Αν κόψετε την καφεΐνη μπορεί να βιώσετε μία ασυνήθιστη επίπτωση στον οργανισμό σας. Ποιο είναι αυτή; Θα αρχίσετε να βλέπετε στον ύπνο σας πιο έντονα και ίσως πιο τρομακτικά όνειρα. Το συμπέρασμα αυτό που προκύπτει από μαρτυρίες, ας δούμε πώς εξηγείται επιστημονικά. Το άρθρο αναδημοσίευσε το sciencealert από το The Conversation.
Πώς επηρεάζει η καφεΐνη τον ύπνο
Η καφεΐνη είναι ένα διεγερτικό. Δρα μπλοκάροντας μια χημική ουσία στον εγκέφαλο, η οποία ονομάζεται αδενοσίνη. Η αδενοσίνη συνήθως συσσωρεύεται κατά τη διάρκεια της ημέρας, ενώ είμαστε ξύπνιοι και δραστήριοι. Μέχρι το βράδυ, η συσσώρευση αδενοσίνης στον εγκέφαλό μας, μας βοηθά να νιώθουμε υπνηλία.
Η αδενοσίνη αποβάλλεται ενώ κοιμόμαστε. Όταν ξυπνάμε νιώθουμε ανανεωμένοι, και είμαστε έτοιμοι για να συσσωρευτεί ξανά η αδενοσίνη. Όταν καταναλώνουμε καφεΐνη, μπλοκάρει το σήμα της αδενοσίνης. Έτσι, ενώ η αδενοσίνη είναι ακόμα εκεί, δεν νιώθουμε την υπνηλία τόσο έντονα. Όταν η καφεΐνη εξασθενεί, η επιθυμία μας για ύπνο αυξάνεται.
Η καφεΐνη έχει χρόνο ημιζωής περίπου τρεις έως έξι ώρες, που σημαίνει ότι η μισή καφεΐνη που καταναλώνουμε εξακολουθεί να βρίσκεται στο σώμα μας μετά από αυτό το διάστημα και, το σημαντικότερο, εξακολουθεί να επηρεάζει την αδενοσίνη. Γι' αυτό, για πολλούς ανθρώπους, η κατανάλωση καφεΐνης το απόγευμα ή το βράδυ μπορεί να δυσκολέψει τον βραδινό ύπνο.
Επηρεάζοντας την αδενοσίνη μας, η καφεΐνη μπορεί επίσης να διαταράξει τον ύπνο μας και να μειώσει τη συνολική ποσότητα ύπνου. Αυτό ισχύει ιδιαίτερα για τον βαθύ, αναζωογονητικό ύπνο χωρίς ταχεία κίνηση των ματιών (NREM).
Συνολικά, η έρευνα δείχνει ξεκάθαρα ότι όσο πιο αργά μέσα στη μέρα καταναλώνουμε καφεΐνη, τόσο χειρότερο είναι για τον ύπνο μας. Δεν υπάρχει πολλή άμεση έρευνα σχετικά με το αν η μείωση της καφεΐνης κάνει τα όνειρά μας πιο ζωντανά. Οι περισσότερες μελέτες επικεντρώνονται στο πώς η καφεΐνη επηρεάζει τον ύπνο και όχι σε αυτό που συμβαίνει στα όνειρά μας. Αλλά αυτό δεν σημαίνει ότι είμαστε εντελώς στο σκοτάδι. Γνωρίζουμε ότι η ποιότητα του ύπνου και τα όνειρα είναι στενά συνδεδεμένα.
Λιγότερη καφεΐνη σημαίνει πιο «ζωντανά» όνειρα;
Παρόλο που δεν υπάρχει άμεση απόδειξη, οι άνθρωποι λένε συνεχώς το ίδιο πράγμα: Όταν μειώνουν την καφεΐνη, μέσα σε λίγες νύχτες, τα όνειρά τους αρχίζουν να φαίνονται πιο ζωντανά, ή σε κάποιες περιπτώσεις περίεργα και τρομακτικά.
Αν και η μείωση της καφεΐνης δεν αναμένεται να προκαλέσει άμεσα έντονα όνειρα, υπάρχει μια πιθανή σύνδεση. Εφόσον η καφεΐνη μπορεί να μειώσει τον συνολικό ύπνο και να αυξήσει τα νυχτερινά ξυπνήματα, ειδικά όταν καταναλώνεται αργότερα μέσα στην ημέρα, η μείωση μπορεί να επιτρέψει στο σώμα να «ανακάμψει».
Όταν κοιμόμαστε περισσότερο, αυτό μπορεί να αυξήσει την ποσότητα του ύπνου ταχείας κίνησης των ματιών (REM) που έχουμε. Το REM είναι μια φάση του ύπνου κατά την οποία το σώμα μας είναι χαλαρό, αλλά ο εγκέφαλός μας είναι πολύ ενεργός. Είναι επίσης το στάδιο του ύπνου που σχετίζεται με τα όνειρα. Ο περισσότερος ύπνος REM μπορεί να σημαίνει περισσότερες ευκαιρίες για τον εγκέφαλό μας να παράγει πιο ζωντανά ή περίεργα όνειρα.
Ο ύπνος REM είναι επίσης το στάδιο του ύπνου από το οποίο είναι πιο πιθανό να ξυπνήσουμε κατά τη διάρκεια της νύχτας, και αν ξυπνήσουμε από τον ύπνο REM είναι πιθανό να θυμόμαστε τα όνειρά μας, επειδή είναι «φρέσκα» στη μνήμη μας. Έτσι, η μείωση της καφεΐνης μπορεί να σημαίνει ότι θα έχουμε περισσότερο ύπνο REM, πράγμα που σημαίνει περισσότερες ευκαιρίες για όνειρα και περισσότερες ευκαιρίες να θυμόμαστε τα όνειρά μας.
