικό το γεγονός ότι δαπανώνται εκατοντάδες εκατομμύρια δολάρια για την καταστροφή των παλαιών PCBs, ενώ οι ρυθμιστικές αρχές επιτρέπουν την ακούσια μόλυνση από PCBs να εξαπλώνεται σχεδόν αμείωτη», επισημαίνουν.

Τα PCBs έχουν βρεθεί σε υψηλά επίπεδα σε θαλάσσια θηλαστικά και από καιρό απασχολούν τη Δρ Francesca Ginley από την Εταιρεία Θαλάσσιας Διατήρησης. «Τα PCBs είναι ανθεκτικά χημικά… κολλάνε για δεκαετίες, συσσωρεύονται στο περιβάλλον και βιοσυσσωρεύονται στα θαλάσσια θηλαστικά», λέει.